Ўзбекистон республикаси ва ўрта махсус таълим вазирлиги техника олий ўқув юртлари талабалари учун дарслик сифатида тавсия этилади

Асосига бошқа материал эритилган қоғоз. Кейинги йилларда ёзув, типографик ва қадоқлаш қоғозларни ўрнига асосига поливинилиденхлорид эритилган қоғозлар ишлаб чиқарилмоқда.
Сингдириш хоссалари пасайтирилган қоғоз. Қадоқловчи материал сифатини яхшилаш учун сингдариш хусусияти юқори бўлган қоғоз навларига парафин ва мум сингдирилади. Бундай қоғозлар аввалгисидан намлик ва буғга чидамлилиги билан фарқ қилади.
Қути тайёрлаш учун картон. Қути тайёрлаш учун ГОСТ 7933 га кўра таркиби турлича бўлган силлиқ картондан фойдаланилади. Техник кўрсаткичларига кўра қути тайёрлашда ишлатиладиган картон бешта маркада ишлаб чиқарилади: А, Б, В, Г ва Д. Картон маркасини танлаш тайёрланадиган қутининг вазифаси ва ўлчамларига кўра аниқланади.
Марка А деб номланган картоннинг ранги оқ бўлади, Б маркадаги картоннинг ранги турлича бўлиши мумкин. В, Г ва Д маркадаги картон табиий тола рангида ишлаб чиқарилади. А ва Б гача) кўрсаткичлари бир хил ва В, Г ва Д маркадаги (қалинлиги 0,5 дан 3,0 мм гача) картонларнинг кўрсатгичларидан юқори бўлади. Қалинлиги 0,9 мм гача бўлган картон ўралган ва варақлар ҳолида, қалинлиги 0,9 мм дан юқори бўлган картон эса фақатгина варақлар ҳолида ишлаб чиқарилади.
Гофрировка қилинган картон



озиқ-овқат маҳсулотларини қадоқлаш, сақлаш ва ташишга мўлжалланган қутилар тайёрлашда ишлатилади. Гофрировка қилинган картон камида учта елимланган қаватдан иборат бўлиши керак: механик йўл билан гофрировка қилинган ўрта, пастки ва устки текис қаватлардан. Картоннинг механик таъсирларга чидамлилиги қаватлар (қатламлар) сони ортиши билан ортиб боради. Гофрировка қилинган оралиқ қатламлардан фойдаланиб беш ва ҳатто этти қатламли картон тайёрлаш имкони мавжуд. Қатламларнинг сонига қараб гофрировка қилинган картон қўйидаги маркаларда тайёрланади: Д - битта силлиқ ва битта гофрировка қилинган қатламдан иборат икки қатламли; Т - иккита ташқи ва битта ички гофрировка қилинган қаватдан иборат уч қатламли; П - учта силлиқ (иккита ташқи ва битта ички) ва иккита гофрировка қилинган (ўрта) қаватдан иборат беш қатламли. Гофрировка қилинган қатлам тўлқинларининг баландлиги икки хил бўлиши мумкин: 4 мм ва ундан юқори бўлган - катта, 1,8 дан 3,5 мм гача бўлган - кичик. Беш ва этти қатламли гофрировка қилинган картон ўлчамлари катта бўлган қутилар тайёрлашда ишлатилади. Қатламларга дастлабки ва охирги ишлов бериш ва тегишли елимдан фойдаланиб намликка чидамли ва сув ўтказмайдиган картон тайёрлаш мумкин.