Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги самарқанд давлат

Ревизор дастурлар - дастлаб дастур ва дискнинг тизимли соҳаси ҳақидаги 
маълумотларни хотирага олиб, сўнгра уларни дастлабкиси билан солиштирадиган ва 
мос келмаган ҳолларда фойдаланувчига маълум қиладиган вирусга қарши дастурлар. 
Шифрланган вируслар - ҳар бир таъсир қилиш сиклидан кейин ўзининг 
кодланишини ҳам, жойлашишини ҳам ўзгартириб турувчи вируслар. 
Шлюз - баённомани бир турдаги муҳитдан иккинчи турдаги муҳитга ўтказувчи 
тармоқ қурилмаси. 
Тўлиқ ҳимоя филтрлари - енг юқори сифатли филтрлардан бўлиб, махсус 
қопламали ойнадан тайёрланган. Барча нурланишларнинг таъсирини 70-80% гача 
камайтиради. 
Тўрли филтрлар - нурланишлардан яхши ҳимоя қила олмайди. Лекин улар кўзни 
ташқи ёритиш шуълаларидан ва екраннинг милтиллашидан ҳимоя қилиши мумкин. 
Тозаловчи дискета - оддий дискетага ўхшаш бўлиб, фақат дискининг сатҳи махсус 

---

125
жилвир қоғоз билан қопланган дискета. Бундай дискета дисководнинг ўқувчи ва 
ёзувчи магнит каллакчасини турли ифлосликлардан, дисковод кўп ишлатилганда 
пайдо бўладиган оксидловчи қатламдан тозалашга хизмат қилади. Бунинг учун 
дискета дисководга ўрнатилиб, сунгра дисковод ишга туширилади. 
Троя оти - ўзини оддий дастурлардек тутувчи, бузғунчилик фаолиятини еса фақат 
маълум амал бажарилгандагина (масалан, нусха олиш амали, файлни босмага 
чиқариш амали ва ҳ.к.) бошловчи вируслар. 
 
Тузилган архив файлни текшириб кўриш - архив файлнинг зарарланган ёки 
зарарланмаганлигини ҳамда зарарланиш даражасини махсус буйруқ ёрдамида 
текшириш. 
 
UnErase Wizard - тасодифан ўчириб юборилган файлларни қайта тиклашга имкон 
берувчи восита. 
 
Утилитлар 
- 
тизим 
дастурлар 
сафига 
кирувчи 
дастурий 
воситаларлар. 
Компютернинг ҳамда унинг қурилмаларининг самарали ишлашини таъминлашга 
хизмат қилади.