Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

 

II bosqich – ishlab chiqarish bosqichi 



 

mavjud ishchi kuchi va uning malakasi; 



 

uskunalarning quvvati va yoshi; 



 

uskunalarning yuklanganlik darajasi; 



 

ishlab chiqarish binolarining holati; 

 

III bosqich – sotish bosqichi 



 

xaridorlar soni va ularning sotib olish qobiliyati; 



 

debitorlarning xilma-xilligi, o„zgarishi; 



 

xaridorlarning to„lay olmasligini himoya qilish darajasi; 



 

tayyor  mahsulotni  kreditlash  xarakteri  bo„yicha  mijozning  qaysi 

tarmoqqa tegishliligi; 



 

tarmoqdagi raqobat darajasi; 



 

ijtimoiy  an‟analar  va  ustuvorliklar,  siyosiy  vaziyatlarning 

kreditlanuvchi tayyor mahsulot narxiga ta‟siri; 



 

mazkur  mahsulot  bozorida  ortiqcha  ishlab  chiqarish  muammo-

sining mavjudligi; 



 

demografik omillar; 



 

valuta riski bilan bog„liq omillar; 



 

mamlakatda  olib  chiqish  va  boshqa  mamlakatdan  olib  kelishga 

kiritiladigan cheklovlar ehtimoli. 

Sotish bosqichida risk omillari birinchi va ikkinchi bosqich omillari 

bilan chatishib qolishi ham mumkin. Shu sababli amaliy risk xavfi sotish 

bosqichida  g„amlama  yoki  ishlab  chiqarish  bosqichiga  nisbatan  yuqori 

darajada  bo„lishi  mumkin.  Barqarorlik  sharoitida  mijozga  kredit  berish 

va  uning  kreditga  layoqatliligini  baholashda  amaliy  risk  tahlili  bilan 

cheklanish  yetarli  bo„lmaydi.  Bunday  holda  bu  tahlilni  moliyaviy 

koeffitsiyentlarni hisoblash bilan to„ldirish zarur. 

Qayd  qilingan  omillar  bank  tomonidan  kredit  talabnomalarining 

standart  shakllarini  ishlab  chiqishda,  ssudalarni  berishning  texnik-

iqtisodiy asoslanganligini isbotlashda albatta inobatga olinadi. 

---

 

369