Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

7.13. Инфляция ва келгуси қиймат.
Молиявий 
режалаштириш 
нуқтаи 
назаридан 
олганда
хақиқийфоиз ставкасини билиш қўпроқ афзал беради. 
Буни маъноси шуки, ва охири окибатда, сиз келгусидага 
истеъмолингизни ўз жамғармангиз хисобига сотиб олишингиз 
мумкин. 
Мисолимизга қайтамиз, қайсики,сиз 20 ёшингизда 100 долл. пул 
қўйиб, ёшингиз 65 га тулганда ечиб олиш. 
Хакикатда сизга 65 ёш тулганда сизда мазкур қанча пул 
(хақиқийистеъмол қувватини хисобга олган холда)- суммани 
бўлишини хакикатда билишни хохлаймиз. 
Бизга зарур маълумотлар хисоб китоби учун 2 та усул мавжуд-
мураккаб ва оддий..
1 чидан-45 йил давомида йиллик 2,8757 % хақиқийфоиз 
ставкададан фойдаланиб, 100 долл.ни келгуси қийматини топамиз.
Биз хақиқийкелгуси киматини КИДИРИЛАЁТГАН хажмини
топамиз. 
Хақиқийкелгуси қиймат-=100 долл.х1,02857
45
= 355 долл. 
Муқобил сифатида мазкур натижага -хулосага жараёнма жараён 
келишимиз мумкин. 

---

540 
Аввал йиллик 8% номинал фоиз ставкадан фойдаланиб, 
номиналнинг келгуси қийматни топамиз. 
45 йилдан сўнг FVнинг ниминали = 100 долл.х 1,08
45
=3192 долл. 
Сўнг агар инфляция даражаси йиллик 5 % фоиз бўлганда 45 
йилдан сўнг бахолар қанчага ўсишини хисоблаймиз. 
45 йилдан сўнг бахалар даражаси-Уровень цен через 45 лет = 
1,05
45
= 8,985 
ВА охири хақиқийкелгуси қийматни топиш учун келгуси 
номинал қийматини бахони келгуси даражасига бўламиз. 
Хақи
қийFV= 
Келгусдаги 
номинал қиймат 
= 
3192 
долл. 
= 355 
долл. 
Инфляция 
келгуси 
даражаси 
8,985 
Охири натижа худди шундай .
Биз билдикки, агар банка бугун 100 долл.ни(20 ёшимизда) қўйсак, 
агар 45 ёил давомида хисобдан хеч кандай пул маблағи ечилмаса, 
бизни таклиф бўйича 65 ёшга киргандаги пулга бугунги бахода 355 
долл.лик товар сотиб олиш га етади.
Шундай қилиб, хақиқийкелгуси қиймат(355 долл.)ни хисоблаш 
учун 2 усул мавжуд. 
1. Хақиқийфоиз ставка асосида келгуси қийматни хисоблаш. 

---

541 
2. Инфляцияни хисобга олган холда хақиқийкелгуси қийматни 
топиш мақсадида номинал ставка ва келгусида қайта бахолашдан 
фойдаланиб келгуси номинал қиймати хисоб- китоб қилинади.