«Ўзбекистон темир йўллари» датк

Arkasimon fermalarning konstruksiyasi. Eng ko’p tarqalgan ikki sharnirli arkasimon fermalar o’roqsimon (yarim oy) konturli belbog’ga ega bo’ladi. Ularning balandligi oraliq o’rtasida eng katta bo’lib, tayanchga yaqinlashgan sari kichraya boradi (4.3,a-rasm). Belbog’larning bunday konturi eguvchi moment epyurasiga mos keladi va po’latning eng kam massasini ta’minlaydi, ammo belbog’ va panjaralarining uzunligi har xilligi uchun bu fermalar sermehnatligi va tayyorlash bahosi kattaligi bilan ajralib turadi.
Parallel belbog’li arkasimon fermalarda (4.3,b-rasm) bir xil tipli elementlarning soni ko’p bo’lgani uchun ularning tayyorlash bahosi va mehnat talabligi past. O’rta qismida parallel belbog’li va chetida balandligi kamayadigan fermalar (4.3,v-rasm) ko’rsatgichlari bo’yicha o’roqsimon fermalar orasida turadi.

4.3-rasm. Arkasimon ko’priklar sxemasi

Balandligi o’rtasidan tayanchiga kattalashadigan ravoqli (peshtoqli) arkasimon fermalar (4.3,g-rasm) eguvchi moment epyurasiga mos kelmaydi, po’lat massasi katta va tayyorlashda mehnat talab, ammo tayanchdan o’rtasiga qarab osma yig’ish uchun juda qulay.

Arkasimon fermalarning ko’tarish mili oraliqning 1/4...1/10 qismini, balandligi esa 1/14–1/16 qismini tashkil qiladi. Ularning elementlari to’sinli fermalardagi kabi qutisimon va N ko’rinishli kesimga ega bo’ladi.