Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти

17-мавзу: Диний экстремизм ва фундаментализм.Миссионерликни 
жамият баркарорлигига тахдиди 2 соат 
Фундаментализмнинг вужудга келиши. Эксремизмни келтириб 
чиқарувчи омиллар. Терроризмга қарши курашда диннинг роли. Радикал 
диний оқимлар. Диний экстремизм – муайян диний конфессия ва 
ташкилотлардаги ашаддий мутаассиб (фанатик) унсурларнинг фаолияти 
мафкураси. Фанатизм – ўз ақидасининг шак-шубҳасиз тўғрилигига ишониб, 
бошқа фирқа ва мазҳабларни бутунлай рад этган ҳолда уларни тан олмаслик. 
Фундаментализм – маълум дин вужудга келган илк даврга қайтиш ва бу йўл 
билан замонанинг барча муаммоларини ҳал қилиш мумкин деган фикрни 
илгари 
сурувчиларнинг 
йўналиши. 
Биринчи 
жаҳон 
христиан 
фундаменталистлари ассоциациясига асос солиниши. Собиқ советлардан 
кейинги 
маконда 
диний 
омилнинг 
фаоллашуви. 
Ўзбекистон 
Республикасининг Конституциясида миллий ва диний руҳдаги сиѐсий 
партиялар тузишдан таъқиқланиши. Диний экстремизмга қарши курашишда 
ѐшларга миллий истиқлол ғояларини сингдиришнинг аҳамияти. 
Собиқ иттифоқда диннинг пинҳониятга чекиниши. Ўзбекистонда 
ақидапарастликнинг 
ўзига 
хос 
кўринишда 
намоѐн 
бўлиши. 
Ақидапарастликка берилиб қолмаслик учун диний билимларга эга 
бўлишнинг зарурлиги. Ўзбекистон ҳукуматининг диний инсонпарварлик 
ғояларининг ривожи учун олиб бораѐтган ишлари. Ваҳҳобийлик – XVIII 
асрда Арабистон ярим оролида вужудга келган диний-сиѐсий оқим. ―Ал-
Ихвон ал-муслимун‖ ташкилоти ва унинг бўлимлари. ―ҳизб ут-таҳрир‖ 
диний-сиѐсий партияси ва унинг мақсади. Бу партиянинг ислом олимлари 
томонидан рад этилиши. ―Акромийлар‖ гуруҳи ва унинг келиб чиқиши. 
1.Ўзбекистонда диний экстремизм ва терроризмга карши кураш.5 соат 
Адабиѐт: : 1.1,1.2,2.1,2.2,1.7,1.12,2.1,2.2,3.12,3.15,3.18 

---

39 
3.Семинарлар номи 
№ 
Амалий (семинар) 
машғулотларнинг номи. 
Мустақил вазифаларни 
бажариш учун зарур бўлган 
материаллар. 
Адабиѐтга 
кўрсатма 
1 
2 
4 
5 
И.А.Каримовнинг 
миллии маънавий 
тикланиш 
концепцияси, унинг 
миллий 
мустақиллиқни 
мустаҳкамлаш ва 
миллий 
тараққиѐтдаги 
аҳамияти 
Маънавиятнингпредмета, 
тушунчалари, уларнинг ўзаро 
муносабатлари 
ва 
ривожлаииш хусусиятлари. 
Маънавият шахс, миллат, 
жамият тараққиѐтини 
белгилаб берувчи асосий 
мезонлардан бири. 
2. 
И.А.Каримов 
ишлабчиккан 
миллий 
маънавий 
тикланиш 
концепциясининг 
назарий 
ва 
амалий 
аҳамияти.3.Маънавиятнинг 
тарифитўғрисида 
мулохазалар. 
Маънавиятнинг 
асосий 
категориялари..
1-1, 1.6, 1.8, 1.9. 
2.14,2.16 
2 
Маънавиятнинг 
таркибий 
қисмлари, уларнинг ўзаро 
муносабатлари 
ва 
ривожланиш хусусиятлари. 
Маънавиятда миллийлик ва 
умуминсонийлик 
1. 
Маънавият ва 
маданият,уларнинг 
ўзаро 
муносабатлари 
2. 
Мерос ва мафкура 
тушунчалари.
1
3. 
Миллий, минтакавий, 
умумисоний 
маънавият 
тушунчалари. 
4. 
Ўзбекистондаги 
 1.9, 2.1, 2.3, 
2.6, 2.9, 2.11, 
2.14. 2.16 

---

40 
миллиймаънавий сиѐсатнинг 
моҳияти. 
3 
Қадимги 
Марказий 
Осиѐ 
ҳалқлари 
маънавиятининг 
шаклланиш 
жараѐнлари. 
Ислом динида маънавият ва 
шахс маънавий қиѐфасининг 
талқини 
1. 
Қадимги ҳалқ оғзаки 
ижодиѐти 
ва 
ѐзма 
ѐдгорликларида маънавият 
масалалари. 
2.Зардуштийлик, монийлик 
ва 
маздакийлик 
таълимотларида маънавият 
масалалари 
3.Куръони 
Карим ва 
Хадиси Шарифларда инсон 
маънавияти ва маърифати 
масалалари 
4.Мустакиллик 
йилларида 
исломий 
қадриятларнинг 
тикланиши. 
. 1.6, 1.8, 1.9, 2.8, 
2.16 
4 
Ўрта 
Осиѐ 
фалсафий 
тафаккурида маънавият ва 
маърифат масалалари. 
Амир Темур ва темурийлар 
сулоласи даврида маънавият. 
1.Ўрта Осиѐ – Шарқнинг 
юксак 
маънавият 
ва 
маърифат маркази.
2.Шарқ ва Ғарб Ренессанси, 
уларнинг ўхшашлиги.
3.Амир Темур буюк давлат 
арбоби, юксак маънавият 
соҳиби. 
4.Амир 
Темур 
ва 
темурийлар 
даврида 
яратилган 
маънавий 
мероснинг ўзбек ҳалқининг 
маънавий 
тикланишида 
тутганўрни. 
1.6, 1.8, 1.9,