Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳузуридаги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш вауларнинг

Илмий текшириш ва ихтиролар (ИТИ) учун сарфлар.
Илмий текшириш ва ихтиролар 
учун сарфлар кўп компанияларда муҳим харажатлардан бири ҳисобланади. 
-
илмий текшириш ишлари ва ихтироларга қуйидаги таърифлар ва аниқликлар берилган: 
Илмий текшириш ишлари- бу янги илмий ѐки техникавий билимларни олиш ниятида 
қабул қилинган ва режалаштирилган изланиш ишлари. Бундай турдаги изланиш ишлари 
аниқ мақсад еки қўллашга қаратилган бўлиши мумкин. 
ихтиролар- бу илмий текширишлар, изланишларнинг ѐки бошқа билимларнинг янги ѐки 
мутлоқ такомиллаштирилган материаллар, ускуналар, маҳсулотлар, жараѐнлар, тизим ѐки 
хизматларни режалаштириш ѐки ихтиролар натижаларининг амалиетга ўтказилишидир. 
Ихтиролар тушунчаларини таърифлаш, ихтиро маҳсулотларини текшириш ва синовдан 
ўтказишни, прототипларни куриш, шунингдек, синовчи корхоналарни ишлатишни ўз 
ичига олади. Ривожланишга мавжуд маҳсулотга, ишлаб чиқариш линияларга, қайта 
ишланган оддий еки даврий ўзгартиришларни киритиш билан боғлиқ сарфлар бунга 
кирмайди. У яна ўз ичига бозорни ўрганишни ѐки бозордаги товарларни ўрганиш 
сарфларини олиши мумкин. 
ИТИ бўйича ишларни бажариш учун кўрилган ѐки олинган иншоот ва асбоб-ускуналар 
капиталга ѐзилиши керак. Бундай олинган ѐки кўрилган активларнинг амортизацияси ушбу 
активларнинг ИТИ мақсадлари учун ишлатиши керак бўлган даврга илмий-текшириш ва 
ихтиро ишларининг харажатларини ташкил қилади. 
Компьютернинг дастурий таъминотига кетган сарфларининг ҳисоби
. Амалиѐтда 
ишлаб чиқилган хар хил ҳисоб процедураларнинг пайдо бўлиши ва тармоқларнинг 
кенгайиши билан боғлиқ бўлган компьютер дастурларини такомиллаштиришга кетган 
сарфларнинг ҳисоби хаддан ташқари муҳим бўлиб қолган. Компьютернинг дастурий 
таъминоти билан шуғулланувчи субъектларнинг асосий активлари дастур таъминотига ва 
уларни такомиллаштиришга қуйилган инвестициялардан ташкил топади.