«Ўзбекистон темир йўллари» датк

3.2. Ballast koritasi plitasidagi zo’riqishlarni aniqlash

Oraliq qurilmalar ballast koritasining plitalari ikkita vazifani bajaradi: yuk ko’taruvchi bosh to’sinlarning tarkibiga kiradi, shuningdek, ko’prikning o’qiga nisbatan ko’ndalang yo’nalishda egilishga ishlab, vaqtincha yukni bevosita qabul qiladi. Plitaning ko’ndalang yo’nalishdagi hisobi ko’prik o’qi bo’ylab 1 m kenglikda ajratilgan polosa uchun bajariladi.

Industrial ikki blokli oraliq qurilmalar ballast koritasining plitasi, odatda, po’lat list bilan berkitilgan yaxlitlanmagan bo’ylama chokka ega. Ushbu holatda plitani blokning qovurg’asiga qotirilgan ikki konsolli to’sin deb qarash mumkin (3.5-rasm). Ballast plitasini hisoblashda vertikal vaqtincha yukning ta’siri 19,6·K kN/m ga teng qabul qilinadi. Хarakatlanuvchi sostavdan bosim ballast orqali, plitaning ayrim kesimlarini hisoblashda nima nomaqbulroqligiga bog’liq holda, V=2,7+h yoki V=2,7+2h kenglikka taqsimlanadi. Bu yerda 2,7 m – shpala uzunligi; h=0,35 m – shpalalar tovonidan plitaning ustigacha bo’lgan masofa. V ning eng chetki ikkita qiymati uchun xarakatlanuvchi sostavdan plitaga ko’ndalang yo’nalishdagi 1 m uchun yuk: q_υ1=89,96 kN/m va q_υ2=80,70 kN/m.

3.5-rasm. Ikki konsolli plitaning hisobiy sxemasi

Doimiy va vaqtincha yuklar, hisob-kitobning turiga bog’liq bo’lgan tegishli koeffitsiyentlar bilan kiritiladi. Dinamik va ishnochlilik koeffitsiyentlari plitaning ko’ndalang yo’nalishdagi hisoblarida λ=0 qiymatida hisoblab topiladi. Тrotuarga tushadigan vaqtincha yuk 9,81 kPa (plitaga ko’ndalangiga 9,81 kN/m) ga teng deb qabul qilinadi, biroq, vaqtinchalik poyezd yuklari bilan birgalikda e’tiborga olinmaydi. Relslar bevosita temirbeton plitaning ustiga yotqizilganida vertikal vaqtincha yukdan bosim 24,5·K kN/m ga teng qabul qilinadi. Shu o’rinda, ko’ndalang yo’nalishda bosim oraqistirma kengligida taqsimlanadi, deb hisoblash mumkin. Undan tashqari, g’ildiraklarning rels o’qidan qo’riqlov moslamalarigacha bo’lgan masofaga teng og’ishida xarakatlanuvchi sostavning o’qi relslardan chiqib ketgan hollar uchun ham xuddi shu yukning o’ziga hisob-kitob qilish lozim. Me’yoriy yuklar aniqlanganidan so’ng, ko’prik o’qi bo’ylab plitaning 1 m ga to’g’ri keladigan eguvchi moment va ko’ndalang kuchlar topiladi.

Mustahkamlikka hisoblashda chap konsol uchun moment


(3.3)

bunda γ_f1 va γ_f2 – konstruksiya hamda ballastning xususiy og’irligi uchun ishonchlilik koeffitsiyentlari;