Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тиббий таълимни ривожлантириш маркази

Таҳминий таомнома.
Нонушта:
Бўтқа (гуручли, гречкали, жўхорили, сули, манний, буғдойли) сигир сутида тайѐрланган -
250 г +сариѐғ - 10 г, нон - 20 г, тухум - 1 дона.
Иккинчи нонушта:
Сузмали қуймоқ ѐки сомса, мева - 100 г
Тушлик:
Гўштли қовурдоқ - 200 г, сабзавот ва кўкатли салат - 50 г, бурда нон - 40 г, мевали
қайнатма - 100 мл.
Ярим тушлик:
Қатиқ -200 г, + ширин кулча - 50 г
Кечки овқат:
Мастава - 200 мл, бурда нон - 40 г, қатиқ - 100 мл.


6 ойдан 1 ѐшгача бўлган болаларни овқатлантириш
• Болангиз қанча ҳоҳласа шунча эмизинг
• Қўшимча овқат бериш учун кам миқдордан, турли маҳсулотларни 6 ой (180 кун) дан бошлаб беринг. Янги маҳсулотларни биттадан қўшиб боринг. Битта овқатни бергандан сўнг кейинги маҳсулотни киритишдан олдин, 3-4 кун бола организми қабул қилишини кутинг.
• Унга турли ўсимлик ва ҳайвон маҳсулотларини ва бошқа овқат маҳсулотларини беринг.
• Бола ўсишига мос равишда она кўкрак сути билан боқишини сақлаб қолган ҳолда,
қўшимча овқат миқдорини кўпайтириб боринг
6-8 ойдан бошлаб кунига 2-3 маҳалдан 2-3 ош қошиқдан қуруқ бўтқадан ѐки турли пюреларни беришни бошланг. Секин аста миқдорини ½ пиѐлагача ошириб боринг. Болангиз 8 ойга тўлганда кичкина бўлакдан чайнаб ейдиган овқат беринг, у ўзи овқат ейишни бошласин. Сизнинг ѐрдамингизда боланинг ўзи мустақил овқатланишига ўрганишини таъминланг. Бола тиқилиб қолиши мумкин бўлган (масалан; ѐнғоқ,узум, хом сабзи) каби маҳсулотларни болага беришдан сақланинг. Боланинг иштаҳасига қараб 1-2 марта енгил егулик беринг.
9-11 ойда юпқа қилиб кесилган овқат ѐки пюре ва бола қўлида ея оладиган овқатлар тавсия қилинг, таҳминан ярим пиѐладан 3-4 маҳал кунига ва бола иштаҳасига боғлиқ равишда кунига 1-2 марта енгил егулик ҳам қўшинг.
• Болани ўзини шахсий идишида овқатлантиринг
• Сабр билан болангизни овқатланишига ѐрдам беринг. Унга меҳр билан гапиринг, уни
ўзига қараб ва овқатланишини рағбатлантириб кўринг, лекин мажбурламанг
• Агар у овқатланаѐтган вақтда овқатга қизиқиши йўқолса, уни чалғитувчи нарсаларни
22
йўқотинг ва овқатга қизиқишини оширинг
• б ойдан кейин болалар кўп миқдорда сувга талаби ҳаттоки етарли миқдорда она кўкрак сутида бўлса ҳам ортади. Болангиз сув ичишни ҳоҳлашини билиш учун озгина сув
(қайнатиб совутилган) тавсия қилинг, лекин мажбурламанг
* бу маслаҳатларда пиѐла 250 мл, ош қошиқ 15 мл хажмда деб ҳисобланади. Ҳар бир давлатларда умум қабул қилинган ўлчов бирикмалари олиниши керак, оналарга тушунарли бўлиши учун.
Энергия хажми 0,8-1 ккал/г деб таҳмин қилинади. Агар болангиз суюқ ва паст калорияли овқатлар (таҳминан 0,6 ккал/г) билан овқатланаѐтган бўлса, 6-8 ойлигида 2/3 пиѐлагача 9- 11 ойлигида ¾ пиѐлагача ошириш керак.