Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги



Download 13,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet191/313
Sana14.07.2022
Hajmi13,62 Mb.
#799462
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   313
Bog'liq
Огиз бушлиги шиллик кавати Ж.А. Ризаев, 2008

Крра “сочли (тукли) т ил”.
К асал ли к тил и п си м он сўрғич- 
л ар и н и н г турли дараж адаги гип ерп л ази яси ва ш охлан и ш и б и ­
л ан тавсиф ланади. Г иперплазия ж араён ида сўрғичлар ранги оч 
сарғиш рангдан, о ч -ж и гарран г ва қора ранггача ўзгаради. Хат- 
л и к б ем ор учун сези лар си з, тез, ривож ланади. У н и н г п ас ай и ­
ш и жуда с е к и н л и к б и л ан к еч и б , те з-т е з қ ай тал ан и б туради. 
К асал ли к катта ёш лн од ам лар о р аси д а н и сб атан к ў п р о қ уч ­
райди.
“ С очли т ш Г н и н г ри вож лан и ш и д аги саб аб л ар тўла а н и қ - 
л ан м аган . Бу к асал л и к, кўп ҳолларда, и н ф е к ц и о н хастал и к- 
л а р ва м еъ д а-и чак тракти ҳамда ж игар ф ао л и яти бузи л и ш ла- 
рида кўринади. С урункали ипм исон сўрғичлар гип ерп л ази яси
те з-т е з ку зати л м о ед а. У лар гипо ва а н а ц и д л и гастри тлард а, 
оғиздаги муҳит и ш қори й том он га си л ж и ш и оқи б ати д а касал ­
л и к н и н г юзага кел и ш и учун зам и н ҳозирлайди.
“ С о ч л и т и л ” б и л а н о ғ р и га н л а р н и н г қ а р и й б 68-70% ида 
C andida зам буруғларининг ф аол иш тирокида кандидозли с то ­
матит риво^сланади. Б и роқ, ш уни таъкидлаш ўр и н л и к и , зам - 
буру ғл и ф лора и кки л ам чи бўлиб, замбуруғли стом атитлар “ с о ­
чли т и л ” касаллиги кўри н и ш и д а юзага келади. Т ил сўрғичла- 
р и н и н г ги п ерп л ази яси сапб!балар ин ваги н ац и яси учун қулай- 
л и к туғдиради.
“ С очли т и л ” касаллиги жуда кўп алкоголли и ч и м л и к ича- 
д и ган л ар д а, ч ек ад и ган л ар д а, турли ки м ёви й тар к и б л и д о р и - 
л а р истеъм ол қи л адиганларда ва бир қатор истеъм ол м а\с у - 
л отл ари н и еганда юзага келади. А йрим ҳолларда бу маҳсулот- 
л а р истеъм ол қи л и н ган д ан кей и н “ сочли т и л ” ривож лан ад и
ёки қайталанади. Д ем ак, шу истеъм ол қилинган модда аъзо- 
н и н г с е н с и б и л и за ц и я с и г а о л и б к ел ад и , т ў қ и м а н и н г махсус 
ш иш и кузатилиб, и п сим он сўрғичлар гиперплази яси ва ш ох- 
л а н и ш н и н г кучайиш ига сабаб бўлади.
Г и перплазияланувчи и п си м он сўрғичлар ти л н и н г орқа ва 
ўрта учинчи соҳасида к ўп роқ ж ойлаш ган. Т и л н и н г ён юзаси 
ва олдинги қисм ида сўрғичлар эр ки н ж ой лаш ган и учун м еъё­
рий кўриниш да сақлан и б қолади. Т и л н и н г дорсал ю засида и п ­
си м о н сў р ғи ч л ар қ а л и н л а ш а д и , узу н л аш ад и ва ш о х л ан ад и .


Тил касалликлари
211
С ўрғичлар 0,5 д ан 3 см гача узунликда бўлиш и м ум кин. Тил 
асос и га то м о н сўрғичлар қалин ва м устаҳкам ўрнаш ади, учи 
эса д оим о ингичкалаш иб боради. Тил деворидаги ш и л л и қ қо б и қ 
қаватда кузатилган ўзгариш ш акли овал ёки четлари ноте кис 
учбурчакни эслатади. Тукли (сочли) тил учун унинг ранги му­
хи м аҳам и ятга эга , я ъ н и , о ч -с а р и к д и к , х и р а л и к , т ў қ -с а р и қ - 
л и к хосдир. И псим он сўрғичларнинг учи асосига нисбатан янада 
қорам тир бўлади. С ўрғи ч л арн и н г б ўялиш и кўп ҳолларда, и с­
теъм ол қи л и н ад и ган о вқ ат тарки б и д аги пигм ентли рангларга 
ва м икроф лорага (хромагенли замбуруғлар) боғликдир.
К асал ли к одатда, 2-3 ҳафтагача чўзилади. Б и роқ, ундан ҳам 
узо қ вақт давом эти ш и тўгрисида м аълумотлар бор. К асалли к- 
да оги з ш и л л и қ қ о б и қ қаватида қуриш , таъм сезги лари б у зи ­
ли ш и кузатилади. Б актер и о ско п и к текш и ри ш л ард а л еп то тр и - 
хиялар м и қд ори н и н г кўпайгани кўринади.
Қ ора “ сочл и т и л ” н и таш х и сл аш унча м у р ак к аб л и к тугдир­
м айди. Тил д еворидаги ш и л л и қ қ о б и қ қаватн и н г ўзгариш и ф а- 
қат ҳ а қ и қ и й тукли ти л касал л и ги д а эм ас, б алки ёлғон тукли 
ти лд а ҳам кўринади. Ё лгон сочл и ти л кў р и н и ш и м еъ д а-и ч ак
т р а к т и , о ғ и з б ў ш л и ғи д а ги я л л и г л а н и ш к а с а л л и к л а р и о ги з 
ги ги е н а си н и н г ём о н л аш у ви н ати ж аси д а, т и л н и н г ўткир бўя- 
л и ш и оқибатида юзага келади. Бундай ҳолларда и п си м он сўрғ- 
и ч л а р н и н г ўткир ги п е р п л ази яс и бўлм айди.
Ж араён \е ч қандай даво тад б и рл ари си з 10-15 кун давом ида 
пасаяди. О гиз б ўш л и ги н и ги ги ен и к ж иҳатдан тоза тутиш , таъ- 
си рловчилардан ҳоли қ и л и ш , ти ш караш и, ти ш то ш и , к ар и ­
оз ковакн и ёп и ш кабилар ж а р а ён н и н г ўз-ўзидан тузали ш и н и
тезлаш тиради. Агар и п си м он сўргичлар жуда ўткир гиперпла- 
зи я л а н ган бўлса, уни м ех ан и к усулда оли н ади . Бунда хавф - 
си зл и кка риоя қилган ҳолда у стара билан қириш мумкин. П аст 
ҳароратдан ф ойдал ан и щ ҳам яхш и натиж а беради. С ую қ азот 
пуркаб, 15-30 со н и я м узлатиб, сўрғичларни ти ли б ол и ш мум ­
кин. К онсерватив усуллардан к ератол и ти к воситалар - 5-10%
л и сали ц и л ат сп и р ти н и , 5% ли резорц и н н и кунига 2-3 м арта- 
д ан тил девори га суркаш ҳам яхш и сам ара беради. Г иперсен- 
си б и л и зац и ял о вч и те р а п и я, С , Д , А ви там и н л ари н и қўллаш , 
агар замбуругли глосситлар ю зага келса, махсус даволаш ўтка- 
зи ш зарур.

Download 13,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   313




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish