Ўзбекистон республикасининг меҳнат кодекси

211-модда. Меҳнатни муҳофаза қилиш талаблари
Барча корхоналарда хавфсизлик ва гигиена талабларига жавоб берадиган
меҳнат шароитлари яратилган бўлиши керак. Бундай шароитларни яратиб бериш иш
берувчининг мажбуриятига киради. 
Меҳнатни муҳофаза қилиш талаблари ушбу Кодекс, меҳнатни муҳофаза қилиш
тўғрисидаги қонунлар ва бошқа норматив ҳужжатлар, шунингдек техник стандартлар
билан белгиланади.
Иш берувчи меҳнатни муҳофаза қилиш талабларини бузганлик учун жавобгар
бўлади.
212-модда. Ходимнинг меҳнатни муҳофаза қилиш нормалари, қоида ва
йўриқномаларига риоя этиш мажбурияти 
Ходим меҳнатни муҳофаза қилиш нормаларига, қоида ва йўриқномаларига,
шунингдек маъмуриятнинг ишни бехатар олиб бориш ҳақидаги фармойишларига риоя
қилиши, олинган шахсий ҳимоя воситаларидан фойдаланиши, инсонлар ҳаёти ва
соғлиғига бевосита хавф соладиган ҳар қандай ҳолат ҳақида, шунингдек иш жараёнида
ёки у билан боғлиқ ҳолда содир бўлган ҳар қандай бахтсиз ҳодиса ҳақида ўзининг
бевосита раҳбарини (бригадири, устаси, участка бошлиғи ва бошқаларни) дарҳол
хабардор қилиши шарт.
213-модда. Ходимнинг меҳнатни муҳофаза қилиш ҳақида маълумот олиш
ҳуқуқи 
Иш берувчи меҳнат шартномасини тузишда ва бошқа ишга ўтказишда ходимни
меҳнат шароитлари тўғрисида, шу жумладан касб касалликлари ва бошқа
касалликларга чалиниш эҳтимоли, шу билан боғлиқ ҳолда унга бериладиган имтиёз ва
компенсациялар, шунингдек шахсий ҳимоя воситалари ҳақида хабардор қилиши керак.
Иш берувчи ходимларга ёки уларнинг вакилларига муайян иш жойидаги ва
ишлаб чиқаришдаги меҳнатни муҳофаза қилишнинг ҳолати ҳақида ҳам ахборот
бериши шарт.
214-модда. Тиббий кўрик 
Иш берувчи меҳнат шартномаси тузиш чоғида дастлабки тарзда ва кейинчалик
(иш давомида) вақти-вақти билан қуйидаги ходимларни тиббий кўрикдан ўтказишни
ташкил қилиши шарт:
ўн саккиз ёшга тўлмаганлар;

---

олтмиш ёшга тўлган эркаклар, эллик беш ёшга тўлган аёллар;
ногиронлар;
меҳнат шароити ноқулай ишларда, тунги ишларда, шунингдек транспорт
ҳаракати билан боғлиқ ишларда банд бўлганлар; 
озиқ-овқат саноатида, савдо ва бевосита аҳолига хизмат кўрсатиш билан
боғлиқ бўлган бошқа тармоқлардаги ишларда банд бўлганлар;
умумтаълим мактаблари, мактабгача тарбия ва бошқа муассасаларнинг
бевосита болаларга таълим ёки тарбия бериш билан машғул бўлган педагог ва бошқа
ходимлари.
Меҳнат шароити ноқулай ишлар ва бажарилаётганида дастлабки тарзда ва
вақти-вақти билан тиббий кўрикдан ўтилиши лозим бўлган бошқа ишларнинг рўйхати
ва уларни ўтказиш тартиби Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги
томонидан белгиланади.
Ушбу модданинг 
биринчи қисмида 
кўрсатилган ходимлар тиббий кўриклардан
ўтишдан бўйин товлашга ҳақли эмаслар. Тиббий кўрикдан ўтишдан ёки тиббий
комиссияларнинг текширувлар натижасида берган тавсияларини бажаришдан бўйин
товлаган ходимларни иш берувчи ишга қўймасликка ҳақлидир.
Ходимларнинг меҳнатидан уларнинг соғлиғи ҳолатига тўғри келмайдиган
ишларда фойдаланишга йўл қўйилмайди.
Агар ходим ўз соғлиғининг ҳолати меҳнат шароити билан боғлиқ ҳолда
ёмонлашган деб ҳисобласа, у навбатдан ташқари тиббий кўрикдан ўтказишни талаб
қилишга ҳақлидир.
Тиббий кўриклардан ўтилиши муносабати билан ходимлар чиқимдор
бўлмайдилар.