«Ўзбекистон темир йўллари» датк

ΣR_sωA_sω – kesib o’tilayotgan barcha zo’riqtirilmagan armatura chegaraviy zo’riqishlari proyeksiyalarining yig’indisi;
Q_b – siqilgan zona betoniga uzatiladigan, (3.13) formulaga ko’ra aniqlanadigan ko’ndalang kuch.
Eng nomaqbul qiya kesimning S proyeksiyasi qabul qilinayotgan ko’ndalang kuchning minimalligi shartidan kelib chiqib yoki (3.14) formula bo’yicha aniqlanadi. Qiya kesimning M eguvchi moment bo’yicha hisobi hisobiy sxemaga (3.14-rasmga qarang) hamda quyidagi formulaga ko’ra bajariladi:


(3.37)

bu yerda z_pi, z_pω va z_sω – armaturalardagi zo’riqishlardan siqilgan zonaning markazigacha bo’lgan masofalar.

3.14-rasm. Oldindan zo’riqtirilgan to’sin qiya kesimining hisobiy sxemasi

Eng nomaqbul kesimning holatini taqqoslama hisob-kitoblar yo’li bilan aniqlamoq lozim.

Mustahkamlikka hisoblash asosida, armaturaning uzilish joyi (ankerlarning o’rnashishi) yoki armatura o’ramlarini siqilgan zonaga o’tkazish joylarini aniqlaganda, to’sinlarning armaturalanish sxemasi oydinlashadi. Armaturalanish sxemasi momentlarning tarhiy epyurasini armatura uchun materiallar epyurasi bilan taqqoslab, osonlik bilan oshkor qilinadi (3.15-rasm).

3.15-rasm. Oldindan zo’riqtirilgan armaturaning ankerlarini o’rnatilish sxemasi:

1 – ankerlar; 2 – momentlar epyurasi; 3 – materiallar epyurasi
Тemir yo’l ko’priklari oldindan zo’riqtirilgan elementlarining chidamlilikka hisobi konstruksiyani charchab buzilishidan kafolatlaydi. Ushbu elementlar yoriqbardoshligi bo’yicha qo’yiladigan talablarga muvofiq, ularda yoriqlarning paydo bo’lishiga amalda yo’l qo’yib bulmaydigan 2a (zo’riqtirilgan simli armatura) yoki 2b (zo’riqtirilgan sterjenli armatura) toifalariga tegishlidir. Hisob-kitoblar kesimlar ishining elastik bosqichi uchun betondagi yoriqlarni e’tiborga olmasdan o’tkaziladi. Chidamlilikka tekshirish cho’zilgan zona ishchi armaturasi hamda siqilgan zona betoni uchun amalga oshiriladi. Hisob-kitob davomida armatura va betondagi kuchlanishlar aniqlanadi hamda ular chidamlilikka siklning tafsiloti bo’lgan ρ=σ_min/σ_max ga bog’liq holda hisobiy qarshiliklar bilan taqqoslanadi. Armaturadagi maksimal va minimal kuchlanishlar


(3.38)
(3.39)

Betonning siqilgan zonasidagi tegishli kuchlanishlar

(3.40)
(3.41)

Ushbu formulalarda σ_r1 – zo’riqtirilgan armaturadagi qaror topgan (barcha yo’qotishlar sodir bo’lgan) oldindan zo’riqish; σ_el,s – armaturadagi kuchlanishning elastik siqilishi oqibatida pasayishi; σ_pg, σ_p – doimiy va vaqtincha yukdan sodir bo’lgan armaturadagi kuchlanish; σ_bc1 – barcha yo’qotishlar sodir bo’lgan siqilgan zona betonidagi oldindan zo’riqish; σ_bcg, σ_bs – doimiy va vaqtincha yukdan sodir bo’lgan betondagi kuchlanish; m_ar1, t_b1 – armatura va beton uchun, ko’pkarra qaytalanadigan yukning ta’sirini e’tiborga oladigan hamda kuchlanishlar sikli asimmetriyasi koeffitsiyentlariga ρ bog’liq bo’lgan ish sharoiti koeffitsiyentlari; R_p, R_b – zo’riqtiriladigan armatura va betonning hisobiy qarshiligi.

Yuqorida qayd etilgan kuchlanishlar armatura va beton elastiklik modullari nisbatiga n₁ armatura yuzasini ko’paytirib, keltirilgan kesim xossalarini e’tiborga olgan holda qurilish materiallari formulalariga ko’ra aniqlanadi. 3.16-rasmda betondagi, σ_bc,max uchun ifodaga mos keladigan kuchlanishlar epyurasi ko’rsatilgan.
Siqilgan zona betonidagi doimiy yuklardan sodir bo’lgan kuchlanish


(3.42)

bu yerda M'_g – ishonchlilik koeffitsiyentlarisiz doimiy yuklardan hisoblanayotgan kesimdagi eguvchi moment;