‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi


 .2 . Qishloq vrachlik uchastkasi



Download 5,24 Mb.
Pdf ko'rish
bet78/108
Sana10.06.2023
Hajmi5,24 Mb.
#950574
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   108
Bog'liq
Jamiyat sog’lig’ini saqlash va tibbiyot Nikboev A. 2005 (1)

7 .2 . Qishloq vrachlik uchastkasi
Q ishloq tu m a n i h u d u d id a joylashgan sh irk at x o ‘jalik larid a, m a ­
halliy sa n o a t k o rx o n ala rid a h a m d a b o sh q a o b y e k tla rd a shifokorlik 
uchastkasi tashkil qilinadi. Tibbiy xizm at uchastka tam oyihda uyush- 
tiriladi. U chastka shifoxonasi yoki am bulatoriyasi feldsher-akusherlik 
p u n k ti a h o li z ic h c h e k k a jo y la rd a jo y la sh a d i. A holi yash ay d ig an
jo y n in g k attalig i, rad iu si, iq tiso d iy o ti in o b atg a o lin ib feld sh er- 
a k u sh erlik p u n k tla ri tash k il etiladi.
Q ishloq aholisiga birinchi bosqichdagi shifokorlik yordam i Q U K , 
Q V A , Q V P larid a k o ‘rsatilad i, y a ’ni d a v o la sh -p ro fila k tik a , tu g ‘- 
ru q q a y o rd a m b e rish , o n a lik va b o lalik n i m u h o fa z a qilish , e p id e ­
m iyaga q arsh i ta d b irla r am alga oshiriladi.
7.2.1. Feldsher-akusherlik punkti (FAP)
Q ish lo q aholisiga tibbiy x izm atn i y a q in la sh tirish m aq sad id a 
c h o ‘l, yaylov, to g 1 li jo y la rd a feld sh e r-a k u sh e rlik p u n k tla ri tash k il 
etilad i. F eld sh e r-a k u sh e rlik x izm atini tashkil qilish q ish lo q aholisi 
so g ‘lig‘ini saq lash tiz im in in g o ‘ziga xos x u su siy a tid ir. F e ld sh e r- 
a k u sh erlik p u n k tla rid a b itta d a n feldsher, a k u s h e r va k ich ik tibbiy 
xodim ishlaydi. Bu p u n k td a kechiktirib boM maydigan shifokorgacha 
boMgan davolash ishlari F A P va uyda b ajariladi, pro filak tik a ishlari 
q ilin a d i (3 0 -ja d v al). O 'tk ir y u q u m li kasallik a n iq la n g a n b e m o r 
ajra tib q u y iladi va sh ifo x o n alarg a yo tq izish ishlari tash k il qilin ad i. 
B em orlarga sh ifo k o r m aslahati yoki y o rd am i k erak b o ‘lganda feld­
s h e r b e m o rla rn i feld sh e r-a k u sh e rlik p u n k tig a kelgan shifo k o rlarg a 
k o ‘rsa ta d i, Q V P ga y u b o rad i.
F A P x o d im la ri tib b iy k o ‘rik larn i ta s h k illa sh tirish va o T k a - 
zish d a, b a ’zi ah o li g u ru h la rin in g sog'ligrini k u zatu v ostiga olishda,
144


b o la la r va h o m ila d o r ay o llarni b o rib k o ‘rish va m utaxassislarga 
k o ‘rsatish , u larn i so g ‘lo m lash tirish d a , h o m ila d o r ay o llarni tu q - 
q u n c h a statsionarga yotqizish va shu kabi ishlarda ishtirok etadilar.
30-jadval
F e ld sh e r-ak u sh e rlik pu n k tlari soni va unga m u ro ja at qilganlar
V ilo y a tla r
F e ld sh e r-a k u sh e rlik p u n k ti
2 0 0 2 -y il
2 0 0 3 -y il
S o n i
M u ro ja a tla r
S o n i
M u ro ja a tla r
T o s h k e n t sh.
-



