Ўзбекистон республикаси транспорт вазирлиги тошкент давлат транспорт университети “вагонлар ва вагон хўжалиги” кафедраси


ҒИЛДИРАК ЖУФТЛАРИНИ ЖОРИЙ ТАЪМИРЛАШ



Download 1,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/14
Sana02.04.2022
Hajmi1,5 Mb.
#524169
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
Ишлаб чиқариш амалиёти хисобот Ботиров Жасурбек

ҒИЛДИРАК ЖУФТЛАРИНИ ЖОРИЙ ТАЪМИРЛАШ 
(Ғилдирак жуфтларини оддий текшириш) 
Жорий таъмирлашни амалга оширишда (оралиқ тафтиш) қуйидаги 
ишлар бажарилади: 
Жорий таъмирлашни амалга оширишдан олдин, носозликни аниқлаш 
учун 15-20 марта буксани айлантириб текширамиз ва шовқин аниқланса, 
ўрта таъмирлаш қиламиз. 
- кўриш қопқоғининг М12 болтларини бўшатилади, қопқоқни олиб 
ташланади. 
Кўриш қопқоғини маҳкамлаш қопқоғига тегадиган жойи кирдан 
тозаланади ва қуруқ қилиб артилади. 
- Қопқоқни ички томони билан ёпиқ яшикка жойлаштирилади, шунда ёғ 
ичига чанг ва кир тушмайди
Букса қисмининг олдидаги (фақат цилиндрик роликли подшипниклар 
учун) мойнинг сифатини текширамиз, унинг намлигини ёки 
ифлослигини аниқлаш учун қўлнинг кафти, мовут мато ёки кўзгунинг 
орқа томонига мойнинг кичик қисмини суртамиз. 
Мойнинг қорайиши яроқсизлик белгиси эмас. 
Агар мойда киритмалар ёки аралашмалар топилса, ғилдирак жуфтлиги 
ўртача таъмирланади; 
- симни олиб ташланади, 2 та М-12 болтни бўшатилади
Сақловчи планкани олиб ташланади 
Олд подшипникнинг кўринадиган қисмларининг ҳолатини визуал 
равишда текширамиз. Агар сепаратор ва ташқи ҳалқанинг ёриқлар, 
синиш ёки емирилиш бўлса аниқланади. Упорний халқада ёки бошқа 
қисмларда дефектлар бўлса букса қисми демонтаж қилиниши лозим, 
ғилдирак жуфтлиги ўрта таъмири амалга оширилади. 


16 
- 0.5 кг оғирликдаги чилангарлик болғаси зарбалари билан 
торцевой гайкасини махкамланганлигини текширамиз, гайканинг 
айланишини хар иккала йўналишда текширамиз. 
Агар 
гайка 
бўшатилса, 
сақловчи 
планка 
дум 
қисми 
деформацияланади ёки гайка резьбаси бурилишлари остида коррозия 
бўлса, демонтаж қилинади. 
Шу билан бирга, 
- сақловчи планкадаги М12 болтлардан симни олиб ташланади, 
болтларни бўшатилади ва бураб ечиб олинади, сақловчи планка олиб 
ташланади. 
- болт ва планка кўрилади, гайкани айлантириб, олдинги подшипникни 
упорний халқа олинади, қуруқ қилиб артилади. 
- Магнит кукунли назоратини текшириш ва қўллаш. 
Ғилдирак жуфтлигининг М110 ўқи резбаси ёки сақловчи планкани 
остидаги М12 болтлари учун тешиклари шикастланган бўлса кейинги 
фойдаланиш учун рухсат берилмайди. Шикастланган гайка резбаси ва 
шплинтларда механик таъсир излари, носоз М12 болтлар, яроқсиз 
сақловчи планка ва упорний ҳалқаси бўлса, у ҳолда хизматга яроқлилари 
билан алмаштирилади. 
Б) РУ1Ш ва РВ2Ш туридаги подшипник конструксиясига қараб, 
тарелкасимон (торцевой) шайба ёки олд подшипникнинг қопқоқли 
бўлганда: РУ1Ш ва РВ2Ш ўқларида тўртта (учта) М20 болт, РВ2Ш 
ўқларида учта М24 болт бўлади. 
Шу билан бирга: 
Болтларнинг
бошларини 0.5 кг гача оғирликдаги чилангарлик болғаси 
билан уриб чиқамиз, агар бўшашмаса, улар демонтаж қилинмайди. 
Болтларнинг камида биттаси бўшаган тақдирда стопорний шайбанинг 


