Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш

қийматидан максимал ва ўртача квадратик оғиш қийматларига ёки
унинг дисперсия катталигига кўра аниқланади.
Каналнинг қолдиқ сўниши унинг ўтказиш полосасига
боглиқ бўлади. Қолдиқ сўнишнинг каналнинг частоталар полосаси
чегарасидаги қиймати унинг номинал қиймати (AAr) дан катта
бўлмаган қийматга фарқ қилса, бундай каналнинг частоталар
полосасини эффектив узатилаётган частоталар полосаси (ЭУЧП)
дейилади.
ҚС нинг номинал қийматидан ДАГ жоиз огишлари ЭУЧП
чегарасида меъёрланади. ҚС жоиз огишларининг «шаблон»
ларидан фойдаланиш, меъёрлашнинг кўп тарқалган усулларидан
ҳисобланади. Бундай шаблоннинг тахминий кўриниши 1.12-расмда
келтирилган.
1.12-расмда куйидаги белгилашлар қабул қилинган: / 0 -ҚС
нинг номинал қиймати аниқланадиган частота; /қ ва / ю - ЭУЧП
нинг куйи ва юқори чегаравий частоталари; 1,2 - ҚС жоиз
огишларининг чегаралари; 3 - ҚС нинг ўлчанган частотавий
тавсифининг кўриниши ҚС нинг номинал қийматидан огиши
куйидаги формула орқали аниқланади:
www.ziyouz.com kutubxonasi
AAr=A/ f ) -Ar ( f J , (1.38)
бу ерда / - ҚС нинг одатдаги частотаси ва / 0 - унинг номинал
қийматини аниқлайдиган частота.
ЭУЧП тушунчаси билан каналнинг амплитуда-частотавий
тавсифи - АЧТ (ёки қисқача частотавий тавсифи) узвий богланган.
Бу тушунча орқали каналнинг киришидаги ўзгармас сатҳ, яъни
pKup=const даги қолдиқ сўнишнинг частотага богланиши Ar=

тушунилади. Бу тавсиф каналнинг ҚС ни частотага боглиқлиги
ҳисобига канал ҳосил қиладиган амплитуда - частотавий (қисқача
частотавий) бузилишни аниқлайди. Жоиз бузилишлар ҚС нинг
ЭУЧП чегарасидаги огишларининг шаблони орқали аниқланади.