A n d ijo n
219
2 1 4 6 ,6
180
135 8 ,4
B u x o ro
59
4 3 0 ,7
4 2
3 0 9 ,4
Jiz z a x
150
7 2 9 ,9
139
7 8 0 ,7
Q a s h q a d a ry o
4 2 6
3 5 5 8 ,6
393
3 4 3 2 ,6
N a v o iy
116
1 0 5 3 ,0
116
1 1 2 3 ,6
N a m a n g a n
147
2 7 8 9 ,7
120
1 4 6 0 ,2
S a m a rq a n d
481
4 9 9 3 ,6
4 4 4
3 8 8 9 ,9
S u rx o n d a ry o
4 6 2
2 8 4 7 ,8
398
2 6 6 0 ,5
S ird a ry o
33
1 7 9 ,5
25
1 2 0 ,6
T o s h k e n t
264
1 86 6 ,7
195
184 9 ,5
F a rg 'o n a
251
4 8 6 2 ,7
240
4 1 3 1 ,4
X o ra z m
112
2 0 6 6 ,9
102
9 9 7 ,4
Q o r a q a lp o g 'is to n Resp.
331
3 9 5 9 ,7
3 2 5
4 1 2 6 ,4
O 'z b e k is to n Resp.
3051
3 1 4 8 5 ,4
2 7 1 9
2 6 2 3 9 ,6
F e ld sh e r-a k u sh e rlik p u n k tla ri z a ru r tibbiy y o rd am k o ‘rsatish 
u c h u n kerakli tibbiy a sb o b -u sk u n a la rg a , b o g ‘lov m ateriallarig a, 
d o ri-d arm o n larg a ega b o ‘ladi.
F eld sh er-ak u sh erlik p u n k tin in g ish faoliyati uchastka yoki Q V P 
shifokorlari rahbarligida am alga oshiriladi va nazorat qilinadi. F eld­
sh e r-a k u sh e rlik p u n k tin in g o ‘rta tibbiy xodim lari u chastka, tu m a n
s h ifo x o n a la ri k o n fe re n s iy a la rid a q a tn a s h a d ila r, b o sh sh ifo k o r 
rejasiga m uvofiq o ‘z m alak alarin i oshiradilar.
F e ld sh e r-a k u sh e rlik p u n k ti m udiri bem orlarga 5 kunga m eh n a t 
q o b iliy atlarin i y u q o tg an lik v araqasini berishi m u m k in , c h o ‘zishni 
u ch astk a shifokorlari am alga oshiradi. .
1 0 -2 2
145


