Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин Муҳаммад Бобур номидаги

 
Key words
: geophyte, bulbous, live collection, synopsis of species. 
Kirish. 
Keyingi yigirma yil davomida ko’lami tobora ortib borayotgan 
chora-tadbirlarga qaramasdan dunyoda biologik xilma-xillikning global inqirozi 
davom etmoqda. Biologik resurslarni barqaror boshqarish va ulardan oqilona 
foydalanish alohida turlar va ekotizimlarni saqlab qolishga qaratilgan maqsadli 
tezkor va qat
’
iy choralarni talab etmoqda. Buning uchun milliy va xalqaro 
miqyosda biologik xilma-xillikni o’rganish va uni tizimli ravishda kuzatishga 
qaratilgan salohiyatni yanada mustahkamlash, tabiiy ekotizimlarning funksional 
faoliyatini yaxshilash, ularni 
in-situ, biologik va genetik resurslarni ex-situ sharoitlarida 
saqlab qolish borasidagi samarali mahalliy chora-tadbirlar majmuasini ishlab chiqish zarur
. 
O’zbekistonda o’simliklar dunyosini muhofaza etish va undan barqaror 
foydalanish davlat ekologik siyosatining muhim ustuvor yo’nalishlaridan biri 
hisoblanadi. Bioxilma-xillik komponentlarini saqlab qolish ularni o’rganilganlik 
darajasi bilan chambarchas bog’liqdir. Ayni paytda O’zbekistonning ayrim 
hududlarida o’simliklar dunyosini o’rganish holati talab darajasida emas.
Farg’ona vodiysining tabiiy landshaftlarni o’rganish hozirda yetarli darajada 
emas. Ayniqsa yovvoyi holda tarqalgan foydali va dorivor o’simliklarni, noyob va 
endemik o’simlik turlarini tarqalishi va populyatsiyalarining holati haqida 
ma
’
lumotlar yetishmaydi.
Manbalarga ko’ra so’nggi bir necha o’n yilliklar davomida Farg’ona 
vodiysida o’simlik oilalarining yetakchi guruhlariga bag’ishlangan izlanishlar olib 
borilmagan. 
Material va usullar. 
Farg
’
ona vodiysi florasining geofitlari to’grisidagi 
mukammal ma
’
lumotlar beruvchi yagona manba F.I.Karimov (2016) tomonidan 
yaratilgan. Birinchi marta F.I.Karimov to’plangan ma
’
lumotlarni umumlashtirgan 
holda xudud florasida 9 oila, 25 turkumga mansub bo’lgan 210 turdagi bir 
urug
’
pallali geofitlarning mavjudligini aniqlagan. Farg
’
ona vodiysida tarqalgan bir 
urug
’
pallali geofitlarning konspektini tuzgan. Konspektda har bir tur uchun 
birlamchi ma
’
lumot manbaiga ko’rsatma, 
“Флора Узбекистана”
, 
“Флора 
Киргизиской ССР”
, 
“Флора Таджикской ССР”
, 
“Определитель растений 
Средней Азии”
, “
Род Allium L. Во флоре Средней Азии”
, 
“O’zbekiston lolalari”
asosiy manbalar sifatida keltirilgan [Karimov,2016].