Ўзбекистон Республикаси умумий ўрта таълим мактаблари ва ўрта махсус, касб-ҳунар таълим муассасалари ўқувчиларининг умумтаълим фанлари бўйича фан олимпиадаларини ўтказиш бўйича тавсия ва баҳолаш мезонлари

ДАВЛАТ ВА ҲУҚУҚ АСОСЛАРИ

Давлат ва ҳуқуқ асослари фанидан олимпиаданинг биринчи иккинчи ва учинчи босқич умумтаълим мактабларининг 9-11 синфларда ўтказилади. Академик лицей ва касб-ҳунар коллежларида биринчи босқич 1-3 курсларда, иккинчи, учинчи босқич 2-3 курсларда ўтказилади. Олимпиаданинг биринчи босқичи 1 турда (тест синовлари), иккинчи, учинчи, тўртинчи босқичлари 2 турда (ёзма иш, тест синовлари) ўтказилади.

Ёзма иш.
Фан олимпиадасининг биринчи (таълим муассасаси) ва иккинчи (туман), учинчи (вилоят) ва тўртинчи (Республика) босқичларида ёзма иш топшириқлари 3 та саволдан: 1-савол Ўзбекистон Республикаси Конституциясидан, 2-савол ҳуқуқий вазият, 3-саволда Ўзбекистон Давлати ва ҳуқуқи асосларидан иборат бўлади.
Ёзма иш учун 3 соат (180 дақиқа) вақт берилади. Максимал 50 балл.
Саволлар танланаётганда қуйида берилган баҳолаш мезонига эътиборни қаратиш мақсадга мувофиқдир.
1-савол бўйича Ўзбекистон Республика Конституциясининг моддасининг тартиб рақами кўрсатилади ва қуйидагича баҳоланади:

Баҳолаш мезони	балл
Ҳуқуқий норманинг аҳамияти ва ҳуқуқнинг қайси соҳасида қўлланилишини тўлиқ ёрита олса–4 балл, ҳуқуқий норманинг аҳамиятини ёрита олмаса -3 балл, қайси соҳада қўлланишини амалиёт билан боғлай олмаса –2 балл, жавоблар умумий бўлиб аниқ далиллар билан берилмаса –1 балл	4
Фикрини мисоллар билан аниқ фактлар асосида ёрита олса–4 балл, ушбу мисолларда моддалар аниқ берилмаса –3 балл, моддалар мазмуни берилишида хатоликка йўл қўйилса –2 балл, норманинг қўлланилишига доир мисоллар берилмаса-1 балл	4
Тарихий шархлашда - аввал ҳам шундай нормалар мавжуд бўлганми, қонуннинг қабул қилиниши давридаги шарт-шароитлар, йиллар аниқ қўрсатилган ҳолда берилса-4 балл, йиллар аниқ кўрсатилмаса –3 балл, қонуннинг қабул қилиниши давридаги шарт-шароитлар берилмаса-2 балл, шундай нормалар тарихи берилмаса-1 балл.	4
Мантиқий шархлашда - ҳуқуқий норманинг жамият ва давлат ривожланишидаги аҳамияти кенг ёритилса- 4 балл, бунда норманинг жамиятга таъсири фақат бир томонлама (ижобий ёки салбий) ёритилса –3 балл, давлат ривожига таъсири фақат бир томонлама (ижобий ёки салбий) ёритилса –2 балл, фақат давлатга ёки жамиятга таъсири, яъни бир томонлама ёритилса-1 балл	4
Кенгайтирилган шархлашда - конституция моддасини мавжуд қонунлар билан боғласа–4 балл, ушбу модда асосида қабул қилинган қонунларни шарҳлай олмаса–3 балл, қонунларни шарҳлашда хатоликка йўл қўйса –2 балл, фақатгина қонунлар келтирилиб, шарҳланмаса –1 балл.	4