Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги вахабов абдурахим васикович

4-расм. Органик қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштирувчи 
корхоналар сони бўйича етакчи мамлакатлар, минг нафар (2018 й.)
182
 
Ҳиндистон органик маҳсулотларга қўйиладиган талаблар бўйича 
сертификатга эга ишлаб чиқарувчилар сони бўйича дунёда етакчи мамлакат 
ҳисобланади. Ҳиндистонда органик маҳсулотлар ишлаб чиқариш учун 1,9 
млн. га ер ажратилган ва мамлакат ўз маҳсулотларини 40 дан ортиқ 
мамлакатларга экспорт қилади. Ҳиндистон экспортининг катта қисмини 
органик маҳсулотлар технологияси асосида ишлаб чиқилган кокос ёғи, 
зираворлар, ўтлар ва анъанавий ҳинд чойлари ташкил этади. 
БМТнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалик ташкилоти маълумотларига 
кўра 2050 йилга қадар жаҳон озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқариш 
ҳажми аҳоли эҳтиёжларига мос равишда 70 фоизга ортади. Ҳозирда ушбу 
мақсадга қандай усуллар ёрдамида эришиш мумкинлиги борасида 
тортишувлар давом этмоқда ва ушбу мақсадга эришиш йўлларидан бири 
қишлоқ хўжалигини “яшил иқтисодиёт” усуллари ёрдамида ривожлантириш 
ҳисобланади. Агросаноатнинг кўп энергия талаб этиши, ер ости сувларини 
ифлослантириши, тупроқ таркибининг бузилишига олиб келиши, эрозияни 
кучайтириши, ҳайвонларни ишлаб чиқариш машиналарига айлантириши, био 
хилма-хилликни 
қисқартириши, 
табиий 
ландшафтларни 
чўлларга 
182
Ўша манба. 
1149,4
210,4
203,6
148,6
103,6
79,6
69,3
59,5
39,5
37,3

---

133 
айлантириши билан боғлиқ салбий оқибатлари қишлоқ хўжалигида яшил 
технологияларни қўллаш жараёнини жадаллаштиришни тақозо этади. 
Чиқиндиларни 
қисқартириш 
ва 
улардан 
фойдаланиш 
самарадорлигини ошириш.
Чиқиндиларни қисқартириш ва улардан 
фойдаланиш 
самарадорлигини 
ошириш 
қишлоқ 
хўжалигини 
“яшиллаштириш”нинг муҳим йўналишларидан бири ҳисобланади. Тармоқда 
етиштирилаётган ҳосилнинг зараркунандалар ва озиқ-овқатларни сақлаш, 
тақсимлаш, сотиш билан боғлиқ ҳолда нобуд бўлиш даражаси аҳоли учун 
зарур ишлаб чиқарилаётган озуқа калориясининг деярли 50 фоизини ташкил 
этади. Ҳозирги вақтда жами ишлаб чиқарилаётган озиқ-овқат маҳсулотлари 
миқдори 4600 ккал/киши/кунга тенг, аммо улардан фойдаланиш даражаси 
2000 ккал/киши/кунни ташкил этмоқда. БМТ Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги 
ташкилоти мутахассислари фикрича, озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб 
чиқариш ва истеъмол қилиш занжиридаги йўқотишлар ва чиқиндлилар 
миқдорини 50 фоизга қадар қисқартириш мақсадга мувофиқ.