Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта таълим вазирлиги


 Бино ва унинг конструкцияларида учрайдиган дефект



Download 1,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet31/82
Sana22.02.2022
Hajmi1,63 Mb.
#106457
TuriУчебник
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   82
Bog'liq
bino va inshoatlarni texnik baholash 1-qism

3.2. Бино ва унинг конструкцияларида учрайдиган дефект, 
шикастланиш ва деформация ҳолатлари 
Эксплуатациядаги бино конструкциялари ташқи муҳит билан ўзаро 
мураккаб таъсирда бўлади. Авария ҳодисаси деб иншоот элементларида
бутунлай ѐки қисман бузилиш ҳолатлари мавжуд, юк кўтарувчи 


60 
конструкциялар бузилиш босқичидаги ҳолатга айтилади; авария ҳолати эса 
айрим элементлар чегаравий ҳолатда бўлиб, кучланганлик даражаси 
материалнинг мустаҳкамлик чегарасидан ошмаган ѐки баъзи конструктив 
элементларнинг айрим деталлари ишдан чиққан, бироқ бузилиш руй бермаган 
ҳолатни назарда тутади [7].
Дефект – бу конструкциянинг маълум бир параметрларга, меъѐрий ѐки 
лойиҳа талабларига мос келмаслигидир. Масалан, ѐпма тўсинида арматуранинг 
лойиҳада белгилангандан паст синфининг қўлланилиши дефект бўлиб, бунинг 
натижасида тўсиннинг эгилиб, унда дарзлар ҳосил бўлиши ҳодисаси – 
шикастланишдир. Демак, одатда конструкциянинг дефектли ҳолати уни 
шикастланишга олиб келади ва бу ҳолат охир-оқибат конструкциянинг 
бузилиши ѐки авария ҳолатига олиб келиши мумкин.
Лойиҳа-қидирув ишларидаги дефектларга қурилиш майдончасининг 
нотўғри танланиши, грунтни юк кўтариш ҳолатини нотўғри баҳолаш, 
материални, конструкцияни ва кесим юзаларни нотўғри танлаш, ташқи юкларни 
аниқлашдаги хатоликлар ва ҳ.к. киради. Баъзи дефектлар тўғридан-тўғри 
қурилиш жараѐнида лойиҳа чизмаларида ноаниқликлар мавжудлиги ѐки 
чизманинг тўлиқ эмаслиги, баъзи ишлар бўйича лойиҳада зарурий 
кўрсатмаларнинг йўқлиги сабабли қурувчи томонидан ечим қабул қилиниб, 
вазиятдан чиқилади.
Аҳамияти (хавфлилиги) бўйича уч турга бўлинади: 
аварияга олиб келувчи дефектлар. Бундай дефектлар аниқланганда 
уларни дарҳол бартараф этиш зарур; 
бузилиш 
хавфини 
туғдирмайдиган, 
бироқ 
конструкцияни 
кучсизланишига олиб келадиган ѐки бинонинг эксплуатацион сифатига таъсир 
кўрсатадиган дефектлар, шунинг учун улар ҳам бартараф қилиниши зарур; 


61 
бузилишга олиб келмайдиган, бироқ бинонинг эксплуатацион 
сифатига таъсир кўрсатадиган ва эксплуатация жараѐнида қўшимча ҳаражатлар 
талаб қиладиган дефектлар. 
Дефектларнинг тавсифи бўйича текширув натижасида бевосита кўзга 
кўринмайдиган ва кўринадиган турларга бўлинади (3.2-расм).

Download 1,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   82




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish