Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълимвазирлиги гулистон давлат университети

Лойиҳада ҳал этиладиган илмий муаммолар

ўзбек тилида. Маълумки, Республикамизда 50 % Сирдарё вилоятида 90 % экин майдонлар турли даражада шўрланган. Шy сабабдан шўрланган тупроқ иклим шаротига мос манзарали ўсимлик турларини танлаш, уларни мослаштириш, кўчатзорларини ташкил этиш ва ишлаб чикаришда кенг фойдаланишни йўлга қўйиш муҳим аҳмият касб этади. Мазкур лойиҳа куйидаги муаммоларни ҳал этишга қаратилган:
1. Манзарали, интродукция қилинган Павловния ўсимлигини Сирдарё вилояти шароитига мослаштириш;
2.Павловния ўсимлигини жадал кўпайтириш усулларининг ишлаб чиқиш.
3.Павловния дарахти кўчатзорини барпо этиш ва ундан кўкаламзорлаштиришда фойдаланишнинг илмий асосларини ишлаб чикиш.
Мазкур муаммоларнннг ечимини топишда Павловния дарахт муҳим аҳамиятга эга. У атмосфера ҳавосига бошка дарахтларга нисбатан 10 марта кўп О₂ чиқаради, хавонинг ифлосланишини олдини олади. Барглари йирик, салқин беради. Танасига ва баргларига ҳар хил ҳашоратлар тушмайди ва кимёвий ишловга ҳожат қолдирмайди. Шохлари ва барглари кузда ёқилганда ўзидан заҳарли газларни бошқа дарахтларга нисбатан 10 мартта кам чиқаради. Йилига 3-5 метргача ўсади. Энига 20-25 см ўсади, 100 йил атрофида яшайди. Агар Павловния дарахтига ўз вақтида шакл берилмаса, диаметири 7 м.дан 20 м.гача қўлоч ёзади. Шу билан бирга тупроқни сув ва ёмғир эрозиясидан сақлайди, мелиоратив ҳолатини яхшилайди. Ер ости сувларини кўтарилишига йўл қўймади. Бу ўз навбатида тупроқнинг иккиламчи шўрланишини олдини олади. Ихота дарахтзорларини барпо этиш, санитар-гигиеник ҳолатни яхшилаш, дам олиш жойларини яратиш, биохилма-хилликни сақлаш, парник газларни камайтириш, агро ўрмончиликни, асаларичиликни ҳамда арзон ёғоч етиштириш, кичик тадбиркарликни ривожлантириш имконини беради. Павловния дарахти мамлакатимизга интродукция килинган манзарали дарахт сифатида истирохат боғлари, хиёбонларни ва йўлларимизнинг инфратузилмасини безайди. Унинг гули ёқимли ҳид тарқатади.
рус тилида. Обогащение атмосферного воздуха кислородом в 10 раз больше, чем у других деревьев, предотвращает загрязнение воздуха, предотвращает эрозию почвы и тем самым предотвращает потерю плодородного слоя почвы, защищает почву от засоления, создает постоянную зеленую массу, обеспечивает натуральный, недорогой, качественный продукт.