¤збекистон республикаси

Ректал текширув: аввалига орқа чиқарув тешиги сфинктери қисилган, тўғри ичак бўм-бўш, сўнгра ахлат ва газ фонтан бўлиб келади. Каттароқ ёшдаги болалар йўғон ичагида ахлат массалари пайпасланади.
Лаборатор ва инструментал текширувлар: қорин бўшлиғининг батафсил рентгенографияси, ирригоскопия, ректал монометрия ва тўғри ичак биопсияси ўтказилади.


УАШ тактикаси

• 
  Гиршпрунг касаллигига шубҳа қилинганда мутахассис қабулига юборилади.
  

Ошқозон-ичак трактининг паразитар инвазияси


Лямблиоз
Қўзғатувчиси – Giardia Intestinalis – содда қивчинлилар оиласига мансуб, кўпинча диареяни келтириб чиқаради, одамдан одамга ёки ҳайвонлардан одамга контакт даврида, ёки зарарланган сувдан истеъмол қилиш орқали юқади. Лямблиоз ҳамма жойда тарқалган.


Диагностикаси

• 
  Кўпинча инфекция белгисиз кечади. Қоринда нохўшлик, ич кетиш, дам бўлиш ҳолатлари кузатилиши мумкин. Одатда бу шикоятлар 7-10 кун давомида сақланиши мумкин. Ахлатда қон бўлмайди. Ич кўп келади, сассиқ ҳидли бўлади, стеаторея қайд этилади.
  

Микроскоп орқали янги суюқ ахлат ёки дуоденал суюқлик текширилганда ҳаракатчан трофозоитлар аниқланади. Шаклланган ахлатда (одатдаги ёки тўйинтирилган) цисталарни кўриш мумкин.


Даволаш

• 
  Антипаразитар терапия:
  

1. 
   Фуразолидон 5 мг/кг/суткасига 4 марта 7-10 кун мобайнида;
   
2. 
   Метронидазол 15 мг/кг/суткасига (750 мг/суткадан ошмаслиги керак) 3 марта 5-10 кун мобайнида;
   
3. 
   Мепакрин 6-9 мг/кг/сут (300 мг/сут дан ошмаслиги керак) 3 марта 5-7 кун мобайнида.
   

Профилактикаси

• 
  Санитария – гигиена тадбирларини ўтказишдан иборат.
  

Энтеробиоз
Энтеробиоз – Enterobius vermicularis (острица) болаларда энг кўп тарқалган гижжа инвазияси ҳисобланади. Гижжа тухуми қўл, кийим, уй чанги орқали юқади. Етарли ривожланган урғочи гижжа тунги пайт ичакдан ташқарига чиқиб, чов оралиғи терисига тухум қўяди.


Диагностикаси

• 
  Касалликнинг энг аниқ белгиси - орқа чиқарув тешиги соҳаси қичишишидир. Қичишиш шунчалик қаттиқ бўладики, уйқусизлик, нотинчлик, гиперактивлик ва тунда сийиб қўйиш каби ҳолатларни келтириб чиқаради. Гижжа тухумларини ёпишқоқ целлофан лентани (ёки 50% глицерин эритмасида ҳўлланган пахта тампонларини) анус атрофи терисига суйкаб олиш ёрдамида аниқлаш мумкин. Текширишни эрталаб бола уйғонганиданоқ ўтказиш мумкин, сўнгра микроскопда кўрилади.
  

Бир марталик таҳлил 50% атрофида касаллик юқтирганларни, уч марталик таҳлил эса 90% гача аниқлайди.


Даволаш

• 
  Агар касаллик оила аъзоларидан биттасида аниқланган бўлса, унинг ўзини даволаш зарур. Касаллик яна қайтарилса ёки оила аъзоларидан 2 ёки ундан ортиғида топилса, барча оила аъзолари даволаниши зарур. Даволаш қуйидаги схемаларнинг бири бўйича ўтказилади: Мебендазол бир марта 100 мг берилади, 2 ҳафтадан кейин яна қайтарилади. 2 ёшдан ката болаларга тайинланади. Пирантел 10-20 мг/кг (1 г дан кўп эмас), бир марта. 2 ҳафтадан кейин яна қайтарилади.
  

Профилактикаси

• 
  Қўлларни ювиб юриш ва тирноқларни парваришлаш. Ўз вақтида тўшак чайшаблари ва ич кийимни алмаштириб туриш, шунингдек ҳар куни эрталаб орқа чиқарув тешиги соҳасини ювиш.