17 
четларини букиб, барча болтларнинг тортилганлини динамометрик 
калит билан текширилади. 
М20 ёки М24 болтлардан камида биттаси айланма моменти 50 Нм (5 
КГФ м) дан кам бўлса, ўқдаги тешиклар ва болтлар резбалари визуал 
текшириш учун барча болтлар бураб кўрилади, болтнинг каллагига 
ўтиш жойининг ҳолати, шунингдек, деформациялар ва стопорний 
шайбанинг шикастланиши текширилади. 
Стопорний шайбадаги ёриқлар ва синиқларга йўл қўйилмайди. Болтли 
бошлар четига шайба четларини эгишда ҳосил бўлган шайба юзаларида 
ўйиқ шаклидаги механик шикастланиш яроқсизлик белгиси эмас. 
Фойдаланишда бўлган ўқларнинг тешикларидаги резбани назорат 
қилиш учун резбали калибрлардан эксплуатацияда фойдаланишга йўл 
қўйилмайди. 
М20 ёки М24 болтларини торцевой махкамлаш қуйидаги ҳолларда 
яроқсиз бўлади: 
- стержен ва резба деформациясининг мавжудлиги; 
- боғловчи сим учун болт бошларидаги тешикларни аниқлаш; 
- стерженнинг резбали қисмида коррозия изларини аниқлаш; 
- болтнинг ҳар қандай қисмида бурмалар ва ёриқлар мавжудлиги; 
- болт стерженининг бошга ўтган жойларидаги радиус 0,8 мм дан кам 
ёки унинг йўқлиги; 
- болтларни бош қисмлари йўқлиги; 
Болт стерженидаги резбани тиклаш қатъиян ман етилади. Ишлаб 
чиқариш вақтида болт бошининг ён томонларида ҳосил бўлган қатлам 
механик равишда олиб ташланиши керак (эгов, наждак қоғоз ва 
бошқалар). 
- болт синганда унинг ўқда қолган резбали қисми ўқдан 


18 
шикастланишларсиз чиқарилади. 
- Агар ўқнинг резбали тешикларида уч ва ундан ортиқ қадамли 
резбаларнинг узилиши аниқланса ёки болтларни олиб ташлашда 
қийинчилик туғилса, резбали тешикларни метчик билан тузатишга 
рухсат этилади.
- Агар ўқнинг резбали тешикларидаги дастлабки олти ва ундан ортиқ 
қадамли резбалар шикастланса, ғилдирак жуфтликларининг кейинги 
ишлаши учун рухсат этилмайди. 
Ғилдирак жуфтлиги ўқи шейкасидаги подшипниклар кўндаланг 
юзасига қотирилган деталларни монтаж қилиш: 
билан
а) РУ1-957-Г туридаги ғилдирак жуфтлиги букса қисми иккита 
цилиндрсимон роликли подшипникка эга - М110х4 тоцевой гайка, шу 
билан бирга олдиндан ғилдирак жуфтлиги ўқи шейкасидаги 
белгиланган олд подшипникка упорний ҳалқа букса корпусининг олд 
томонига қараб ўрнатилган бўлади.
Ўқнинг резбалили қисмига гайка бураб қўйилади. Ўқ шейкасининг 
резбаси олдиндан танланади, шунда резбадаги гайканинг айланиши қўл 
билан осон бўлади.
Гайка ҳалқасимон чуқурчага эга бўлиши керак, ҳалқасимон 
чуқурчасиз гайкаларни ўрнатиш тақиқланади. 
Гайка
олд подшипникнинг упорний ҳалқаси билан контактга 
келгунча маҳкамланади ва махсус стенд (гайковерт) ёки қўлда 
ишлатиладиган гаечний калит ва 3-5 кг массали болға билан 0,5 м елкада 
қўлланилиб, металл товуш олингунга қадар икки - тўрт марта зарба 
бериб махкамланади. 
Ўқнинг охиридаги ариқчага стопорний планка ўрнатилади, шунда 


19 
унинг дум қисми гайка шлицига киритилмаган бўлади. 
Стопорний планкани
М12 болтининг остига пружинали шайба 
ўрнатиб товланади. Планка шундай ҳолатда ўрнатилиши керакки, 
кейинчалик планка думини шлицга киритиш учун қотирилганда гайка 
битта-яримта тожга айланади. 
Гайкани соат мили билан бураб маҳкамлаш керак. Гайкани тескари 
йўналишда айлантириш тақиқланади. 
Буксани махкамлаш пайтида бироз бурилади, подшипниклар қотиб 
қолмаганлигига ишонч ҳосил қилиш учун. 
Гайкани махкамлангандан сўнг стопорний планканинг М12 
болтларини пружинали шайбалар билан ўрнатилади. Болтларни 
ўрнатишдан олдин, стопорний планка ва уларнинг остидаги тешиклар 
ҳар қандай минерал мой билан ёғланади. 
М12 болтлар бошларидаги тешикларидан ўтувчи юмшоқ 
(товланувчи) сим билан боғланади. Сим "8" рақами шаклида боғланади.
б) РУ1Ш-957 туридаги ғилдирак жуфтлиги букса қисми иккита 
цилиндрик роликли подшипник – тарелкасимон шайба ва М20 болти, шу 
билан бирга белгиланган олд подшипникнинг упорний ҳалқаси эса ўқ 
шейкасига олдиндан ўрнатилади. Букса корпуси олд томонига 
қаратилади; 
в)
РУ1Ш–957-Г туридаги букса қисми қўш кассетний подшипник ва 
РВ2Ш-957-Г кассетний подшипниклари билан – подшипникларнинг 
конструксиясига қараб, ўқнинг охирига тарелкасимон шайба (торцевой) 
ёки стопорний шайба билан олд подшипник қопқоғи ўрнатилади:
- РУ1Ш ва РВ2Ш ўқида тўртта (учта) М20 болтлар билан 
- РВ2Ш ўқида учта М24 болт билан 
Ўрнатишдан олдин уларнинг остидаги ўқдаги болтлар ёки 


20 
тешиклар ҳар қандай минерал мой билан мойланади.
Ишлатилган ҳолда: 
-М20 болтлар - уларни маҳкамлаш моменти қуйидаги тартибда 
бажарилиши керак 1-2-3-4-3-4-2-1, учта болт периметр бўйлаб икки 
марта маҳкамланади. 
- М24 болтлар - уларнинг маҳкамлаш моменти периметр атрофида 
икки томонлама айланма йўл билан амалга оширилади. 
Болтлар махкамлаш торцевой калит билан бир текисда 
маҳкамланади.
Болтларни зичлагандан сўнг, стопорний шайбанинг четлари болт 
бошининг қирраларига ёпишиб туришини таъминлаш учун ҳар бир болт 
бошига қирраси эгилади, шунда 0.2 мм қалинликдаги шуп болт 
бошининг юқори қисмидан 10.0 мм баландликда оралиққа ўтмайди. 
Букса қисмининг олд қисмига (фақат цилиндрсимон роликли 
подшипниклар учун) ёғ қўямиз, торцевой гайка ёки тарелкасимон 
шайбанинг ташқи юзасида бутун периметр бўйлаб ва подшипникнинг 
олд кўринадиган қисмига валикда янги ЛЗ-ЦНИИ ёғи суртилади. 

Букса қисмига қўйилган ЛЗ-ЦНИИ ёғи умумий миқдори 0,77*** 0,93 
кг.

Мойни букса қисмига қўйишдан олдин ўлчов идишига 
жойлаштирилади ва уни электрон тарозида тортилади. 
- Шундан сўнг ёғ бармоқлар билан шундай қўйиладики, шунда у 
сепаратор ва олдинги подшипникнинг ташқи ҳалқаси девори орасига 
кириб боради.
- Буксалар М12 болтлар ёрдамида кўриш қопқоғи билан ёпилиб, уларни 
ва уларнинг остидаги тешикларни эМПи – 1 модификатори билан 
олдиндан мойлаб, остига пружинали шайбалар ўрнатилади. 


21 
- Олдиндан кўриш ва махкамлаш қопқоқлари орасига янги резинали 
прокладка ўрнатилади. 
- Барча болтларни бир текисда маҳкамлаш керак. Бунинг учун 
болтларни диагонал бўйича маҳкамлаш ва кейин тескари тартибда 
маҳкамлаш керак. Болтлар гаечний калит ёрдамида маҳкамланади. 
- Ғилдирак жуфтликларини жорий таъмирлашдан сўнг белгилар ва 
клеймолар қўлланилади. 
- Ғилдирак жуфтликлари ўнг томонида букса қисмига махкамланадиган 
қопқоқнинг ўнг юқори болтига ўрнатилган бирка, ҳамда букса 
корпусидаги подшипниклар билан жиҳозланган. 
- Ғилдирак жуфтликлари чап томонида қопқоқнинг М20 ёки М24 
болтлар остида ўрнатилган адаптерли кассетний туридаги олд 
подшипник стопорний шайба билан махкамланган. 
Ҳар бир ғилдирак жуфтлиги жорий таъмирлашдан сўнг навбатчи уста 
(сменный мастер) томонидан қабул қилиниши керак

Download 1,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish