Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсустаълим вазирлиги тошкент тўҚимачилик ва

Y=C+I+G+Xn

C=a+b(1-t) х Y Xn=g+m’Y


Агарда (2) ва (3) тенгламаларниасосиймакроиқтисодийайниятгақўйиб, ечсакқуйидагиечимгаэгабўламиз:

1

Y= ------------------- (a+I+G+g) 1(1-b(1-t)+m’

Буерда: 1 / 1(1-b(1-t)+m’ очиқиқтисодиётдадавлатхаражатлармультипликатори.

Мувозанатли даромадлар даражасига солиқларни камайтиниш ҳам мультипликатив таъсир кўрсатади. СолиқлармиқдориниΔTгакамайтирсак, тасарруфдагидаромаддаражасиΔТгаошади. ИстеъмолхаражатларимостарздаΔTхb (буердаb-истеъмолгачегаравиймойиллик) миқдоргаошадиваурежалаштирилганхаражатларэгричизиғиниюқоригасилжитади, миллийишлабчиқаришҳажминиэсаΔУгаоширади.
Солиқмультипликациясамарасидавлатхаражатларисингарисолиқларнингбирмартаўзгариш иоқибатидаистеъмолнингбирнечаборўзгаришигабоқлиқ.
Т↓(ΔT)Yd↑ (ΔYd= -ΔT) C↑ (ΔC=b(-ΔT)) E↑ (ΔE=b(-ΔT)) Y↑ (ΔY=b(-ΔT) C↑
(ΔC=b(b(-ΔT)) E↑ (ΔE=b²(-ΔT)) Y↑ (ΔY=b²(-ΔT)) 
C↑ (ΔC=b(b²(-ΔT))) ваҳ.к.
Демак, солиқ мультипликаторини қуйидагича тасвирлаш мумкин:

ΔY - b

----------- = -------

ΔT 1- b

Агар давлат бюжетига барча солиқ тушумлари жорий даромад–Y динамикасига боғлиқ деб ҳисобласак солиқ функцияси Т = tY – кўринишни олади. Бу ҳолатда истеъмол функцияси қуйидаги кўринишга эга бўлади:

С=a+b(Y-tY)= a+b(1-t) Y,

Солиқ мультипликатори эса қуйидаги кўринишни олади:
-b
m_t = -----------
1-b(1-t)
Бу ерда: m_t – ёпиқ иқтисодиёт учун солиқ мультипликатори. Тўлиқ солиқ функцияси T=Ta+tY кўринишга эга.
T_a – автоном солиқлар (масалан, мулкка, ерга солиқлар).
Тўлиқ солиқ функциясини эътиборга олсак, истеъмол функцияси қуйидаги кўринишга эга бўлади:

С=a+b[Y-(T_a+tY)]

Иистеъмол функциясининг Ушбу шаклини ҳамда соф экспорт функциясини ҳисобга олиб очиқ иқтисодиёт учун солиқ мультипликаторини ҳисобласак у

-b