Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент тиббиёт академияси

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
425 
керак Тугрукхонадан чикдандан кейин 3-4 хафтада ва 3 ой ичида болани 
кўрикдан ўтказиш керак 
Ч а н о к - с о н б ў ғ и м и д а г и д и с п л а з и я ва ч и к и ш-н и э р т а а н и к 
л а ш. Бунинг учун пухталик билан анамнез йиғиш керак: ирсиятини аниқлаш 
(айникса кизларда касалликка шубха бўлса) хрмиладорликнинг ўтиши, 
хрмиладорлик даврида кандай ўзгаришлар бўлганлигини аниқлаш муайян 
аҳамиятга эга. Тугишда боланинг чаноқ билан келишида сон суягининг тугма 
чиқиши кўп учрайди. 
Сон суяги бошчасининг туша чиқишидаги асосий белгилар 
куйидагилардан иборат: 
1. Сирганиб 
чиҳиш ёки «шиҳирлаш» белгиси 
(Маркс-Ортолани 
белгиси). Боланинг оёги чаноқ-сон ва тизза бўғимларида букланиб, I 
бармоқларни соннишҳички томонига, III бармоқ. учини катта кўстнинг 
устига кўйилади. Бу белги икки хил аниқланади: биринчи холда сон 
суяганингбошчаси чаноқ косачаси бўғим ичига киритилади. Иккинчи 
ҳолда уни (сон суяги бошчаси) чиқарилади. Оёқ сон ўки бўйлаб 
тортилади ва боланинг оёги икки томонга керилади. III бармоқ. билан 
катта куст чанок косачаси томонга итарилади. Агар бошча чикдан 
бўлса, бўғимга тушиб шикирлаш кузатилади; буни шифокор қўли 
билан сезади. Иккинчи ?(олда сон ўки бўйича итарилиб, оёқлар 
ичкарига тортилади. Бу белги чикдшл олди ҳолати учун патогномоник 
бўлиб, даволашни бошлаш учун туртки бўлади. «Шикдллаш» белгиси 
бола 3 ойга тўлгунга кадар бўлади. 
2. Оёц 
керилишининг чекланиши. 
Болалар ҳаётининг дастлабки 
ойларида буқилган оёқдарда сонни кериш нормаси 70-90°ни ташкил 
қилади. Керилишнинг чекланиш даражаси чаноқ-сон бўғимининг 
бузилиш шаклига боғлиқ.: дисплазияда керилиш нисбатан чекланган, 
чиккэн вактда кўпрок бўлади. Бу белгини аниқлаш бола орқасига 
ёткизилиб, оёғи чаноқ-сон ва тизза бўғимларида тўғри бурчак шаклида 
буқилиш 
учун 
керилади. 
Керилиш 
чекланганда 
(бир 
томонлама 
патологияда кдасланганда айниқса сезиларли 
бўлади) 
чекланиш 
сабабларини аниқлаш зарур (260-расм). Шуни 
эсдан чикармаслик 
керакки, 
болалардаги 
соннинг 
керилиш 
имконияти (90°) ошган сайин камайиб бориб, 9 
ойликка 
етганда 
50° 
гача 
б ў л а д и . К е р и л и ш н и н г чекланиши спастик 
холатларда ҳам учраши мумкинлигини хисобга 
олиш керак 

---