Ўзбекистон республикасиолий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат университети

 
Мавзуга оид иловалар 
1-илова 
Муаммоли вазият 
ШарқдаX асрданXIV асрнинг биринчи ярмигача яшаб ижод 
қилган маънавий-ахлоқий тарбиянинг шаклланишига ўзининг 
юксак ҳиссасини қўшган қайсиалломалар ижоди билан 
танишгансиз? 
2-илова 
Савол ва топшириқлар 

Жалолиддин Румий ҳақида қандай маълумотга эгасиз? 

Унинг ижодий фаолияти ҳақида нималарни биласиз? 

Ҳозиргача 
Румийнинг 
қандай 
асарлари 
билан 
танишгансиз?

Бугунги кунда Румий фаолиятини ўрганган қайси 
олимларни биласиз? 

---

52 

Жалолиддин Румий “Маснавий-маънавий” асарининг 
моҳияти нимадан иборат? 

Жалолиддин Румий ижодининг объекти нимадан иборат? 

Жалолиддин Румийнинг маънавий – ахлоқий тарбияга оид 
қарашлари деганданимани тушунасиз? 

Жалолиддин Румийнинг ахлоқий тарбияга бўлган 
муносабати нималарда билинади? 

Жалолиддин Румийнинг таълим-тарбияга оид қарашлари 
бугунги давр баркамол авлодни тарбиялашдаги ўрнини қандай 
изоҳлайсиз? 
 
3-илова 
Тарқатма материал 
Ғилай шогирд 
Бир устознинг ғилай шогирди бўлган экан. Бир кун устоз 
шогирдига шишаларни олиб келишни буюрибди. Шогирд: 
“Қайсисини олиб келай, аниғини айтинг” – дебди. Устози: “У 
ерда ўзи битта шиша, ғилайликни баҳона қилмай, шишани олиб 
кел” – дебди. Бундан жаҳли чиққан шогирд: “Менга таъна 
қилманг” – дебди. Устози: “Биртасини синдир қолганини олиб 
кел” – дебди. Шогирд бир шишани синдирган экан, иккинчи 
шиша ҳам йўқолибди. 
 
Тилшунос ва қайиқчи 
Бир куни мағрур тилшунос соҳилда турган қайиққа миниб 
қарши томонга ўтмоқчи бўлибди. Қайиққа мингач қайиқчига 
қараб: “Сен хаётингда наҳв (грамматика) ўқидингми?” – дебди. 
“Йўқ, мен оддий бир қайиқчиман”, –дебди. “Бай-бай, бу гапингга 
жуда хафа бўлдим. Демак умрингнинг ярми бекорга кетибди-я”, – 
дея қайиқчига ачиниб қарабди тилшунос. 
Қайиқчи бу дағал ва томдан тараша тушгандай гапдан хафа 
бўлиб қайиқчига бирон сўз демабди. Иттифоқо, худди шу пайт 
тўфон кўтарилибди. Қайиқ денгиз ўртасида чайқалар, қайиқчи 
бор кучи билан ҳалокатдан қутулишга ҳаракат қилар экан. Тўфон 
борган сайин кучаяр, қайиқ чўкиш арафасида экан. Шунда 
қайиқчи рўпарасида қўрқувдан дир-дир титраётган олимдан: 
“Хой билимдон дўстим. Айт-чи, сузишни биласанми?” – дея 

---

53 
сўради. “Йўқ” деган жавобни олган қайиқчи деди: “Бай-бай, сен 
бутун умрингни бекор ўтказибсан. Ҳозир умринг зое кетади. 
Чунки бироздан сўнг қайиғимиз чўкади. Билиб қўй, ҳозир бу ерда 
наҳв (грамматика) илми эмас, маҳв (фано бўлиш) илми қўл 
келади. Агар маҳв илмини билсанг, хотиржам ўзингни денгизга 
от!” – дебди.