1.2. Янги авлод тармоғининг юзага келиш шароитлари ва фарқи
NGN бизнесни ривожлантириш натижасида, эҳтиёжлари ўз шартларини диктовка қиладиган бозорда юзага келувчи барча янгиликлар каби юзага келди. Компьютерлаштириш жараёни анча олдин бошланди, лекин бугун ушбу жараён бизнес компанияларда: компьютерсиз, тармоқсиз, электрон почта ва боошқаларсиз мумкин бўлган ишлар қандай босқичгача интеграцияланганлиги муҳимдир. Замонавий технологияларнинг ўсиш сурати ҳайратга солувчи ахборот оқимларининг катта ҳажмлари билан бирга олиб бориш керак. Ахборот тизимлар. (ERP, CRM, SCM ва бошқалар) ахборо оқимларидан компания фаолиятида самарали фойдаланишда йиғиш, структуралаш, таҳлил қилишга ёрдам берувчи асосий асбоблардан бири ҳисобланади.
Бозорда бурилиш амалга ошди, бунинг натижасида каналлар коммутацияси тўғрисидаги сўзлашувдан пакетлар коммутацияси тўғрисидаги сўзлашувга ўтди. Товушли алоқани тақдим этиш анъанавий хизматлар кам талаб этилмоқда, улардан фойда тушиб бормоқда.
Бугун телекоммуникация бозори ўзига хос революцияда яшамоқда. Янги хизматлар ва маълумотлар трафиги асосий бўлган ахборотни тармоқ бўйлаб узатиладиган ўсувчи ҳажмлар янги технологик воситаларни талаб қилади. Бугунги кунда операторлар вазифаси бўлиб, транспорт тармоғи асосий бўлган ундан юқорида тақдим этиладиган мухим сервис учун фойдаланувчиларга хизматларнинг чекланмаган спектрини тақдим этишга эга универсал тармоқларни қуриш ҳисобланади.
Яқин истиқболда Интернет ва телефония ягона тармоққа NGN (New Generation Network) бирлашади. Ушбу технологияни телекоммуникация бозорида кенгайтириш учун кўпгина компаниялар ўзлаштирдилар.
NGN технологияси асосида тўлиқ боғлиқлик принципларда жамиятни қайта қуриш концепцияси ётган, бунда барча ахборот ресурслари исталган муҳитда умумқулай бўлади ва киши қаерда бўлишидан қатъи назар етказилган бўлиши мумкин. Ушбу компания намунаси Интернетда пайдо бўлди (фойдаланувчи бутундунё тармоққа тушганда бутун дунёга кира олиш эга бўлади), бу ўз навбатида тармоқнинг кенг ёйилишига олиб келди.
NGN интернетдан кенг полосали фойдаланиш (100 Мбит/сек), пакетли телефония, VPN, “талаб бўйича видео” ва ажратилган кенг полосали каналлар каби хизматларни тақдим этиш имконига эга. Шундай қилиб, NGN-кейинги авлод алоқа тармоғи (New step generation) – медиатрафикнинг барча турларини узатишни ва тақсимланган тарификацияни қўшиш ҳамда таҳрир қилиш имкони билан телекоммуникацион хизматларнинг чекланмаган спектрини тақсимланган ҳолда тақдим этишни таъминлайдиган гетероген мультисервис тармоғидир.
Товушни видео сервислар ва маълумотларни узатиш бўйича хизматларни бирлаштирувчи, янги технологиялардан фойдаланиб қурилган интеграцияланган тармоқлар инсонларга нимани таклиф этишлари мумкин?
Масалан, мультимедиа маркази уланадиган уйнинг битта универсал розеткасини ва кабель бўйлаб ҳамма нарсани: оддий телевидения, талаб бўйича телевидения, абонентга керак фойдаланувчи ахборотни тармоққа юбориши мумкин. Бундан кейин маиший техникани мос равишда жиҳозланса, ягона тармоққа улаш «ақлли уй» концепциясини оммавий амалга ошириш тўғрисида гапириш мумкин. Ушбу янги усулнинг муҳим аспекти – ижтимоийдир. Келажакда ушбу тизим ёрдамида имкониятлари чекланган ёки касалманд инсонлар жисмоний ҳолатининг мониторингини амалга ошириши мумкин. Бунда улар ижтимоий ва тиббий ёрдамни тез олишлари мумкин. Wi-Fi ривожланишини бугун кузатиш мумкин. Маиший техника қурилмаларида аудиоёзув ва фотографияни қайта чиқариш имконига эга медиаадаптерлар чиқарилади. Аниқ муаммолар мавжуд, хусусан “Sony” медиаадаптерлар ушбу фирма қурилмалари билан ва 802,11а стандарт базасида ишлаши мумкин. Бундан ташқари, улар ёрдамида видеосигнални қайта ишлаб чиқиш мумкин эмас, ишалб чиқишлар етарлича интенсив равишда олиб борилади ва такомиллашган қурилмаларнинг юзага келиши тез суратда олиб борилмоқда. Ягона стандарт тўғрисидаги битим белгиловчи ҳисобланади, ҳозирда кенг тарқалага 802,11в янги такомиллашгани пайдо бўлганда умумқабул қилинган деб ҳисобланмайда. Масаналн, 802,11n стандарт 320 мбит/с тезлик билан ахборотни қабул қилиши мумкин.
