Ózbekiston respublikasi oliy va órta maxsus ta`lim vazirligi berdaq nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti

10-mavzu. Qiyoslanayotgan o’lchash vositalari uchun normative hujjatlari va ularni aniqlash tartibi.
3-bob. Kalibrlash natijalarini rasmiylashtirish

• 
  24. O‘lchash vositalarini kalibrlash jarayonida o‘tkaziladigan o‘lchash natijalari, ularga ishlov berish va noaniqligini baholash, kalibrlashdan o‘tkazish tartib-taomilida belgilangan shakl bo‘yicha kalibrlash o‘tkazish bayonnomalarida va sertifikatlarida qayd etiladi.
  
• 
  25. O‘lchash vositasini kalibrlash sertifikati mazmuniga qo‘yiladigan talablar texnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlarda belgilangan.
  
• 
  26. Kalibrlash sertifikatida yoki bayonnomasida xatolar aniqlanganda sertifikatlarni va bayonnomalarni belgilangan tartibda to‘liq qayta rasmiylashtirish ishlari bajariladi.
  

4-bob. Yakunlovchi qoidalar

• 
  27. O‘lchash vositalarini kalibrlashdan o‘tkazish ishlarini bajarishda yuzaga keladigan nizolar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda hal etiladi.
  
• 
  28. Ushbu Qoidalar talablari buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javob beradilar.
  
• 
  O‘lchash vositalarini kalibrlashdan o‘tkazish qoidalariga
  ILOVA
  

11-mavzu. Elektr o’lchash vositalarini qiyoslash usullari. O’zgarmas tok ampermetri va voltmetrini qiyoslash
Elektr o’lchash vositalari – deganda elektr, magnit, noelektrik kattaliklarni, elektr zanjir parametrlarini o’lchashda qo’llaniladigan qurulmalar majmuasiga aytiladi.
Elektr o’lchash vositalari ularni bajaradigan funksiyasiga qarab quyidagi guruhlarga bo’linadi: o’lchovlar, etalonlar, o’lchash o’zgartkichlari, o’lchash asboblari, o’lchash qurilmalari va informatsion – o’lchash tizimlari.
O’lchov deb – kattalikning aniq bir qiymatini hosil qiladigan (tiklaydigan), saqlaydigan texnik vositaga aytiladi.
O’lchovlar o’zgarmas va o’zgaruvchan qilib ishlanadi, ya’ni bir qiymatli, masalan: qarshiligi 0.1 Om bo’lgan g’altak yoki normal element, tarozi toshi, o’zgarmas yoki bir qiymatli o’lchovdir; har xil sig’imni olishga imkon beruvchi o’zgaruvchan sig’imli kondensator esa o’zgaruvchan, yani ko’p qiymatli o’lchovdir.
Bir qiymatli o’lchovlar birikmasi o’lchovlar to’plamini tashkil etadi.