Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

10.9. Jinoyatga daxldorlik tushunchasi va uning turlari.

Jinoyatga daxldorlik deb – jinoyat sodir etilishiga yoki jinoyat izlarini yo’qotishga oldindan va’da bermagan holda yordamlashishda ifodalanadigan harakatlar majmuiga aytiladi.

Ushbu harakatlarga:

- jinoyatga tayyorgarlik ko’rilayotganligi, jinoyat sodir etilayotganligi yoki jinoyat sodir etilganligi haqida aniq bila turib, oldindan va’da bermagan holda, hokimiyat organlariga xabar bermaslik ko’rinishida;

- jinoyatchini, jinoyat sodir etish quroli va vositalarini, jinoyat izlarini, jinoiy yo’l bilan qo’lga kiritilgan narsalarni oldindan va’da bermagan holda yashirganlikda ifodalanadigan harakatlar ko’rinishida amalga oshiriladi.

Jinoyatga daxldorlik JK 241-moddasi va JK 171-moddasida nazarda tutilgan hollardagina javobgarlikka sabab bo’ladi. Ya’ni:

- og`ir yoki o’ta og`ir jinoyat haqida aniq bilgan holda xabar bermaganlik;

- og`ir yoki o’ta og`ir jinoyatlarni oldindan va’da bermagan holda yashirganlik uchun;

- mulkning jinoiy yo’l bilan topilganligini bilgan holda oldindan va’da bermasdan olganlik yoki o’tkazganlik uchun javobgarlikni keltirib chiqaradi.

Jinoyatga daxldorlikni ishtirokchilikning yordamchilik turidan asosiy farqi, yordamchi oldindan va’da bergan holda o’z harakatlarini sodir etsa, daxldor oldindan va’da bermagan holda o’z harakatlarini sodir qiladi.

Jinoyatga daxldorlik uchun JK 241-moddasi bo’yicha gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchining yaqin qarindoshlari javobgarlikka tortilmaydi.