209
7.
WWW.Google.com
Eng yaxshi kompyuterni tanlash usullari
Karimov A.A.
Bizning hayotimizni kompyutersiz tasavvur qilishning iloji yo'q. Ular
ofislarda
va ishlab chiqarishda, kasalxona va maktablarda, oily ta’lim
muassasalarida, banklarda, xullas barcha jabjalarda ishlaydi. Jahon arenasida unga
bo’lgan talablar tabiiy ravishda ortib bormoqda va shunga mos ravishda ko’plab
firmalar jahon bozoriga o’zlarining takliflarini ishlab chiqaradi, reklama qiladilar,
shuning uchun kerakli va ehtihojingizni qondira oladigan hamyonbop kompyuterni
tanlab olish muhim ahamiyat kasb etadi. Shu o’rinda uning asosiy tanlanishi lozim
bo’lgan qismlari xarakteristikalaridir.
Hamma ham haqiqiy ishonchli agregatlarni yaratishda muvaffaqiyatga erisha
olmaydi, shuning uchun mashhur ismlarning eng yaxshi ishlab chiqaruvchilari
ro'yxatida ozchilik bor: asus, acer, HP, MSI. Albatta kompyuterni tanlash
jarayonida dastlab uning eshadigan masalasining ko’lamiga e’tibor
beriladi va
keyin esa qo’shimcha xarakteristikasiga e’tiborni qaratamiz.
Kompyuterning eng muhim qismi - bu tizimli blokidir. Bu turli
kompyuterlarda turlicha bo’ladi? Masalan if[siy kompyuterlarda alohida quyida
joylashadi? Notebook va netbooklarda ekran bilan birga joylashgan bo’ladi hamda
axborotni qayta ishlashga mas'ul bo'lgan barcha muhim ishchi komponentalar
uning tarkibida tizimli plataga joylashgan bo’ladi. Bu komponentalarni biz sanab
o’tamiz:
1.
Protsessor;
2.
Videoxarita;
3.
Qattiq disk;
4.
Operativ xotira.
Qisqacha aytganimizda, bu har qanday foydalanuvchi uchun tanlanishi lozir
bo’lgan kompyuter va uning asosiy konfiguratsiyasi haqida bilishingiz kerak.
Biroq, yuqorida sanab o'tilgan elementlarning har biri o'zining o'ziga xos
xususiyatlariga ega bo'lishi va taklif qilingan vazifalarni boshqacha tarzda bajarishi
mumkin.
Kompyuterlarning turlari:
1.
O’yin uchun kompyuterlar. Ular tezkor to'ldirilishi sababli eng
qudratli hisoblanadi. Bu erda eng yaxshi protsessorlar (Intel Core i5-i7, AMD FX-
9370 yoki Ryzen) o'rnatilgan, ular juda ko'p yuklamasdan va dasturiy ta'minotni
yuqtirgan holda osonlik bilan engib o'tishadi. Yaxshi o'yin
mashinasida -
protsessorlar kamida 4 yadrosi va kamida 3,5 gigagertsli chastotali kompyuterlar
tanlanadi. O'yin mashinasida RAM miqdori 16 gigabaytga etadi, bu esa tezlikni
kamaytirmasdan bir vaqtning o'zida ko'p sonli vazifalarni bajarishga imkon beradi.
Qattiq disklar odatda ikkitadir: katta HDD, haydovchi vazifasini bajaradi va qattiq
holatda SSD - bu nazorat qilish dasturlarini boshqarishda kompyuterning tezligini
ta'minlaydi. Har qanday o'yin kompyuterining muhim qismi video xarita katta
miqdorda(kamida 4 GB). Ushbu texnologiyaning yana bir o'ziga xos xususiyati
kuchli sovutish tizimidir. Yuklangan agregatlarda u suv bilan ishlaydi, shuningdek,
210
etarli miqdorda ishlaydigan katta sovutgichlar ham o'zlarining
ishlariga juda mos
keladi.
Afzalliklari: juda kuchli va tezkor - har qanday vazifani osonlikcha bajara
oladi(faqat o'yinlar bilan), samarali sovutish tizimi, yuqori darajadagi video-
xaritalar bilan to'ldirish, katta hajmdagi xotiraga ega bo'lishi.
Kamchiliklari: juda qimmat bo'lgan narx.
2.
Mul’timediali kompyuterlar. Bunday turdagi kompyuterlarni uy yoki
oila deb atash mumkin. Ular kino tomosha qilish,
musiqa tinglash, onlayn va
o'yinlar uchun ishlatiladi. Ular o'rtacha xususiyatlarga ega, ammo bu multimedia
shaxsiy kompyuterlari nafaqat o'yin-kulgiga mos keladi. Mashinalarning to'g'ri
tanlovi bilan, mashinalar grafik, audio va video fayllarini mukammal o'zlashtiradi.
Bunday modellarda Intel Core i3-i5 kabi protsessorlar yoki ularning parametrlari
jihatidan o'xshash, ammo AMD dan arzon analoglari o'rnatilgan bo’ladi. Bu erda
yadro 2,7-3 gigagertsli protsessor chastotasida yetarli bo’ladi. O'rtacha 2 Gb video
xarita media-pleer uchun eng yaxshi variant hisoblanadi.
Uy kompyuteriga
mo'ljallangan 4-8 Gigabayt operativ xotira - etarli. Biroq, qattiq disk juda keng
bo'lishi kerak, shuning uchun ham 1 dan 2 TB magnit saqlash o'rnatilgan bo’lsa,
sevimli filmlar, musiqa va foto albomlar uchun etarli joy bor bo’ladi. Sovutish
tizimi 1-2 kuchli kulerlar sovutgichlardan iborat bo'lib, bu mashinalar uchun undan
ko'pchiligi talab qilinmaydi.
Afzalliklari: ko'p vazifalar uchun - ishdan va o'qishdan tortib o'yin-kulgi
uchun, xotira juda katta miqdorda, mukammal tasvir sifati, etarli xarajatlar,
Kamchiliklari: juda «og'ir» o'yinlarni
tortmaydi, ommaviy axborot vositalarining
barcha imkoniyatlarini aniqlash uchun yaxshi monitor va qimmat akustika kerak.
3.
Ofislar uchun kompyuterlar. Bunday qurilmalar ajoyib xususiyatlarga
ega bo’l-masligi mumkin, ammo standart ilovalar va ofis dasturlarida ishlash
uchun etarli. Bundan tashqari, ular ko'rimsizdek umidjsiz emaslar va Internetga
kirish, kino tomosha qilishlari va ko'plab noyob o'yinlar uchun juda mos keladi.
Qoidaga ko'ra, tizim bloklari ichida 2 gigagertsli
chastota bilan ishlaydigan
protsessorni (bir dona, kamida - 2 yadroli) joylashadi. Mashinaning umumiy
xarajati kichik bo'lsa-da, tezlikni oshirish uchun Intel Pentium arxitekturasiga ega
Kabi Like yoki Core i3 yadroli protsessorga almashtirish etarli bo’ladi. Video
xarita, odatda, o'rnatilgan - 512 MB bo’lishi mumkin. Ofis kompyuterlari uchun
operativ xotira ham bir oz ko’proq bo’lisi (1-2 GB optimal) kerak.
Afzalliklari: sekin ishlaydi, ofis uchun kerak bo'lgandan ko'ra ko'proq
vazifalarni
bajarish, bardoshli, chunki ular hech qanday maxsus yuklamaydi,
narxlar.
Kamchiliklari: zaif, bir necha murakkab dasturni ishga tushirishga
urinayotganda ular osib qo'yishi
