Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Оқибати.
А гар корти костерои д ларн и қўллам аса п ем ф игус- 
н и н г оқибати ём он тугайди. Б и роқ, кортикостероидлар касал- 
л и к н и вақтинча йўқолиш ига сабаб бўлади ва б ем о р н и н г оғир 
аҳволли те з-те з о ғи рл аш и ш и кузатилади, баъзи ҳолларда со- 
ғайиш ига, худди пуф акчага ўхш аб м орбидостатик таъ си р қ и - 
лади. П уф акча б илан б ем орн и давол аш да к орти костерои д лар­
ни тан аф ф усси з қўллаш зарур, бу эса орган и зм соғлиги учун 
қатор асоратларга олиб келади.
Даволаш.
П уф акчани ҳозирги вақтда кортикостероид цитос- 
татиклар билан даволаш усули қўлланилади. П реднизолон, три - 
а м ц и н о л о н (полькартолон) ва д ексам етазон иш латилади. П у­
ф ак чан и даволаш ни ю қоридаги д ор и л ар н и н г ҳар би ри б илан 
б о ш л аш м у м ки н , л е к и н а л м а ш ти р и ш д а э к в и в а л е н т д о зал ар
ол и н и б , преднизолон ош ирилади. Б ем орнинг аҳволини ҳисобга 
олган ҳолда, п р ед н и зо л о н кучли м и қд орда, кунига 50-80 мг 
(три ам ц и н ол он - 40-80 мл, дексам етазон — 8-10 мг дан) бош - 
лан ад и ва бутунлай й ўқоли ш и гача д авом этти р и л и б , к е й и н ­
ч ал и к кунлик м иқдори с е к и н л и к б и л ан к ам ай ти ри б б орила- 
ди. Б и ри н ч и вақтлар 5 мг, 5 кундан кей и н я на ш унча м иқдор- 
д а кам ай ти ри л ад и . Т о ш м а л а р н и н г я н ги с и ю зага чиқм агун ч а 
м и н и м а л м икдор давом этти ри л ад и , қач он ки ян ги тош м алар 
юзага чиқса, шу миқцор м иним ал м иқдор ҳисобланади. У м иқ- 
д ор ёрдам чи деб аталиб, одатда 10-15 мл ни таш ки л қилади. 
Бу м икдор вақги -вақти билан организм га киритилиб турилади.
П роф илактика мақсадида п реднизолонни нг катта м икдори- 
ни қўллаш да, асоратидан сакд ан и ш учун кунига 2-3 г калий 
хлорид ёки кал и й н и н г бош қа воситаларини иш латса бўлади.
П уф акчага корти костерои д лар қўллаганда, қ арш и кўрсат- 
мали реакц и я келтириб ч и қарадиган ягона касалликдир, ш у- 
н и н г учун дори во си таси д ан б ем ор заҳарланиб ўлиш и м ум ­
кин. О хирги й илларда, п уф ак чан и давол аш да к о р ти к о стер о ­
идлар б и л ан б и р га, ц и то стати к л ар , б и р и н ч и ўри н д а, м етот­
рексат қўлланилади. К орти костерои д б илан геп ари н н и иш ла- 
ти ш яхш и натиж а беради; ЮОООЕд дан кунига 2 м артадан му- 
ш ак ораси га 15-20 кун давом и да ю борилади.
П уф акчада маҳаллий даво муҳим аҳамиятли эмас. Турли хил 
д ези н ф ек ц и ял о вч и ва дезодориловчи воситалар билан оғизни 
ч ай қ аш , ан и л и н бўёкди воситалар, ж ум ладан, К астеллин су- 
ю кди ги суркаш м ум ки н . О ғи з б ў ш л и ғи н и си ф а т л и с а н ац и я 
қи л и ш эр о зи ян и н г эпителизациясида муҳим аҳамиятга эга. Л аб 
қизил ҳ о ш и яси н и н г ж ароҳатида, кортикостероид ва ан ти б и о­
т и к тутувчи, ш ун и н гд ек, 5% ли д ерм атол м алҳам и ни қўллаш
яхш и натиж а беради. П уф акча билан бемор диспансер ҳисоби- 
да туради ва ам булатор ш ароитда бепул д о р и л ар б илан таъ- 
м и н лан ад и .

---

178
Оғиз бўшлиғи ш иллиқ қавати ва ла б касалликлари