Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

[109].  Bank  balansi  bu  –  bankning  o„z  va  jalb  qilingan  mab-

lag„larining  holati  hamda  ularning  kredit  va  boshqa  aktiv  operatsiya-

larda  joylashuvini  aks  ettiruvchi  buxgalteriya  balansidir.  Balans  ma‟-

lumotlari yordamida pul mablag„larini moliyalashtirish va joylashtirish, 

kredit,  hisob-kitob,  kassa,  shuningdek,  qimmatbaho  qog„ozlar  bilan 

bog„liq  operatsiyalarni  o„z  ichiga  oluvchi  boshqa  bank  operatsiyala-

rining holati ustidan nazorat qilish amalga oshiriladi. 

Balanslar  tijorat  banklari  hisobotining  asosiy  qismi  bo„lib,  bank 

barqarorligini nazorat qilish, bank faoliyati boshqaruvini takomillashtirish 

imkoniyatini  beradi.  Banklarning  balanslari  yiriklashtirilgan  shaklda  tuzi-

ladi. Operatsiyalarning aniqlik darajasi raqobat sharoitida faoliyat ko„rsa-

tuvchi  tijorat  banklari  amaliyotiga  xos  bo„lgan  tijorat  siri  bilan  chegara-

langan. 

Odatda,  balansda  shubhali  va  zarar  keltiruvchi  operatsiyalar,  shu-

ningdek, ushbu operatsiyalarni qoplash uchun ishlatiladigan sug„urta re-

zervlari  alohida  ko„rsatilmaydi.  Bir  vaqtning  o„zida  banklarning  ra-

qobatdoshligi  va ishonchliligini  saqlash  maqsadida  balansning  ishonch-

liligi hamda ko„rgazmaliligini ta‟minlash zarur. 

Bank  balanslari  tijorat  axboroti  vositalariga  taalluqli  bo„lib,  uning 

quyidagi asosiy operativlik, aniqlik, yuksaklik talablariga javob beradi. 

Bank  balansining  har  kuni  tuzilishi  uning  operativligini  bildiradi. 

Bank  balansi  pul  mablag„larining  mavjudligi  va  mijozlarining  to„lov 

qobiliyati,  kredit  resurslari  va  ularning  joylashuvi,  bankning  ishonch-

liligi va bardoshliligi to„g„risidagi aniq ma‟lumotlar manbayidir. Bank-

lardagi hisob ishonchlilik talablariga javob beradi.