Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта



Download 4,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet228/511
Sana13.07.2021
Hajmi4,68 Mb.
#117751
1   ...   224   225   226   227   228   229   230   231   ...   511
Bog'liq
bank ishi

 

[157].  Mulkni  lizingga  olish  lizingni  sotib  oluvchi  uchun  ham  bir 

qator  afzalliklarni  beradi,  xususan,  lizing  lizing  oluvchiga  tadbirkorlik 

faoliyatini investitsiyalashning  muqobil usuli  rolini  o„ynaydi.  Shu bilan 

birga,  u  lizing  oluvchining  tashabbusini  safarbar  qilishga  va  ishlab 

chiqarish  texnik  salohiyatini  o„stirishga  xizmat  qiladi.  Bularni  quyidagi 

jihatlarda ko„rishimiz mumkin (39-jadval). 



39-jadval. 

Sotib oluvchi uchun lizing operatsiyasining 

afzallik tomonlari 

 

№ 

Afzallik tomonlari 

Afzallikni ta‟minlovchi omillar 

Dastlabki o„z 



kapitalini 

ko„paytirishga bo„lgan 

ehtiyoj kamayadi. 

Boshlang„ich  oldi-sotdi  lizing  beruvchi  tomonidan 

to„la  moliyalashtiriladi.  Zarur  uskunalar  uchun 

to„lovlarni  bir  yo„la  amalga  oshirish  talab 

qilinmaydi.  Bu  esa  o„z  navbatida  foydalanuvchi-

ning  likvid  mablag„larini  oshiradi  va  ishlab 

chiqarishni  kengaytirish  uchun  potensial  aylanma 

kapitalning ko„payishiga olib keladi. 

To„lovlar 



qayishqoqligi 

ta‟minlanadi. 

  Birinchi  to„lovni  kechiktirish  mumkin,  so„nggi-



larini bosqichma-bosqich ko„paytirish yoki kamay-

tirish,  avans  bilan  va  boshqa  shakllarda  bo„lishi 

mumkin. 

Lizingga 

olingan 

uskuna 


evaziga 

olinayotgan  foydadan  tovar  va  xizmatlar  shaklida 

to„lash mumkin. 



 

254 


Transaksiyalardan 

tejash imkoniyati 

bo„ladi. 

  Mulkni  sotib  olish,  saqlash,  tugatish  va  sotish 



bo„yicha ko„p mehnat talab qiluvchi operatsiyalarni 

chetlab 


o„tish  evaziga  lizing  beruvchining 

ma‟muriy xarajatlari kamayadi. 

Soliq imtiyozlari va 



lizingni davlat 

tomonidan qo„llab-

quvvatlash. 

  Ko„pgina  davlatlarda  lizing  oluvchilarga  lizing 



to„lovlarini  bajarish  davrida  qo„shimcha  soliq 

imtiyozlari beriladi. 

Uskunalarning 



ma‟naviy eskirishi 

munosabati bilan tovar 

ishlab 

chiqaruvchilardagi 

risk kamayadi. 

 



Uskunaning ma‟naviy va jismoniy eskirishi riski 

lizing  beruvchi  zimmasida  qoladi.  Foydalanuvchi 

yangi  uskunani  ijaraga  olishi  mumkin  (revolver 

lizing). 

Lizing oluvchining 



ilmiy ishlab chiqarish 

potensiali oshadi. 

  Kreditga  sotib  olib  so„ngra  unga  foiz  to„lab 



borishdan  ko„ra  bir  maromdagi  start  kapitali 

yordamida lizing evaziga ishlab chiqarish quvvatini 

ko„proq ishga solishga erishadi. 

Tadbirkorning 



iqtisodiy erkinligi 

kengayadi. 

  Tadbirkor  lizing  obyektini  sotib  olishi  kerakmi, 



shartnomani 

uzaytirish 

lozimmi 

yoki  yangi 

uskunani  sotib  olish  darkormi  –  bularning 

hammasini tadbirkorning o„zi erkin hal qiladi.  

Buxgalteriya hisobini 



optimallashtirish 

sohasida tovar ishlab 

chiqaruvchi yutadi. 

