Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

1) рангининг ўзгариши;
2) чегараланган экссудация;
3) пгаллиқ қобиқиинг қаватланиши;
4) тўқималарнинг шишиши;
5) шиллиқ қаватда кемтик ҳосил бўлиши.
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва терида ж ароҳат э л е ­
м ентлари ҳосил бўлиш и б и р хил - м он ом орф ш аклдаги э л е ­
м ентлар ҳамда турли ш аклдаги - пол и м орф элем ентлар ҳосил 
бўлиш и б илан кузатилади.
Ш у н и н г учун б и р л а м ч и ж а р о ҳ а т л а н и ш э л е м е н т л а р и ва 
ул арн и н г ри вож лан и ш и натиж асида кузатиладиган и к к и л а м ­
чи ж ароҳатланиш эл ем ен тлари ф арк дан ад и . Б ирлам чи ж аро- 
ҳатланиш эл ем ен тлари га 
доғ, тугунча, тугун, дўмбоқча, пуфак­
ча, пуфак, йирингли пуфак, қатгиқлашган йирингли халта, қа-
бариқ, абсцесс 
киради. И к ки л ам ч и ж ароҳатланиш эл ем ен тл а­
рига 
эрозия, афта яра, ёрилиш, чандиқ, к а р а т, қалпоқча, тан-
гача, қобиқ қурити, ўсма 
киради.
Бирламчи жароҳат элементлари: Д о ғ (m acila):
Ш и л л и қ қа- 
ват р а н ги н и н г ўзгариш и. Я ллиғланиш ли ва ял л и ғлан и ш си з д о- 
ғларга ф ар к д ан ад и . Я л л и ғл ан и ш ж ар аён и н ати ж аси д а ҳосил 
бўлган доғ тўқ и м ал арн и н г а н и қ чегарали қ и с м и н и н г қизари- 
ш и билан тавсиф ланади.
Эритема
- ш и л л и қ қаватн и н г тарқалган кўриниш ид аги қи- 
зариш и.
Розеола
- бу 1,5 - 2 мм дан 10 мм гача катгаликдаги айлана 
шаклдаги эритемали доғ бўлиб, а н и қ кўриниш га эга.

---

Оғиз бўшлиғи шиллиқ қават и ва ла б касалликлари ҳақида тушуича
11
Я л л и ғ л а н и ш с и з д о ғл а р га ге м о р р а ги к ва м у гузлан ув чи д о - 
ғл ар к и р а д и . 
Г ем оррагик
д о ғ к а т т а л и ги га қ а р а б , п е т е х и я - 
н у қ т а л и ва э к х и м о з л а р - о в а л ё к и а й л а н а ш а к л д а ги к е н г
т а р қ а л г а н ге м о р а ги я д и р . 
М угузлан увчи
д о ғ к е л и б ч и қ и ш и - 
га б о ғ л и қ ҳолда т а ш қ и ва и ч ки б ў я л у в ч ан м о д д а л ар т ў п л а - 
н и ш и д а н ю зага к ел ад и ган к ар аш л и ҳ оси л а. Д о г л а р н и н г ж о й - 
л а н и ш и ва к ў р и н и ш и турлича: б и р хил ҳ о л атл ард а ул ар а н и қ
ч е г а р а л а н г а н , б о ш қ а ҳ о л л а р д а к ў п р о қ т а р қ а л г а н б ў л ад и . 
Қ ў р ғ о ш и н , в и с м у т ва с и м о б м о д д а л а р и т а ъ с и р и д а к е л т и - 
ри б ч и қ а р а д и га н д о ғл а р м у гу зл а н и б , м и л к ч е т л а р и б ўй л аб
ҳ о ш и я ҳ о си л қ и л и б ж о й л а ш а д и . К у м у ш д ан м и л к д а ка р а ш
ҳ о с и л б ў л с а , ш а к л и а н и қ б ў л м а г а н , т а р қ а л г а н ҳ о л а т д а г и
д о ғл а р п а й д о б ў л ад и . М у гу зл ан и ш о ғи з б ў ш л и ғи д а м и л к д а н
б о ш қ а с о ҳ а л а р и д а , м а с а л а н , о ғ и з б у р ч а ги д а ҳам к у за т и л и - 
ш и м у м к и н .