Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги мирзо улуғбек номидаги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

7.10. Шовқин изоляцияли деразалар 
Деразалар кўчадаги шовқинни ютиб, хонани шовқиндан самарали ҳимоя 
қилиш керак. Деразаларнинг товуш изоляциясига дераза қалинлиги, ойналар 
орасидаги масофа ва ойналарни ўрнатиш усули, дераза чоклари ва 
бўғимларининг 
герметиклиги, 
деразаларни 
ўрнатиш 
усули 
ҳамда 
шовқиннинг тушиш бурчаги таъсир қилади. 
7.6-расм. Уч ойнали стеклопакетли деразанинг конструкцияси 
Қўшимча чора-тадбирларсиз анъанавий икки ойнали стеклопакетлар 
жуда яхши шовқин изоляциясини таъминламайди. Чунки, ойналар орасидаги 
ҳаво бўшлиғи жуда юпқа ва иккита нозик ойна бир хил қалинликда. Бундан 
келиб чиқадики улар бир хил тебранишлар частотасига эга. Шунинг учун бу 

---

227 
ҳаво шовқини тебранишларининг заифлашишига ёрдам бермайди. Ойналар 
орасидаги масофани ошириш ва турли қалинликлардаги ойналардан 
фойдаланиб, ойнанинг товуш ўтказмайдиган хусусиятларини яхшилаш 
мумкин. Уч ойнали стеклопа-кетли деразалар анъанавий, оддий икки ойнали 
стеклопакетли деразаларга қараганда анча яхши шовқиндан ҳимоя қилиш 
имконини беради (7.6-расм). 
 
Такрорлаш ва мунозара учун саволлар: 
1. Деразаларга қандай талаблар қўйилган? 
2. Деразаларга қўйиладиган талабларни шартли равишда нечта 
гуруҳларга бўлиш мумкин? 
3. Деразаларга қўйиладиган расмий талабларга нималар киради? 
4. Деразаларга қўйиладиган иқтисодий талабларга нималар киради? 
5. Деразаларга қўйиладиган функционал талабларга нималар киради? 
6. Фрамуга қандай бўлиши мумкин?
7. Очилиш йўналишига қараб дераза табақаларининг қайси турлари 
мавжуд?
8. Очилмайдиган тавақали деразаларнинг фасаддаги шартли белгиси 
қандай? 
9. Замонавий иссиқлик изоляция системасида ойна қатламлар 
орасидаги ҳаво ўрнига, ҳавонинг иссиқлик ўтказувчанлигига нисбатан 
иссиқлик ўтказувчанлиги анча паст нималар билан тўлдирилади? 
10. Стеклопакетнинг замонавий системаси эски намунасидан нимаси 
билан фарқланади? 
11. Паст эмиссияли деразаларда хонадан чиқадиган иссиқлик оқимини 
нима қайтаради?