Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин муҳаммад бобур номидаги

Табиий географик фанларни тизимлаш орқали Географиянинг объектини аниқлаш 
Юқори 
Қуйи 
 
Т/р 
Табиий географик 
фанлар 
Уларнинг 
тадқиқот объекти 
чегараси, метр 
1.
Ландшафтшунослик 
Ернинг ландшафт 
қобиғи 
8848 
Ер юзасидан
5 м чуқурликкача 
2.
Геоморфология 
Ер усти рельефи 
8848 
—395 
3.
Иқлимшунослик 
Тропосфера 
8000-18000 
Ер юзаси 
4.
Қуруқлик гидрологияси 
Ер усти сувлари 
(гидросфера) 
8848 
—1620 
5.
Океанология 
Денгиз ва океанлар 
Сув юзаси 
—11 022 
6.
Гляциология 
Ер усти музликлари 
8848 
—4300 
7.
Тупроқлар географияси 
Тупроқ тарқалган 
қобиқ (педосфера) 
Қуруклик юзаси 
—20 Тупроқ 
қатламининг қуйи 
чегараси 
8.
Биогеография 
Организмалар 
тарқалган Ер юзаси 
Ҳайвонот ва 
ўсимлик дунёси 
тарқалган қобиқ 
150 
—70 Организмлар 
кириб борган 
чуқурлик 
Улардан бири узлуксиз географик таълимни умумтаълим принципларига монанд 
равишда такомиллаштириш, инсон ҳаёт фаолиятининг турли соҳалари билан узвий 
боғлаш керак бўлади. География қарашларни тарихий босқичларни даврийлик нуқтаи 
назардан қайтадан кўриб чиқиш, ҳозирги ҳолатини таҳлил қилиш ва келажак 
истиқболларини белгилаш лозим.
Табиий географик концепцияларни даврийлаштиришда, хориждаги назариётчи 
олимлардан фаркли равишда, европацентризмсиз, мафкура эмас, балки концепциялар 
тизимининг бирламчилигини инобатга олиш, хронологик ва тизимли ёндашув хамда ягона 
бир мақсадга йўналтирилганлик принципларига амал к,илиш лозим. Бундай ёндашув 
орқали табиий географик концепциялар тарихи 7 та боскичга ажратилади (2-жадвал). 

---

31 
Ҳозирги замон босқичи табиий географик фанларнинг глобаллашган ва гуманитарлашган 
барқарор ривожланиш қоидаларига амал қилган давридир. 
Табиий географик фанлар методологияси – муайян ижтимоий, иқтисодий, сиёсий, 
ҳуқуқий, экологик ва ҳаттоки, маънавий-маърифий шароитда географик 
2-жадвал