Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент тиббиёт академияси



Download 0,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/13
Sana20.04.2022
Hajmi0,91 Mb.
#566609
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Adsorbsiya

5. Маърузанинг мазмуни:
Модданинг дисперс ҳолатини ва дисперс системалардаги сирт ҳодисаларини 
ўрганувчи кимёнинг бўлими 
коллоид кимё
дейилади. 


Дисперс системанинг ўзига хослиликларидан бири унинг гетерогенлиги 
бўлиб у фазалар ўртасида чегара борлигини кўрсатади. Дисперс системанинг 
ҳусусиятларидан бири бу заррачаларнинг ўлчами ва унга тескари катталик – 
дисперсликдир.
Заррачалар қанча майда бўлса дисперслик шунча каттадир. 
Заррачалар ўлчамини ёки дисперсликни баҳолаш учун солиштирма сирт 
қиймати ишлатилади. У модданинг массасига ёки ҳажмига нисбаттан 
топилади.
Бу ерда 
S
o
солиштирма сирт 
V
хажм, 
S
– сирт юзаси, 
m
–масса. 
Демак дисперсланган модданинг масса бирлиги ёки хажм бирлигига 
тўғри келадиган сирт юзасининг катталиги солиштирма сирт дейилади.
Солиштирма сирт катта бўлганидан кейин албатта бундай сиртда сирт 
ходисалари юз беради. 
Сирт ходисалари
– бу фазалар чегарасида содир бўладиган ва фазалар ўзаро 
таъсири туфайли юзага келадиган ходисалардир. 
Сирт ходисалари тиббиёт ва биологияда катта ахамиятга эга, чунки биологик 
жараёнлар ҳам фазалар чегарасида боради. Бунга мисол: хужайралар ва 
хужайра ядролари, протоплазмалар ва қолаверса организм билан мухит 
орасидаги сирт чегараси ва уларда борадиган ҳодисалар; ёғлар харакати ва 
хазм қилиш жараёнларининг хол кислоталари ёрдамида бориши, 
ферментларнинг фаолияти, оқсиллар биосинтези ва бошқалар. 
Солиштирма сирт катта бўлса, молекулалар (ёки атомлар)нинг кўп қисми 
фазалар чегарасида йиғилади. Бу молекулалар потенциал энергияга эга ва 
дисперслик қанча катта бўлса, солиштирма сирт шунча катта бўлиб, сирт 
энергияси ҳам шунчалик катта бўлади. Сирт юзасининг бирлигига сирт 

Download 0,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish