Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат транспорт университети

Транспорт инновацияси нима?
Транспорт инновацияси - бу янги билимларни жорий этиш, ижтимоий ва экологик муаммоларни ҳал қилишга, ишлаб чиқариш самарадорлигини оширишга ва транспорт тизимида вақт ва харажатларни камайтиришга қаратилган технологияларни такомиллаштириш.
Транспорт соҳасида инновациялар турли хил йўналишларда амалга оширилиши мумкин. Булар қуйидагилар:

• 
  Транспорт тизимининг юк ва ё'ловчилар ташишнинг янада ривожланган технологик даражасига Ўтиш, шу жумладан транспорт тизимининг барча бЎлимларини автоматлаштириш, ахборотлаштириш ва электронлаштириш.
  
• 
  ҚЎл меҳнати ва вақт сарфини камайтириш учун индивидуал жараёнларни автоматлаштиришдан мутлақ автоматлаштиришга Ўтиш. Ушбу муаммони э'тиборсиз қолдириш фойдани пасайтиради ва меҳнат унумдорлиги пастлиги сабабли рақобатбардошликни пасайтиради.
  
• 
  Самарадорликни ошириш ва транспорт нархини пасайтириш.
  
• 
  Юқори тезликда ҳаракатланишни ташкил қилиш имкониятига эга экологик тоза транспортни яратиш.
  

Транспортнинг ҳар бир соҳасида инновациянинг қанчалик муҳимлигини кўриб чиқамиз.
Авиатсия соҳасидаги инновациялар
Ҳаво транспорти, авиатсия транспорти — йўловчилар, почта ва юкларни ҳаво йўллари орқали ташишни амалга оширадиган транспорт тури. Унинг афзаллиги шундаки, юқори учиш тезлиги ҳисобига ташиш вақтини жуда тежайди, ер ва сув йўллари бЎлмаган манзиллар билан бевосита транспорт алоқасини йўлга қЎйиш имкониятларини яратади.
Ҳаво транспорти Ўзбекистон иқтисодиётида етакчи тармоқлардан бири ҳисобланади, мамлакатнинг ташқи дунё билан халқаро, иқтисодий, дипломатик, маданий алоқаларини ривожлантиришга хизмат қилмоқда. Тошкент, Нукус, Самарқанд, Бухоро, Урганч, Термиз, Қарши, Наманган, Андижон, Фаргʻона, Навоий шаҳарларида замонавий жиҳозланган аеровокзал (аэропорт)лар ишлайди. Тошкент аэропорти Марказий Осиё минтақасидаги энг йирик халқаро аэропорт ҳисобланади. Бухоро, Самарқанд, Урганч аэропортлари ҳам халқаро аэропорт мақомига эга. "Ўзбекистон ҳаво йўллари" миллий авиакомпанияси мунтазам ҳолда 20 та халқаро рейсларни амалга оширади. Европа, Америка, Жануби-Шарқий Осиё, МДҲ давлатлари шаҳарларида унинг 44 та ваколатхоналари очилган. Мустақиллик йилларида Ўзбекистон Республикаси ҳукумати ёрдамида авиатсия тармогʻига 1 млрд. 200 млн. АҚШ доллари миқдорида инвестиция киритилди ва ривожланган замонавий инфратузилма барпо этилди.
Фуқаро авиатсияси турли мақсадларни кЎзлайди. Бу ё'ловчилар ва юкларни хавфсиз ва қулай ташиш, парвоздан олдин ва парвоздан кейинги хизматларни та'минлаш, экологик фонни сақлаб, авиакомпанияларнинг молиявий харажатларини камайтиришдир.
Ушбу муаммоларни ҳал қилиш учун ҳаво транспортга қуйидаги янгиликлар киритилмоқда:

1. 
   узоқ масофаларни босиб Ўтишга ва фавқулодда вазиятлардан хавфсиз чиқишга қодир бЎлган янада кучли, маневрли ва кЎп функтсионал ҳаво транспорти турлари ишлаб чиқилмоқда (Боеинг 787 Дреамлинер самолётлари, мураккаб маневраларни амалга оширишга ва деярли вертикал равишда учишга қодир);
   
2. 
   ёқилг'идан фойдаланиш самарадорлиги оширилади, сарфланадиган материалларнинг энг янги технологиялари қЎлланилади. Асосий мақсад маблаг'ларни оқилона сарфлаш ва атмосфера ифлосланишини камайтиришдир (72 метр қанотларнинг бутун юзасига Ўрнатилган 17000 қуёш панеллари билан ишлайдиган 4 та электр двигателли СоларИмпулсе 2 самолёти);
   
3. 
   самолёт ичидаги бЎш жойнинг функтсионал тақсимоти яхшиланиши (икки қаватли Аирбус А380, ё'ловчилар учун салон, багаж қисмининг бир қисми билан тЎлдирилган).