Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат шарқшунослик университети

 
БИРЛАШГАН АРАБ АМИРЛИГИ 
Бу мамлакатда ҳам Қатарга ўхшаб ҳикоя янги жанр ҳисобланади. 
Шеърга нисбатан ҳикоя камроқ ривожланган. Шеърнинг негизлари чуқур, 
кўзга кўринган шоирлари ҳам кўп. Бу араб оламининг бир қисмида адабий 
ҳаракатнинг умуман, ҳикоянависликни хусусан, жонланиши “Амирликлар 
ёзувчилар уюшмаси”га бориб тақалади. Уюшма янгиланиш ҳаракатларга 
катта эътибор берди, ижодкорларни ўстиришга аҳамият берди, араб дунёси 
даражасида турли ўқимишли доиралар уюштирдилар. Уюшма “Таълимот” 
(تاسارد) журналини нашр эта бошлади. У ижодкорларга (ёзувчиларга) ва 
мунаққидларга мўлжалланган эди. Унда ёзувчиларни асарлари чоп этилди. 
Ҳикоянавислардан (унда нашр этганлардан) Носир Ҳусайн, Амина Бу Шиҳоб 
танилган. Амина Бу Шиҳоб ҳикояларида воқелик (реаллик) билан ха л 
аралашган, қарашлари очиқ ва аниқ, услуби соғлом,тили равон, содда. Яна 
нашрлар орқали Абд ал Хомид Аҳмад
دمحا ديمحلا دبع ва яна бошқа истеъдодли 
ёш ёзувчилар танилди. Улар доимо изланишда бўлди. Шуни айтиш керакки 
бу минтақада ғ яъни Кўрфазда ғ ҳикоянавислик бадиий қоидаларга унча амал 
қилмайди, ўз ғ ўзидан ривожланган ва сунъийликдан узоқ, ҳатто интуитив 
равишда ривожланди, чунки онгли равишда ёзилмайди ва адабиётшунослик 
фани қоидаларига риоя қилмайди. Адабий ҳаётида жиддий танқидчиликка 

---

142 
муҳтож, у қатъий бўлиши лозим, қалами ўткир. У жасурона заиф
тУммонларни кўрсатишга журъат қила оладиган ва тўғри йўл кўрсата 
оладиган бўлиши лозим акс ҳолда, булар ёлғон мақтов билан, йўлдан 
адаштирдилар. Чунки ҳақиқий адиб ва адабиётчи ва адабий юксалиш бундай 
йўл билан шаклланмайди. 
 
УММОН 
Ҳалиж мамлакатлари адабиётига назар ташлашда Уммон сўнгги 
мамлакат. У ҳам ўзининг адабий воқелигига эга. Ва уни юксалиши султон 
Қобусни 1971 йили тахтга ўтириб ва адабий фаолиятга эътибор бериб 
бошқард и. Бу давлатни ўз тарихи ва тамаддуни бор. Аммо оламдан узилиб 
қолиш ва қолоқлик унинг олдинги шуҳратини йўқ қилди ва маданиятнинг 
барча соҳасида янгидан бошлаш керак бўлди, таълимни ривожлантириб, 
маланиятни тарқатиш. Ҳамма жиҳатда биринчи қадам қўйилди: 
университетни очиш, матбуот, нашриёт, ижод, ёзиш. Адабиётда анъананинг 
руҳи кучли. Шеърда ғ сунъийлик ва муносабат, насрда сажъ, мақома жанри. 
Замон руҳи кам ҳолатларда намоён бўлади ва изланувчи характерга эга. Мана 
шу мавзуда кўрсатилган тУммонларни биз Ҳамд ибн Рашиднинг асарлари 
орқали танишамиз. У китобхон қўлидаги ҳикоялар тўпламида мавжуд.