‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. Q. Pardayev, B. A. Xasanov, B. Yu. Maxsudov, D

to ‘liq m a’lumotlar beriladi.
Iqtisodiy tahlilda hujjatlarning jamlangan qismlaridan foyda-
laniladi. Ular ko‘pincha buxgalteriya, statistik va tezkor hisob-
kitoblarda ifodalanadi. Shunday qilib, iqtisodiy jarayonlami o'zida
aks etadigan hujjatlarda ifodalanadigan birlamchi axborotlar,
asosan, korxona rejasida, buxgalteriya, statistik va tezkor hisob
hamda hisobotlarda o ‘z aksini topadi.
6 9

---

H ozirgi paytda hisob-kitob ishlari aksariyat hollarda,
b ev osita kom pyuterlar va boshqa hisoblash mashinalarida
bajarilmoqda. Ba’zi joylarda esa ushbu ishning aksariyat qismi
ham on q o‘l kuchi bilan an’anaviy tarzda amalga oshirilmoqda.
Shu jihatdan, mashinalashtirish darajasi bo'yicha axborotlar
ikki guruhga boMinadi: mashinalashtirilgan va yarim mashina-
lashtirilgan.
Mashinalashtirilgan axborotlar, asosan, magnit tasmalarida,
disklarda, disketlarda, bevosita kompyuter fayllari kabilarda aks
ettiriladi.
Yarim mashinalashtirilgan axborotlaming bir qismi hisoblash
mashinalarida va bir qismi an’anaviy tarzda q o ‘lda bajarilgan
tegishli hisob hamda hisobotlarda ifodalanadi. Ushbu axborot­
lam ing hammasi iqtisodiyotni boshqarish va tahlil qilish uchun
asosiy axborot beruvchi ma’lumot bo‘lib hisoblanadi.
Mashinalashtirilgan axborotlar ham hozirgi sharoitda o ‘ziga
xos tarzda rivoj topmoqda.
Bundan 30—40-yil muqaddam asosiy axborotlar perfokarta
va perfotasmalarda ifodalangan bo'lsa, hozirgi paytga kelib bular
kompyuter fayllarida ifoda etilmoqda. Mazkur axborot manbalari
shaklan va mazmunan ulardan farq qiladi va bir necha barobar
takomillashgandir.