F e ld sh e r-a k u s h e rlik p u n k tla rid a kelgusi yil u c h u n so g ‘lo m - 
lash tirish ta d b irla rin in g k o ‘p ta rm o q li rejasi tu zila d i. Bu rejada 
a h o li y ashaydigan jo y la rn i o b o d o n la sh tirish , o b y e k tla rn in g s a n ita ­
riya h o la tin i yax sh ilash , so g ‘lo m lash tirish , d a v o la sh -p ro fila k tik a
va h o k azo ishlarni am alga o shirish k o ‘z d a tu tila d i. K o ‘z d a tu tilg an
ish la r s h irk a t x o ‘ja lik la rid a bajarilish i m u n o sa b a ti b ila n rejani 
x o ‘jalik rah barlari, sanitariya feldsheri im zolaydilar. X o ‘jalik rejalari 
u m u m iy yig‘ilish d a m u h o k a m a q ilin ad i va m ah alliy h o k im iy at 
tasd ig ‘id an o ‘ta d i, kerakli pul m ab lag ‘i ajratiladi. B ajarish m u d d ati 
va ijrosi tayinlanadi. Reja m ahalliy h okim iyat tasdig‘id a n o ‘tg an d an
keyin b a rc h a ta s h k ilo tla r u c h u n m ajburiy h iso b la n a d i.
F eld sh er-akusherlik p unkti xodim larining ishlari m axsus hujjat 
shakllarida qayd qilinishi va u lar asosida F A P feldsherining b ir yillik 
hisoboti yozilishi lozim . FA P hisobotida q ancha aholiga xizm at ko ‘r- 
satilishi, tran sp o rt b o r-y o ‘qligi, sh tatlam in g bandligi k o ‘rsatiladi. Bu 
esa tu m an , viloyatlam ing FAPlari kadrlar bilan ta ’m inlanishi to ‘grisida 
xulosaga kelishga im kon beradi va u quyidagicha aniqlanadi:
Band shtatlar soni 
^
Umumiy shtatlar soni
H isobotga quyidagi m a ’lu m o tla r kiritiladi: feld sh e r-a k u sh e rlik
p u n k tla rid a va uyda k o ‘rsatilgan tibbiy y o rd am , ju m la d a n , bolalar, 
h o m ilad o rlarg a k o ‘rsatilgan yo rd am , qabul qilin g an tu g ‘ru q la r soni 
(tug‘ruqxonaga yotqizilm aganlar soni), 3 yoshgacha hisobga olingan 
b o lala r so n i, h o m ila d o r va tu q q a n la r soni, uyda o ‘lg an lar soni, 
tu g ‘ilgan b o lala r so n i (vazni, c h a la tu g ‘ilganlar, sil kasaliga qarshi 
e m la n g a n la r), sh ifo k o rla rn in g kelishi, sa n ita riy a m ao rifi ishlari 
(su h b a tla r so n i, ja m o a t-s a n ita riy a in spektorlari soni) va h o k azolar.
F A P h iso b o tig a feld sh e r « tu sh u n tiru v xati»ni q o ‘sh ib y u b o rad i 
va u n d a g i m a ’lu m o tla rg a a so sla n ib fe ld s h e r-a k u s h e rlik p u n k ti 
faoliyatiga b a h o b e rish m u m k in :
1. B ir kishining yil davom ida FA Pga q atn ash in in g o ‘rta c h a soni:
Bir yil davomida FAPga qatnaganlar soni ^
Umumiy aholi soni
146


2. F e ld sh e rn in g b ir soat ich id a qabul qilgan b e m o rla r soni:
B ir y il d a v o m id a F A P g a q a tn a g a n la r s o n i 
_ 4 0 0 0 _
4

Q a b u ld a g i ish s o a t • b ir y ild a g i ish k u n i s o a ti 
^ * 275
3. F e ld sh e rn in g b ir k u n d a q abul qilgan b e m o rla r soni:
B ir yil ic h id a F A P g a q a t n a g a n la r s o n i _ 4 0 0 0 _ ^ ^
B ir y ild a g i ish k u n la ri s o n i 
275
4. Feldsherning bir kunda bem orlam ing uyiga borib yordam berishi:
B ir yil ic h id a u y d a k o ‘r s a tilg a n y o r d a m la r s o n i 
1000
B ir y ild a g i is h k u n la ri s o n i 
275
= 3,6.
5. U m u m a n yo rd am k o ‘rsatilgan b e m o rlar soniga nisbatan uyga 
b o rib k o ‘rsatilgan y o rd a m hajm i:
Uyga qatnash s o n i 
. 100 = 1000 m0 = 20 foiz
Umumiy yordam ko‘rsatish soni 
4UUU
6. B archa kasalliklar ich id a a n g in a bilan kasallan g an larn in g
u m u m iy so n i (foiz):
Angina bilan kasallanganlarsoni 
50
• 100 = 
• 100 = 5 foiz.
Barcha kasalliklar soni 
,uuu
7. B archa kasalliklar ichida gipertoniya bilan kasallanganlarning 
u m u m iy hajm i (foiz):
Gipertoniya bilan kasallanganlar soni 
25 
^ ^ ^ .
------------------------------------------------- • 100 = -r™ • 100 = 2,5 foiz.
Barcha kasalliklar soni 
1UUU
8. 3-y o sh g a c h a b o ‘lgan b o la la r u c h u n u yda o ‘tkazilgan p a t-- 
ro n ajlarn in g o ‘rta c h a soni:
Uyda o‘tkazilgan patronajlar soni 
7 0 0 _ ^
3 yoshgacha bo‘lgan bolalar soni
147


