Ўзбекистон республикаси транспорт вазирлиги тошкент давлат транспорт

Автосамосваллар ёрдамида қум шағал аралашмаси (ҚША) ни карердан ташиш.
Автосамосваллар ёрдамида қум шағал аралашмаси (ҚША) ни карердан ташиш. Автосамосвалнинг – (VOLVO D250 Е) маркалисини танлаймиз ва унинг иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали аникланади.


= 6.86 м³/соат
Берилган:
қ_а/c = 27 т, автосамосвалнинг юк кўтара олиш қобилияти;
ρ = 1.6 т/м³, қум шағал аралашмаси (ҚША) нинг зичлиги (2-жадвалдан олинади);
Л = 23 км, қум шағал аралашмаси (ҚША) ни ўртача ташиш масофаси,
В = 45 км/с, харакатланиш тезлиги;
т_н = 0.22 соат, қум шағал аралашмаси (ҚША) ни автосамосвалга юклашга кетган вақт,
т_п = 0.05 соат, қум шағал аралашмаси (ҚША) ни тўкишга кетган вақт,
К_в – 0.7, ички сменалик вақтидан фойдаланиш коеффициенти
К_т – 0.75, техник унумдорликдан эксплуатацион унумдорликка ўтиш коеффиценти.
Автосамосвалнинг бир иш сменасидаги иш унумдорлиги:
54.88 м³/смена
Бир сменада талаб этиладиган автосамосваллар сонини аниқлаймиз

Автосамосвалнинг ФИК ни аниқлаймиз;
ФИК 0.99

Иш вақти т = Ф = 8*0.99 = 7.92 соат

Материални ёйиш
Булдозер ёрдамида қум шағал аралашмаси (ҚША) ни ёйиш. Булдозерни (Cаterpellar D9R) маркалисини танлаймиз ва уни иш унумдорлиги қуйидаги формула орқали топилади.


436.243 м³/соат
Берилган:
ҳ = 1.93м , отвал баландлиги;
б = 4.65м, отвал эни;
К_п = 1.1, қум шағал аралашмаси (ҚША) ни ёйишдаги йўқотиш коеффициенти;
л_н = 30м, материални ёйишда суриш масофаси,
В_н = 11.8км/соат, қум шағал аралашмаси (ҚША) ни ёйишдаги ҳаракат тезлик,
= 14.7 км/соат, орқага қайтиш тезлиги,
т_пер = 0.005 соат, узатмалар қутисини ёқиш ва отвални кутариб тушуриш учун кетган вақт,
=0.85 қум шағал аралашмаси (ҚША) ни сур. кўч.да бўлакларга ажралишини ҳисобга олувчи коеффициент,
= 1.1 қум шағал аралашмаси (ҚША)ни ёйишда унинг ишлаш қийинчилигини ҳисобга олувчи коеффициент.
= 0.6 ички сменалик вақтидан фойдаланиш коеффициенти.
Отвал олдидаги кўчувчи материал ҳажмини топамиз,м³
қ = 0.75•ҳ²•b•К_п / 0.75*1.93²*4.65*0.85/1.1 = 10.038м³
Тўлиқ сикл вақтини топамиз. Бунинг учун аввал ҚША ни кўчириб текислаш ва орқага қайтиш вақтларини топамиз.
т_п – ҚША ни қўчириш ва текислашга кетган вақт, соат
0.00254
т_об.х – орқага қайтиш вақти, соат
0.00204
= т_п+ +т_об.х+т_пер = 0.00181+0.00254+0.00204+0.005 = 0.01139 соат.
Автогрейдернинг бир сменасидаги иш унумдорлиги;
8*436.243= 3489.94 м³/смена
Бир сменага талаб этиладиган автогрейдерлар сонини аниқлаймиз;

Сўнгра ФИК ва иш вақтини аниқлаймиз;
ФИК 0.65
Иш вақти, т = Ф = 0.65*8 = 5.2 соат

2.