Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлша вазирлиги тиббий таълимни ривожлантириш маркази тошкент педиатрия тиббиёт институти

Мажбурий ҳаракатлар -
мотивсиз, хуши аниқлиги фонида ихтиёрсиз 
ҳаракатларни юзага келиши. Уларни олдиндан тўхтатиб қолишни иложи
бўлмайди. Улар уйқу вақтида йўқолади ва ҳаяжонланганда кучаяди. 
(гиперкинезлар, мажбурлаб кулиш, йиғлаш, бақириш ва хоказолар) - бош 
миянинг айрим касалликларида кузатиладиган неврологик симптом бўлиб 
ҳисобланади. 
Импульсив ҳаракатлар 
- 
аффектив индифферентли мураккаб ҳаракат 
актлари бўлиб, тўсатдан мотивлар жангисиз пайдо бўлади ва кўпинча
агрессив ва бузувчи ғоялар билан – психологик вазиятларга боғлиқ бўлмаган 
ҳолда кечади. Кататоник синдромлари кузатилади.
 
 
Ирода кучайишини амалга ошириш даражасидаги патология. 
 
Гипокинезия -
ҳаракат, фаоллик камайиш. 
Гипомимия -
ихтиёрий мимик ҳаракатларни интенсивлигини, 
ҳажмини ва экспрессивлигини камайиши ёки уларни умуман бўлмаслиги 
(амимия). 
Мутизм -
нутқни тушуниш ва нутқни амалга ошириш аппарати 
сақланган ҳолда спонтан ва жавоб нутқини бўлмаслиги. Ступор, депрессия
структурасига киради. 
Гиперкинезлар -
ҳаракат фаоллигини кучайиши, қўзғалиши. 
Паракинезиялар (бузилишлар). 
Эхопраксия -
бемаъно, кўпинча атрофдагиларни мимикаларини 
ойнадагидек кўчириб олиб қайтариш. 
Эхолалия 
- 
бемаъно кўпинча атрофдагилардан эшитилган сўз
бирикмалари ёки алоҳида сўзларни қайтариш. 
Нутқий стереотипия 
-
спонтан ёки жавоб нутқида бир хил, монотон 
равишда бир хил сўз ёки сўз бирикмаларини қайтариш. 
Ажиб манералик
-
тушунарсизлик, ғалатилик, хулқ атворда
қовушмаган ҳаракатлар ва манераларни бутун стереотип билан уларни
такрорланиши. 
Ҳаракат стереотиплари 
-
бир хил, қовушмаган ҳаракат ва
позаларни ноадекват такрорланиши. 
Негативизм -
беморни мотивсиз инкорий муносабати бўлиб, бош 
тортиш, қаршилик қилиш билан намоён бўлади. Ташқаридан бўлган барча
таъсирларга қаршилик қилиш. 

---

41 
Мумсимон эгилувчанлик 
- 
бемор ноқулай ва сезиларли мускул
таранглигини талаб қилувчи поза берилганда узоқ вақт бу ҳолатни сақлаб 
туриш. 
Пассив тобелик 
- 
барча кўрсатмаларни, ҳатто беморга хуш
ёқмайдиганларини ҳам, ўйламасдан бажаришга патологик тайёрлик.