9. 
H o m ila d o r va yangi tu q q a n ay o llarni uyga b o rib k o ‘rishning 
o ‘rta c h a soni:
Homilador va yangi tuqqan ayollarni borib ko‘rish soni _ 500 
^
Homilador va yangi tuqqan ayollar soni 
^0
10. H o m ila d o rla rn i to ‘liq hisobga olish:
Hisobga olingan homiladorlar soni . . .
30 |ПЛ 
1АЛГ .
--------------------------------------------- • 100 = 
• 100 = 100 foiz.
Tug‘ruqlar soni
F A P h iso b o tid a b a ’zi m a ’lu m o tla r ro ‘yxati k o ‘rsatilad i. M a- 
sa la n , te ra p e v t 15 m a rta , p e d ia tr 6 m a rta , S E N M sa n ita riy a s h i­
fokori 4 m arta FA Pga keldi va yordam ko‘rsatdi. 15 ta m a ’ruza qilindi, 
200 m a r o ta b a s u h b a t o ‘tk a z ild i. B a k te rio lo g ik la b o ra to riy a g a
te k sh irish u c h u n 150 ta m ate ria l j o ‘n a tild i. H is o b o td a x iz m a tc h i- 
la rn in g n o rm a d a g i b a n d lig ig a , ish sifatig a, a y n iq sa h o m ila d o r 
a y o lla r ah v o lig a e ’tib o r berish lozim .
F e ld sh e r yoki a k u sh e rk a tirik tu g ‘ilgan b o la n in g o ta -o n a sig a
bo la h a q id a m a ’lu m o tn o m a berad i. M ah alliy h o k im iy at boMimlari 
m a ’lu m o tn o m a asosida bolani ro ‘yxatga oladi.
H o m ila o ‘lik tu g ‘ilganda (nafas olish belgilarisiz) feldsher (ak u ­
sh erk a) b o lan in g o ‘lik tu g ‘ilganligi to ‘g ‘risidagi m a ’lu m o tn o m a n i 
t o ‘ldiradi va ro ‘yxatga olish u c h u n m ahalliy ho k im iy at boMimlariga 
olib b oradi. M a ’lu m o tn o m a d a o ‘lim sabablari k o ‘rsatilishi lozim , u 
a n iq b o ‘lm asa, sababi a n iq la n ad i deb yozish kerak.
0 ‘lim h o d isa si y u z b e rg a n d a , F A P feld sh eri jo riy e tilg a n m a x ­
sus «feld sh er m a ’lu m o tn o m a si» n i vafot e tg a n sh a x sn in g q a rin - 
d o s h -u ru g ‘lariga, m ahalliy hokim iyat b o iim la rig a to p sh irad i. M a ’- 
lu m o tn o m a n in g q o lg an b o ‘lagi h iso b o t u c h u n sa q la n a d i.
0 ‘lim h aq id ag i m a ’lu m o tn o m a o ‘lim sababi a n iq la n g a n d a n
so ‘ng b e rilad i. M a ’lu m o tn o m a d a oM im ning asosiy sababi (shikast- 
la n ish , g ip e rto n iy a kasalligi va h .k .) va q o ‘s h im c h a sababi (q o ‘- 
sh ilgan k asalliklar) k o ‘rsatilishi lozim .
Bola bir oyligida o ‘lsa, m a’lum otnom ada uning m uddatida yoki chala 
tugilganligi, tug‘ilgandagi tanasining og‘irligi ko‘rsatiladi. M a’lum ot- 
nom aning to ‘gri to ‘ldirilganligini m as’ul shifokor tekshirib ko‘rishi lozim.
148



Download 5,24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   108




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish