Фермани лойиҳалаш ва хисоблаш
Талаб қилинади: Фермани қисмларидаги кучларни ва қисм юзаларини ҳисоблаш:
Бошланғич маълумотлар:
Фермани узунлиги l = 27 м.
Тугун орасидаги масофа b = 2.25 м.
Фермани баландлиги h1 = 2.7 м, h2 = 1.35 м .
Қор юки с0= 0.7 кН/м2.
Фермани кадамми S= 9 м.
Пўлатни ҳисобий қаршилиги Ry =26 kN/см2
Бино узунлиги H = 54 м
Бино иситилади, ферманинг боғланиши шарнирли. Фермани хисоби ва унинг қисмларини лойихалаш куйидаги боскичлардан иборат:
1.Фермани геометрик чизмасини аниклаш.
L= 27 м
2. Юкларни аниқлаш.
Фермани қисмларига доимий ва вақтли юклардан ташқари, ферманинг ўз оғирлигидан тугунлардан ва том қатламида хосил бўладиган юклар хам таъсир этади.
қуйидаги мисолда вақтли юк сифатида қор қатламидан хосил бўлган юк қабул қилинади.
Ферманинг 1м2 горизонтал юзадаги меъёрий оғирлигини қуйидаги формула билан аниқлаймиз.
q= k х l= 0.01 x 27= 0.27 кН/м2 = 270 Н/м2
k=0.01 кН/m3 – ферма оғирлиги коэффициенти.
Коэффициенти k пайвандли (сваркали) фермаларда хисобга олинади.
Фермага таъсир этаётган юкларни жамлаш
№
| Юклар |
Меъёрий юк.
Н/м2
|
Юк бўйича мавсумий коэф.
|
хисобий юк.
Н/м2
|
Доимий юклар
|
1.
|
Сэндвич-панели
|
309
|
1.2
|
370,8
|
2.
|
прагон
|
200
|
1.05
|
210
|
3.
|
связь
|
150
|
1.05
|
157,5
|
4.
| Ферма |
270
|
1.05
|
283,5
| Жами: |
929
|
|
1021,8
|
Вақтли юклар
|
1.
| Қор юки |
700
|
1.4
|
980
| Жами: |
1629
|
|
2001,8
|
Ферманинг 1м узунлигига тушаётган хисобий юк.
q = q * s
q = 9 x 2001.8= 18.02 кН/м
Тугунлардаги хисобий юкдан хосил бўлган кучни аниклаш.
Ферма ва юклар симметрик эканини назарга олиб хисобни ферманинг ярми учун бажарамиз. Ферма кисмларидаги ички кучларнинг курилиш механикаси чизма усулидан фойдаланиб муносабат чизмасини курамиз.
Ферманинг хисоб чизмаси сифатида бутун узунлиги бўйича тенг таъсир этувчи бирлик юк таъсирини қабул қиламиз.
Тугунга тушаётган бирлик юк тугунлар орасидаги масофанинг яримига тенг.
F1=q (b1+b2)/2 = 1 (0+2,25)/2= 1,125 кН
F2=q (b1+b2)/2 = 1 (1,125+1,125)/2=2,25 кН
Ra=Rb=(2F1+12F2)/2=(2*1,125+11*2,25)/2=13,5кН
Фермани қисмларидаги кучларни аниклаш
Фермани 1:100 мастабда чизамиз.
Ташқи кучларни қўйиб чизамиз, берк ва очиқ майдонларни белгилаб оламиз.
Кучлар кўп бурчагини кўраётганда чизмада ташқи кучларни соат стрелкаси бўйича жойлаштирамиз.
Фермага таъсир килаётган кучлар олдинги майдоннинг белгисини кучнинг бошланиши, кучдан кейингисини охиргиси деб қабул қиламиз.
Ферма қисмларидаги кучларнинг тугун кесими усули билан аниқлаймиз ва шундай тугун танлаймизки, ундаги номаълумлар сони иккитадан орртиқ бўлмасин.
Кучнинг ишорасини аниқлаш учун чизмага қараймиз. Агар куч тугунга йўналган бўлса, сиқилишга ва аксинча тескари йўналган бўлса, чўзилишга ишлайди.
Ферма қисмларининг кесим юзаларини танлаш
Кесим юзаларини танлаш пўлатнинг маркасини белгилашдан бошлаймиз.
Ферманинг асосий қисимига маркаси 18ПС ГОСТ 235-70-79 бўлган пўлатни қабул қиламиз. Бу пўлатнинг хисобий қаршилиги:
Rs = 26 кН/см2
Фасонка учун маркаси 18ПС бўлган ва хисобий каршилиги Rs = 26 кН/см2 бўлган пўлаит қабул қиламиз.
Сарров қисмларининг хисоби. Сарров қисмларининг хисобий узунлиги l0 сифатида тугунлар орасидаги масофа қабул қилинади.
l0=225см
Кесим юзаларини танлашни энг катта куч таъсир этаётган Ж-7 қисмдан бошлаймиз. NН-9 = 631 кН.
Сарров қисмининг эгилувчанлиги = 65 деб қабул қиламиз. У холда марказий сиқилган қисмининг тўғри йўналиш бўйича эгилиш коэффициентини =0.768 га тенг деб оламиз.
Қисмнинг талаб этилган кўндаланг кесим юзасини хисоблаймииз.
= 631x0.95 /0.768 x 26 x 0.95 = 31,6 см2 /2=15,8 см2
Бу ерда γn=0.95 бинолар бўйича хавсизлик коэффициенти 2-синф бинолар учун.
γс=0.95 (СНиП таблица 6)
Фасонканинг қалинлиги хавон ва тиргаклардаги кучларнинг миқдорига қараб, 2-жадвалдан қабул қиламиз. N=396,4 кН бўлганда t= 10 мм қабул қилинади.
N кН
|
260-400
|
410-600
|
610-1000
|
t мм
|
10
|
12
|
14
|
Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли бурчак ∟110x8 қабул қиламиз.
A = 17,2x2 = 34,4 см2
ix = 3,39 см iy = 4,87 см
Сарров қисмининг хақиқий эгилувчанлигини хисоблаймиз.
х = lo / ix=225/3,39 =66.3<150
y = lo / iy=225/4.87 = 46.2<150
Эгилувчанликнинг энг катта қийматига қараб, коэффициент ни аниқлаймиз.
х = 67 га қараб, = 0,758 Сарров устиворлигини текширамиз.
= 631x0.95/0.758x34,4x0.95= 24.1 кН/см2 ≤ 26 кН/см2
(26-24.1)/26*100% = 6.9%
Сарров бошқа қисмларини юқоридаги тартибда аниқлаймиз.
150>150>
Do'stlaringiz bilan baham: |