zbekiston respublikasioliy va rta maxsus ta'lim vazirligi

10 jamoa uchun o’yinlar taqvimini tuzish 
(10 ga eng yaqin bo’lgan kichik toq son -  9)______________
43-jadval
6
7
8
c>
6
5
5
7
7
6
6
8
8
7
7
9
9
8
8
1
1
9
7
4
4
8
8
5
5
9
9
6
6
1
1
7
7
2
2
8
8
3
3
9
9
4
4
1
1
5
5
2
2
6
6
3
3
7
9
2
2
1
1
3
3
2
2
4
4
3
3
5
5
4
4
6
1
>
3
A
5
44-jadval
Turlar bo’yicha o’yinlar_____ ______________
1-tur
2-tur
3-tur
4-tur
5-tur
6-tur
7-tur
8-tur
9-tur
1-10
1 0 -6
2-10
10-7
3-10
10-8
4-10
10-9
5-10
2-9
1-2
3-1
2-3
4-2
3-4
5-3
4-5
6-4
3-8
9-3
4-9
1-4
5-1
2-5
6-2
3-6
7-3
4-7
8-4
5-8
9-5
6-9
1-6
7-1
2-7
8-2
5-6
7-5
6-7
8-6
7-8
9-7
8-9
1-8
9-1
Hamma  grafalar  toMdirilib  chiqilganidan  keyin,  o’yinlarning 
taqvimi  tuziladi.  Buning  uchun  vertikal  chiziqning  ikki  tomonida 
turuvchi  raqamlar  juft-juft  qilib  birlashtiriladi.  Musobaqada  ishtirok 
etuvchi jamoalar  soni  toq bo’lsa,  har  bir  vertikal  chiziqnig  ostida  yoki 
ustida turuvchi raqamlar mazkur taqvim kuni (shu turda) o’ynamaydigan 
jamoa ekanini ko’rsatadi.
Jamoalar  soni  juft  boMganda  (masalan,  jamoalar  soni  o’nta 
bo’lganda) ko’rsatilgan (vertikal chiziqning ostida yoki  ustida) raqamlar 
(jamoalar) oxirgi raqamlar (o’ninchi) bilan ynaydilar.
Turlar  bo’yicha  o’yinlar  jadvali  bo’sh  raqamli  jamoalar  (vertikal 
chiziq  ostida  yoki  ustidagi  raqamlar)  bilan  so’nggi  raqamli  jamoa 
o’yinini hisobga olgan holda tuziladi (yuqoridagi misolda 1-raqam bilan, 
10-raqam bilan va hokazo).
Odatda,  tur  jadvalida  birinchi  bo’lib  ko’rsatilgan  jamoa  maydon 
egasi  hisoblanadi.  Shuning  uchun  qur’aning  oxirgi  raqami  (masalan, 
musobaqada  qatnashuvchi jamoalar  o’nta  bo’lganda  10-raqam)  har  bir
350

---

turdan  keyin  o’rin  almashib  turadi.  qolgan  bellashuvchi  jamoalar 
vertikal chiziqning o’ng tomonida turuvchi raqamdan boshlab tuziladi.
Shunday  qilib,  bu  usulda jamoalarning  har  bir  turda  navbat  bilan 
maydon almashishiga qat’iy rioya qilinadi.
Ikkinchi  usul  ("qatorasiga").  0 ’yinlar  taqvimini  o’yinda  ishtirok 
etuvchi  hamma jamoalami  bir  qatorga juft-juft  qilib  yozish  usuli  bilan 
tuzishda  maydonlar  almashishining  awalgidek  shartlari,  ya’ni 
uchrashuv  "egasi"  huquqi  saqlanadi.  Mazkur  usulda jamoalaming jufl 
soni  olinadi  (masalan,  agar  musobaqada  7  jamoa  qatnashsa,  yinlar 
taqvimi  8 jamoaga tuziladi;  agar 9 ta jamoa bo’lsa,  10 jamoaga tuziladi 
va hokazo).
8 ta jamoa bo’lganda birinchi taqvim kuni quyidagi tartibda tuziladi: 
bir  qatorda  birinchi  raqam  oxirgi  8-raqam  bilan,  ikkinchi  raqam  oxirgi 
raqamdan  oldingi  7-raqam  bilan  birlashtiriladi,  ya’ni  bir-biri  bilan 
o’ynovchi  jamoa  aniqianadi  va  hokazo.  Shunda  quyidagi  jamoalar 
bellashadigan bo’lib chiqadi:  1-8,2-7, 3-6,4-5.
45-jadval