’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta ‘lim vazirligi qarshi davlat universiteti

 
 
NH
3
 + 3O
2
  
→ 2HNO
2
 + H
2
O + 658 kJ 
 
Ikkinchi  fazada  Nitrobacter  ishtirok  etadi.  U 
НNO
2
  ni  HNO
3
  gacha 
oksidlaydi: 
 
 
2HNO
2 
+ O
2
 = 2HNO
3
 +  180 kJ 
 
Nitrobakter  oval  shakldagi  kurtaklanuvchi  bakteriya  bo
’lib,  rivojlanish 
tsiklida  harakatchan  ham  o
’tadi.  Nitrosamonas  va  Nifrobacter  doim  birga 
uchraydi,  birining  hosil  bo
’lgan mahsuloti - ikkinchisi tomonidan o’zlashtiriladi. 
Bu tipdagi ikki mikroorganizm munosabatini metabioz deyiladi. 
 
Nitrifikatorlar  kimyoviy  energiya  va  CO
2
  va  H
2
O  xisobiga  organik 
moddalar  sintezlaydi.  Energiyani 
НN
3
  ning  HNO
2
  gacha  va  HNO
2
    ning  HNO
3
 
gacha oksidlanishidan oladi, ya
‘ni xemosintez jarayonini amalga oshiradi. 
 
Nitrifikatsiya  jarayoninnng  birinchi  bosqichi  ikkinchisiga  nisbatan  jadal 
o
’tadi,  chunki  birinchi  bosqich  da  658  kJ,  ikkinchi  bosqich  da  atigi  180  kJ 
energiya  ajraladi.  Nitrifikatorlar  organik  modda  sintezlash  uchun  yashil 

---

o
’simliklar  singari,  CO
2
  yoki  NaHCO
3
  ni  o
’zlashtiradi  Bikarbonatlar  tez 
parchalanib, CO
2
 hosil qiladi: