4.5.3-расм. Жаҳонда муқобил
энергияга сарфланган
инвестициялар таркиби, 2018 й.
118
4.5.4-расм. Муқобил энергия
соҳасида яратилган ишчи ўринлари,
минг киши, 2018 й.
119
Тикланадиган энергия манбаларини ўзлаштиришга сарфланаётган янги
инвестициялар миқдори 2005-2019 йилларда 69,0 млрд. доллардан 301,7 млрд.
долларга қадар ёки 4,4 мартага ортган. 2019 йилда инвестицияларнинг
технологик таркибида тадқиқотларга сарфланган инвестициялар улуши
21,7%ни ташкил этиб, ўрганилаётган даврда хусусий инвесторлар томонидан
илмий тадқиқотлар учун сарфланган инвестициялар ҳажми 4,1 мартага ўсган.
Соҳада амалга оширилаётган технологик тадқиқотларда венчур капиталидан
фойдаланиш жадал суръатларда ўсиб бормоқда.
Венчур (инг. Venture – қалтис, риск маъносини беради) капитали янги,
ўсиб ёки бозорда ўз ўрнини эгаллашга ҳаракат қилаётган компанияларни
молиялаштириш учун ташқи инвестор томонидан бевосита хусусий
қўйилмаларни амалга оширишда фойдаланиладиган капитал ҳисобланади.
Венчур капитали одатда инновацион компанияларга сарфланади.
Ўрганилаётган даврда венчур капитали миқдори 2,4 мартага ўсиб, 2019 йилда
2018 йилга нисбатан 5,1 мартага ортиб 1,2 млрд. долларни ташкил этди (4.5.1-
жадвал).
118
Renewables 2018 Global Status Report.
www.fs-unep-centre.org
маълумотлари асосида тузилган.
119
Renewables 2018 Global Status Report.
www.fs-unep-centre.org
маълумотлари асосида тузилган.
91
4.5.1-жадвал.
Жаҳонда тикланадиган энергияни ўзлаштириш учун сарфланган
инвестициялар таркибининг ўзгариши, млрд. долл.
120
2005
2010
2015
2019
2019/2005
йй. ўзг.
марта
1. Жами инвестициялар
1.1. Янги инвестициялар
69,0
238,5
317,3
301,7
4,4
1.2. Жами транзакция
121
харажатлари
95,2
295,8
425,4
402,4
4,2
2. Янги инвестицияларнинг қўшилган қиймат занжири бўйича таркиби
2.1. Технологик тадқиқотлар
2.1.1. Венчур капитал
0,5
2,6
1,4
1,2
2,4
2.1.2. Давлат
2,0
4,9
4,4
5,7
2,8
2.1.3. Хусусий
1,9
3,8
4,1
7,7
4,1
2.2. Ишлаб чиқариш
2.2.1. Акционер капитал
1,0
5,3
1,8
1,8
1,8
2.2.2. Очиқ бозор
3,6
10,8
12,0
6,6
1,8
2.3. Лойиҳалар
2.3.1. Лойиҳаларни молиялаштириш
50,0
152,2
267,7
230,1
4,6
Реинвестицияланган капитал
-0,2
-1,8
-6,7
-3,4
2,3
2.3.2. Кичик қувватли лойиҳалар
10,1
60,9
32,6
52,1
5,2
Жами молиявий инвестициялар
55,0
169,0
276,1
236,3
4,3
Давлат ва хусусий тадқиқотлар,
кичик лойиҳалар
14,0
69,5
41,2
65,5
4,7
Жами янги инвестициялар
69,0
238,5
317,3
301,7
4,4
Тикланадиган энергия манбаларини ўзлаштиришга сарфланаётган янги
инвестицияларнинг соҳа таркиби таҳлили кўрсатишича, қуёш ва шамол
энергиясига сарфланган инвестициялар миқдори тегишлича 9,2 ва 5,4 мартага
ўсган (4.5.5-расм).
Do'stlaringiz bilan baham: |