Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги якубов Кутфидин Аслиевич, Мирзаев Абдиалим Боймуродович,Бўриев

“
Сув таъминоти ва канализация тизимлари ишини 
ташкил этиш ва улардан фойдаланиш
”
фанидан шу пайтгача дарслик ёки ўқув 
қўлланма чоп этилмаган. Бу соҳада собиқ иттифоқ даврида рус тилида саноқли 
адабиётлар чоп этилган бўлиб, улар сув таъминоти, канализация ва газ 
таъминоти тизимларидан фойдаланишга бағишланган ва маълум малакага эга 
бўлган мухандис-техник ходимларга мўлжаланган. Булардан С.М.Шифрин ва 
В.Д.Дмитриев 
томонларидан 
«Эксплуатация 
систем 
водоснабжения, 
канализации и газоснабжения» китобларини келтириш мумкин. 
 
Мутахассисларни тайёрлаш жараёнларининг асосий талабларидан бири
ўқув-услубий таъминоти ҳисобланиб, дарслик ёки ўқув қўлланма мавжуд 
бўлмаганлиги маълум услубий муаммоларини тўғдиради. “Муҳандислик 
коммуникациялари 
қурилиши 
ва 
монтажи” 
таълим 
йўналиши 
битирувчиларининг аксарияти сув, иссиқлик ва газ таъминоти, канализация 
тизимларидан фойдаланиш ташкилотларига ишга тақсимланадилар. Шунинг 
учун талабаларни мутахассис сифатида шаклланишида бу фаннинг ўрни жуда 
салмоғлидир. 
Сув таъминоти ва канализация тизимларини такомиллашиши ва 
мураккаблашиб бориши фойдаланувчи ташкилотлар олдида янги вазифаларни 
қўяди. Охирги йилларда техника ва технологияларнинг жадал ривожланиши бу 
соҳага ҳам катта ўзгаришлар киритди. Бу соҳага янги технологияларни кириб 
келиши, замонавий автоматлаштирилган тизимларнинг жорий этилиши,янги 
машина ва асбоб-ускуналарнинг яратилиши, ҳаёт мутахассислардан шунга мос 
билим ва кўникмаларга эга бўлишларини талаб этади. 
Дарсликда иншоот ва тармоқлардан фойдаланиш даврида хавфсизлик 
техникаси масалалари, меҳнатни мухофаза қилиш анжомларидан фойдаланиш 
қоидалари ҳамда шунга доир ҳисоб ишларини олиб бориш билан таништириб 
борилади. 
Дарсликни ёзишдан мақсад амалдаги меъёрий хужжатлардан, лойиҳалаш, 
илмий-тадқиқот, қурилиш ва фойдаланиш ташкилотларининг орттирган бой 

---

8 
тажрибаларига таяниб, бу соҳа амалиётида учрайдиган масалаларни ечиш 
услублари, хужжат юритиш қоидалари билан талабаларни таништиришдир. 
Дарсликда мавзуларнинг кетма-кетлиги “Мухандислик коммуникациялари 
қурилиши ва монтажи” таълим йўналиши учун “Сув таъминоти ва канализация 
тизимлари ишини ташкил этиш ва улардан фойдаланиш” фанининг дастурига 
мос келади.
Дарсликнинг умумий тахрири ва 1-,2- ва 7-боблари т.ф.н., доцент 
К.А.Якубов, 3- ва 4-боблари т.ф.н., доцент А.Б.Мирзаев, 5- ва 6-боблари эса 
т.ф.н., доцент Э.С.Буриев томонидан тайёрланган. 
Ҳурматли китобхонлар, дарслик биринчи марта ёзилиши ва ундаги айрим 
хато-камчиликлар бўйича фикр-мулоҳазаларни муаллифлар мамнуният билан 
қабул қиладилар ва бунинг учун олдиндан миннатдорчиликларини 
билдирадилар. 
Мулохазаларингизни 
қуйидаги 
электрон 
манзил 
(
[e-mail]
)га жўнатишингизни сўраймиз.