Асосий ўзгаришдан ташқари – уйда универсал розетка пайдо бўлиши муҳим бўлган хусусиятлари келиши мумкин. У телевиденияга ҳам таъсир этади. Қуйдаги вариант бўлиши мумкин: мавжуд бўлган каналларни анъанавий трансляция қилиш ҳақиқатда жамоа бўлиб фойдаланиш антеннаси плюс исталган вақтда, маълум нархда алоҳида қизиққан дастурларни олиш имкониятидан фойдаланиш тўловининг нархига солиштирган ҳолда, бепул ёки арзон бўлади. Бунда трафик учун эмас, агар интер-нетдан файлни олиш каби, компонент таркиби учун тўлаш керак бўлади. Нархлар анъанавий сотувчиларнинг таклифлари билан таққосланган бўлиши керак. Яъни талаб бўйича буюртма берилган фильм қўшни DVD магазинида сотиб олинганга нисбатан қиммат бўлмаслиги керак.
Интеграцияланган тармоққа хонадонлардан ташқари мобил абонентлар ва корпоратив мижозлар уланади. Мобил телефонлар орқали уйга, ахборотнинг ташқи манбаига кира олиш мумкин. Мобил телефонларга – адаптацияланган (видеофайллар) каби, спецефикка (ўйинлар, викториналар, мусиқа, логотиплар ва бошқалар) мўлжалланган контент мос равишда яратилиши керак.
NGN тармоғига уланган корхона ва ташкилотлар индивидуал абонентлардан фарқ қилади, улар қўшимча ресурслардан фойдаланиш имконига эга. Хусусан, уларга хусусий контентни яратиш ва сотиш киради. Ҳозирги кунда газеталар ва бошқа оммавий ахборот воситалари (ОАВ) мобил бозорига эга оммавий материаллар (контент)ни сотиш тўғрисидаги таклифлар билан чиқмоқда.
Яна бир схема элементи – медиасақлаш жойи, бу ерда бутун зарур контент: сайт материалларидан видеоархивгача тўпланди. Бундай сақлайдиган жойлар етарлича кўп бўлади, шунинг учун “Port Vlsion” компания уларнинг талабига тайёргарликни ҳозирдан бошлади. Яқинда у HDS – “Hitachi Data Systems” маълумотлар сақлашнинг энг яхши тизимларидан бўлган ишлаб чиқарувчи билан расмий шерик бўлди.
Шаҳардан шаҳарга контентнинг кўчиши қимматдир, маҳаллий сақлаш жойларини яратиш эҳтимоли кўпроқдир. Ҳар бир шаҳарда етарлича бўлган кутубхоналарга ўхшаш бўлиши керак. Шундай қилиб, маҳаллий сақлаш жойларида жойлашган ўзининг контенти шаҳарларда юзага келади, бунда эса қулай ва арзон бўлади.
NGN тармоғи ва у билан боғлайдиган барча элементлар ишининг тўлиқ модели кимлар учун фантастика бўлганда, жаҳонни заиф бўлмагунча ўзгарадиган техник тараққиёт сабабли шунга ўхшашликлар бўлиб туради.
Учинчи авлод технологиясининг принципиал фарқи мультимедиали кабель, мултимедиали бўлмаган замонавий хизматларнинг тўлиқ рўйхатини таъминлаш имкониятидан иборатдир. Янги алоқа тармоқларини юритиш билан юқори тезликли типларини, биринчи навбатда, оқимли видео, видеоконференция, видео почта, on-line савдо, жойлашган ўрнига асосланган сервислар, on-line банкнинг, биржа савдоси, спотр репортаж ва бошқалар каби интерфаолни юритиш керак.
Do'stlaringiz bilan baham: |