Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин муҳаммад бобур номидаги

Самарқанд вилояти шаҳар аҳоли пунктларининг районлар бўйича 
тақсимланиши (2015 й) 
Т/р 
Туманлар номи 
Жами 
аҳоли 
сони 
минг 
киши. 
Шаҳар аҳоли 
пунктлари сони 
Шаҳар аҳоли сони 
минг киши. 
1 
Оқдарё 
143,6 
10 
58,1 
2 
Булунғур 
168,1 
4 
38,4 
3 
Жомбой 
151,9 
4 
35,2 
4 
Иштихон 
227,3 
13 
64,8 
5 
Каттақўрғон 
246,6 
8 
48,1 
6 
Қўшработ 
117,8 
2 
12,0 
7 
Нарпай 
193,9 
4 
60,1 
8 
Пайариқ 
225,2 
12 
67,9 
9 
Пастдарғом 
318,4 
14 
86,4 
10 
Пахтачи 
132,1 
7 
26,2 
11 
Самарқанд 
228,1 
2 
13,9 
12 
Нуробод 
135,8 
2 
16,3 
13 
Ургут 
448,6 
8 
190,8 
14 
Тайлоқ 
179,7 
3 
22,0 
Самарқанд вилояти статистика бошқармаси маълумотлари асосида муаллиф томонидан 
тузилган. 
III–жадвалдан шуни кўриш мумкинки, Самарқанд вилояти Ургут туманида жами 
аҳоли сони энг юқори бўлиб, бу ерда 448,6 минг киши яшайди, шунинг учун шаҳар аҳолиси 
ҳам кўп бўлиб, 190,8 минг кишини ташкил этади. Лекин, баъзи районларга нисбатан, 
Ургутда шаҳар аҳоли пунктлари сони камроқ. Аҳоли сони кўплиги жиҳатидан 2 – ўринни 
Пастдарғом тумани эгаллайди, бу ерда жами аҳоли сони 318,4 минг, шаҳар аҳолиси 86,4 
минг кишига тенг. Аҳоли сонинг камлиги билан Қўшработ ва Нуробод туманлари ажралиб 
туради. Шунингдек Пастдарғом, Пайариқ, Иштихон ва Оқдарё туманларида шаҳар аҳоли 
пунктлари нисбатан кўп жойлашган. Самарқанд, Нуробод ва Тайлоқ туманларида эса 2 та, 3 
та шаҳар аҳоли пунктлари жойлашган.
Юқорида айтганимиздек, шаҳар катталашган сари муаммолар ҳам кўпайиб боради. 
Ҳавони тоза сақлаш учун саноат корхоналарини камайтиришдан ташқари, транспорт 
ҳаракатини, автомашиналарнинг экологик жиҳатдан “тоза”лигини ҳам тартибга солиш 
лозим. Ҳозирги пайтда Самарқанд шаҳри ҳавосидаги ифлосликларнинг асосий қисми 
автомашиналарга тўғри келади. Ҳавога кўп дуд чиқарадиган носоз автомашиналарнинг 
шаҳар кўчаларида юришига барҳам бериш, катта юкмашиналарини иложи борича шаҳар 
ичига қўймаслик, бу чора-тадбирлар шаҳар ҳавосининг ифлосланишини қисман чеклайди. 
Бундан ташқари, шарқ мамлакатларига хос бўлган ва охирги йилларда кўпгина Европа 
мамлакатларига ҳам кириб бораётган велосипедлар йўлакларини вужудга келтириш ва 
велосипедда юришни кўпайтириш мақсадга мувофиқдир. Чунки велосипед ҳавони 

---

291 
ифлослантирмайди, шу билан бирга шаҳримиз майдони ҳам катта эмас, соғлиққа ҳам 
фойдали ҳисобланади.