«Ўзбекистон темир йўллари» датк

 

1.2. Yuk va ta’sirlar 

 

Ishlash  jarayonida  ko’prik  konstruksiyalari  turli  xil  ta’sirlar  va  turli  xil 

yuklarni o’ziga qabul qiladi

. Тa’sirlar kuchli va kuchsiz bo’lishi mumkin. 

Kuchli  yuklarga,  ya’ni  tashqi  kuch  sifatida  ta’sir  etadigan  yuklarga 

quyidagilar kiradi: 

–  foydali  yuklar,  ya’ni  konstruksiya  qabul  qilishi  lozim  bo’lgan  yuklar 

(transport,  mashina  va  asbob-uskunalar  vazni,  texnologik  materiallar  hamda 

odamlar og’irligi kabilar); 

–  zilzila  va  dinamik  kuchlar  ta’sirida  vujudga  kelgan  inersion  yuklar  va 

hokazo. 

Harorat,  namlik,  radiatsiya,  zararli  muhit  kabi  ta’sirlar  kuchsiz,  ya’ni 

kuchga bog’liq bo’lmagan ta’sirlarga kiradi.  

Hisoblash jarayonida ishtirok etadigan yuklarni belgilashda konstruksiyani 

mustahkam  va,  ayni  bir  paytda,  tejamli  bo’lishini  yodda  tutishimiz  lozim. 

Yuklar konstruksiyaning vazifasiga qarab turlarga ajratiladi. Me’yoriy yuklarni 

turlari  “Yuklar  va  ta’sirlar”  deb  nomlangan  qurilish  me’yorlari  va  qoidalarida 

(KMK 

2.01.07–97) 

batafsil 

bayon 

etilgan 

[7]. 

Me’yoriy 

yuklar 

konstruksiyaning tejamlilik talablariga javob beradigan tarzda belgilanadi.  

Тemirbeton  konstruksiyalarini  hisoblash  nazariyasi  ana  shu  ta’sirlarning 

barchasini inobatga ola bilishi zarur (1.1-jadv.).  

1.1-jadval