  Lizing  obyekti  lizing  beruvchining  mulki 



hisoblanadi,  uning  balansida  hisobga  olinadi  va 

amortizatsiya ajratmalari hisoblanadi. 

Lizing oluvchining 



moliyaviy holati 

mustahkamlanadi. 

  Moliyalashtirishning  odatiy  manbalariga  (bank, 



yetkazib  beruvchi  va  boshqalar)  bo„lgan  bog„liqlik 

kamayadi.  Lizingdan  foydalanayotgan  subyekt 

lizing  mulkiga  soliq  solinmaydi,  ssuda  olishdan 

ko„ra  shartnoma  asosida  lizingni  olish  ham  oson, 

ham foydali. 

 To„lovlarni  bir  maromda  to„lab  borish  inflatsiya 

ta‟sirini,  shuningdek,  bankning  uzoq  muddatli 

foizlari  o„sishini  susaytiradi.  Leverajning  yuqori 

bo„lishini ta‟minlaydi. 

10 


Yangi turdagi lizing 

obyektini o„zlashti-

rish riskini pasay-

tiradi 


  Yetarli  talab  bo„lmay  qolgan  hol  bo„lib  qolsa, 

ijaraga  olingan  mulkni  lizing  berganga  qaytarib 

berish imkoniyati bo„ladi. 

11 

Raqobatdosh afzal-



likka ega bo„ladi 

  Ishlab  chiqarishni  hozirgi  zamon  uskunalari 



bilan jihozlash raqobatbardosh mahsulotlarni ishlab 

chiqarish imkonini beradi. 




 

255 


12 

Lizing obyektiga 

nisbatan 

jadallashtirgan 

amortizatsiyani 

qo„llash imkoni 

bo„ladi 

  Eskirgan  uskunalarni  tezkor  yangilash,  ishlab 



chiqarishni 

texnik 


jihatdan 

qayta 


qurollash 

imkoniyati  tug„iladi.  Foydaga  solinadigan  soliq 

miqdorini  kamaytiradi.  Ilmiy-texnik  taraqqiyotni 

tezlashtiradi.  

 

Shunday  qilib,  ijaraga  oluvchi  uchun  lizing  operatsiyasining 



afzalliklarini quyidagicha umumlashtirish mumkin: 

 



Lizing, 

ishlab 


chiqarish 

va 


bozor 

konyunkturalarining 

o„zgarishiga tez rioya qilishga yordam beradi. Yirik kapital qo„yilmalar 

sarflanmasdan  turib  asosiy  kapitalni  tezkor  yangilash  imkoniyatini 

yaratadi. 

 



Agarda  lizing  xalqaro  ahamiyatga  ega  bo„lsa,  ijaraga  oluvchi, 

ijaraga  beruvchi  firma  (bank)  joylashgan  mamlakatdagi  mavjud  soliq 

imtiyozlaridan  foydalanish  mumkin.  Bu  asosan  ijara  stavkasini 

kamaytirish yo„li bilan amalga oshiriladi. 

 

Mayda  ishlab  chiqaruvchilarda  doimo  kerakli  mablag„  bo„lmas-



ligi  mumkin.  Bunday  sharoitda  lizing  vositalarni  xarid  qilib  olmasdan 

foydalanish  imkoniyatini  beradi,  natijada  esa  ishlab  chiqaruvchilarni 

kredit olishdan xalos etadi. 

 



Agarda  ishlab  chiqarishda  tezkor  lizing  qo„llansa,  ishlab  chiqa-

ruvchi  yana  bir  qator  imtiyozlardan  foydalanishi  mumkin,  ya‟ni  ishlab 

chiqarish  vositalarining  ehtiyot  qismlar  bilan  ta‟minlash  va  ularning 

ta‟mirlanishi,  texnikani  ishlatish  uchun  maslahatlar  va  hokazolar. 

Bundan  tashqari,  tezkor  lizing  qo„llanilganda,  mulk  egasi  ijaraga 

beruvchi  bo„lganligi  uchun,  mulklarni  saqlash  bilan  bog„liq  xarajatlar 

mulk egasi tomonidan sarflanadi yoki qoplanadi. 


Download 4,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   224   225   226   227   228   229   230   231   ...   511




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish