Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

50-расм 
Демпинг сиёсати 
Демпинг
MRd
Dd
Pf=MRf
MC
P
Pd
Pf
Qd
Qm
1
2
3
Манба: Кругман П. Р., Обстфельд М. Международная экономика. Теория и политика: 
Учебник для вузов/Пер. с англ. под ред. В П.Колесова, М.В.Кулакова. – М.: Питер, 2003. – 
с. 175. 
Демпингни амалга ошириш учун зарурий шартлар куйидагича: 

Турли мамлакатларда маҳсулотга бўлган талаб эластиклигидаги 
фарқлар – ички бозорда нарх бўйича талаб эластиклиги ташқи бозордагига 
нисбатан пастроқ бўлиши керак; 

ишлаб чиқарувчига юқори нархларни ўрнатиш имкониятини 
яратадиган соф бўлмаган рақобат ҳолати; 

бозор ҳимояланганлиги, яъни ишлаб чиқарувчи ички бозорни 
ташқи бозордан четлаш имконияти мавжудлиги (катта транспорт 
ҳаражатлари ва савдо тўсиқлари туфайли). 
Демпингга қарши бож
– импорт қилувчи мамлакат томонидан 
демпинг асосидаги нохақ рақобатнинг салбий оқибатларини нейтрализация 
қилиш мақсадида маҳсулотнинг ички бозордаги ва ташқи бозордаги 
нархлари ўртасидаги фарқ ҳажмига киритиладиган вақтинчалик еғим.

---

155 
Ўрта муддатли даврда демпингга қарши божлар умумий фаровонликни 
пасайтиради, аммо импорт қилувчи мамлакатда у кўтарилади, агар бож 
миллий саноатга етказилган зарарни қоплаш учун етарли даража ўрнатилган 
бўлса. Ушбу холатда демпингга қарши тариф мамлакат учун оптимал 
тарифга айланади.
Фараз қиламиз, АҚШ Япониядан телевизор импорт қиляпти. АҚШ 
томонидан демпингга қарши бож киритилиши холатини қўриб чиқамиз (51-
расм). 
 
51-расм 
Демпингга қарши киритилган божнинг иқтисодий оқибатлари 
Антидемпинговая пошлина
P
Qimp
Q’imp Qimp