Збекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент Давлат аграр университети

Жами:	60 с.	24 с.
36с.

Лаборатория машғулотининг мавзуси, матни ва соат хисобидаги
ҳажми

№	Лаборатория ишларининг мавзуси	Соат ҳажми
1	Техника хавфсизлиги билан танишиш.	2
	Ўсимликдан намуна олиш ва анализга тайёрлаш.	4
2	Ўсимлик таркибидаги N,Р,К ни бир намунада Гинзбург,Шеглова усулида Аниқлаш	6
3	Тупроқ таркибидаги NO3 азотни миқдорини Гранвал – Ляжу усулида аниқлаш	4
4	Тупроқ таркибидаги NH3 азотни миқдорини Несслер реактиви ёрдамида аниқлаш.	4
5	Тупроқ таркибиджаги харакатчан P2O5 миқдорини Мачигин усулида аниқлаш.	4
6	Минерал ўғит турларини сифат реакцияси ёрдамида аниқлаш.	4
7	Аммиакли ва аммиак-нитратли ўғит таркибидаги азот миқдорини формалин усулида аниқлаш.	4
8	Гўнг таркибидаги аммиакли азотни Мамченко-Ромашкевич усулида аниқлаш.	4
	Жами.	36 соат

СЕМЕСТР БЎЙИЧА ЎҚУВ ЮКЛАМАСИ ХАЖМИ

Семестр	юклама	Аудитория машғулотлари тури бўйича ўқув юкламаси тақсимоти (соат)							Мустақил иш
		жами	Маъруза лар	Амалий машғулотлар	Лабаратория ишлари	Семестрлар	Курс иши
3	108	60	24	-	36	-	-	48
Жами	108	60	24	-	36	-	-	48

ЎЗЛАШТИРИШ НАЗОРАТИ.
Семестрлар бўйича билимини назорат қилиш турлари

Семестр	Назорат	%	Максимал балл (100 %)	Ўтиш балли
II	Жорий	40	40	22
	Оралиқ	30	30	17
	∑ (ЖБ+ОБ)	70	70	39
	Якуний	30	30	-
	Жами	100	100	55

Тaлaбaнинг билимини бaхoлaш

қониқарсиз 55 дан кам		қониқарли 55-70		яхши 71-85		аъло 86-100
балл		балл		балл		балл
мин	макс	мин	макс	мин	макс	мин	макс
0	54	55	70	71	85	86	100

Рейтинг назорат режаси

№	Назорат тури	Назорат ўтказиш усуллари	Ўтказиладиган муддат	Назорат учун берилган балл
I. Жорий назорат – 40 балл
1	ЖН I (1-3 мавзулар) +МТ	Оғзаки	1-3 мавзулар	10
2	ЖН II (4-6 мавзулар) +МТ	Оғзаки	4-6 мавзулар	15
3	ЖН III (7-9 мавзулар) +МТ	Оғзаки	7-9 мавзулар	15
II. Оралиқ назорат – 30 балл
5	ОН I (1-6 мавзулар)+МТ	тест+ёзма	1-6 мавзулар	15
6	ОН II (7-12 мавзулар)+МТ	ёзма	7-12 мавзулар	15
III Якуний назорат – 30 балл
7	ЯН + МТ	ёзма	-	30

Изоҳ: МТ – талабанинг мустақил таълим (ЖН, ОН, ЯН) турлари ичида тегишли қисм бўйича савол-жавоблар, тестлар, топшириқлар орқали олинади.


Агрокимё фанидан ЖБ, ОБ ва ЯБ саволлари
Жорий назорат учун саволлар
1-ЖБ
1. Техника хавфсизлиги билан танишиш.
1. Агрокимёвий лабораторияларда хавфли моддалардан фойдаланилганда нималарга риоя қилиш керак?
2. Лаборатория тажрибалари қаерларда ўтказилади?
3. Электрдан фойдаланганда нималарга эътибор қаратиш керак?
4. Кимёвий модда билан заҳарланганда ёки терига зарар етганда қандай ёрдам кўрсатилади?
5. Тажрибалар ўтказиладиган идишлар қандай ҳолатда бўлиши керак?
2. Ўсимликдан намуна олиш ва уни анализга тайёрлаш.
1. Ўсимликдан намуна олишнинг қайси методини биласиз?
1. Ўсимлик намуналари қайси даврларда олинади?
3.Ўсимлик намуналарини олганда ҳар даврда қанчадан ўсимлик сони олинади?
4. Олинган намуналар қандай ҳолатда қуритилади?
5. Тайёр ўсимлик намуналари қандай ҳолатда сақланади?
3. Ўсимлик таркибидаги N, P ва K ни бир намунада Гинзбург, Щеглова усулида аниқлаш.
1. Ҳўл ҳолда куйдиришда қайси аралашмадан фойдаланилади?
2. Ўсимликларда N, P ва K ни аниқлашнинг мақсади?
3. Ўсимликлардаги азот қандай таҳлил қилинади?
4. Ўсимликлардаги фосфорни қандай аниқланади?
5. Ўсимликдаги калийни қандай аниқланади?
II-ЖБ
4. Тупроқ таркибидаги NO₃ миқдорини Гранвальд-Ляжу усулида аниқлаш
1. Тупроқ таркибидаги NO₃ миқдорини аниқлаш аҳамияти.
2. Тупроқдаги нитратни аниқлаш учун сувли сўрим қандай ?
3. Нитратни аниқланганда дисульфофенол кислота нима учун солинади?
4. Эритмани нейтраллаш учун 10% ли NaOH қандай тайёрланади?
5. Тупроқдаги нитратли азот қайси формула асосида аниқланади?
6. Тупроқдаги азотнинг шаклларини айтинг
5. Тупроқ таркибидаги NH₃ азотни миқдорини Несслер реактиви ёрдамида аниқлаш.
1. Тупроқ таркибидаги NH₃ азот миқдорини аниқлашдан мақсад?
2. 1% ли КСL эритмасидан нима учун фойдаланилади?
3. Сегнет тузи нима мақсадда эритмага қўшилади?
4. Несслер реактиви таркиби қандай бирикмалардан иборат?
5. Тайёр эритма ФЭК да қайси рангдаги чироқда кўрилади?
6. Тупроқ таркибидаги ҳаракатчан фосфор ва алмашинувчан калий миқдорини Мачигин Протасов усулида аниқлаш.
1. Аммоний карбонат эритмасини неча фоизлиги ишлатилади?
2. Ҳаракатчан фосфорни аниқлашда 10 фоизли сульфат кислота нима учун ишлатилади?
3. Ҳаракатчан фосфор миқдори қайси формулада ҳисобланади?
4. Алмашинувчан калийни аниқлашда қайси асбобдан фойдаланилади?
5. Тупроқдаги фосфор ва калийни тьаъминланганлик даражалари қандай?

III-ЖБ
7. Минерал ўғит турларини сифат реакцияси ёрдамида аниқлаш.
1. Минерал ўғитларни аниқлашда омборхоналардан ўғитлар намунаси олинади?
2. Сифат реакцияларини бажаришда қандай эритмалардан фойдаланилади?
3.Сувда тез эрийдиган ўғитларни бирма-бир айтиб беринг.

4. 
   Сувда тез ёки секин эрийдиган ўғитларни айтиб беринг.
   
5. 
   Қайси ўғитлар турлари чўғда ёки қиздирилган кўмирда аниқланади?
   

8. Аммиакли ва аммиак нитратли ўғитлар таркибидаги азотни формалин усулида аниқлаш.
1. Нитратли ва нитратли-аммиакли ўғитлар қайси ўғитлар киради?
2. Ўғитларни сувли эритмаси қандай тайёрланади?
3. Формалин эритмаси нима учун ишлатилади?
4. Ўғитларнинг сувдаги эритмасига формалин эритмаси қўшилса қавндай модда ҳосил бўлади?
5. Ўғитлар таркибидаги соф азотни қайси формулада ҳисобланади?
9. Гўнг таркибидаги аммиакли азотни Мамченко – Ромашкеевич усулида аниқлаш.
1. Гўнг таркибидаги аммиакли азотни аниқлашнинг моҳияти.
2. Аммиакли азот гўнг таркибидан қайси эритма ёрдамида ажратилади.
3. Несслер эритмаси таъсирида қандай ҳолат юз беради?
4. Гўнг таркибида аммиакли азот неча фоизгача бўлади?
5. Гўнг таркибидаги аммиакли азот қайси формула билан ҳисобланади?


Оралиқ назорати учун саволлар
I-ОБ

1. 
   Агрокимёнинг мақсади ва вазифалари нималардан иборат?
   
2. 
   Агрокимёнинг агрономияга оид фанлар ўртасидаги ўрни ва улар билан алоқаси?.
   
3. 
   Агрокимёнинг қандай тадқиқот усуллари бор?
   
4. 
   Ўсимликларни озиқланишига оид илк таҳминлар кимлар томонидан яратилган?
   
5. 
   Ўсимликларнинг туз, селитра, сув, ҳаво, гумус билан озиқланишига оид назариялар кимлар томонидан ишлаб чиқилган?
   
6. 
   Буссенгонинг агрокимё тараққиётига қўшган хиссасини қандай баҳолайсиз?
   
7. 
   Агрокимё фанининг асосчиси ким ва унинг хизмати нимада?
   
8. 
   Фан тараққиётига катта хисса қўшган рус олимларидан кимларни биласиз?
   
9. 
   Ўзбекистонда ўғитлар устида илмий тадқиқотлар қачон ва кимлар томонидан амалга оширилган?
   
10. 
    Агрокимё фанини ривожланишига муносиб ҳисса қўшган ва қўшаётган олимлар тўғрисида нималарни биласиз?
    
11. 
    Ўсимликлар таркибидаги қуруқ модда ва сув миқдорининг ўзгариш кўлами қандай?
    
12. 
    Сув ўсимликлар танасида қандай функцияларни бажаради?
    
13. 
    Макро, микро ва ултрамикроэлементлар ҳақида нималарни биласиз?
    
14. 
    Нима учун кул элементлари дейилади?
    
15. 
    Ўсимликлар таркибида учрайдиган қандай азотли органик моддаларни биласиз?
    
16. 
    Ўсимликлар танасида учрайдиган асосий углеводлар тўғрисида маълумот беринг?
    
17. 
    Крахмал таркибидаги амилоза ва амилопектиннинг ўхшаш ва фарқланувчи томонларини кўрсатинг.
    
18. 
    Целлюлоза ва гемицеллюлозанинг бир-биридан фарқи нимада?
    
19. 
    Ўсимликлар таркибидаги ёғлар ва ёғсимон моддалар ҳақида нималарни биласиз?
    
20. 
    Ўсимликлар таркибидаги энг муҳим витаминлар ва алколоидларни айтинг?
    
21. 
    Ўсимликларнинг ҳаводан озиқланиши деганда нимани тушунасиз?
    
22. 
    Ўсимликларнинг илдиздан озиқланиш механизимини тушунтириб беринг?.
    
23. 
    Илдиз тизимининг типлари ва тузилишини изоҳлаб беринг?.
    
24. 
    Илдиз тизими қандай функцияларни бажаради?
    
25. 
    Ионларнинг суст (нометоболик) ютилишининг қандай турларини биласиз?
    
26. 
    Фаол (метоболик) ютилиш қандай бўлади?
    
27. 
    Озиқ элементларнинг ютилишига тупроқ эритмасининг концентрацияси қандай таъсир кўрсатади?
    
28. 
    Тупроқ намлиги, ёруғлик ва ҳарорат каби омиллар ва озиқ элементларини ютилиши ўртасидаги муносабат тўғрисидаги фикрингизни айтинг.
    
29. 
    қандай озиқа эритмаси физиологик мувозанатлашган эритма дейилади?
    
30. 
    Ионлар антогонизими ва синергизми нима?
    
31. 
    Ўсимликларнинг озиқ элементларини танлаб ютиши ва тузларнинг физиологик реакцияси деганда нимани тушунасиз?
    
32. 
    Ўсимликларни озиқланишида тупроқ микроорганизмлари қандай рол ўйнайди?
    
33. 
    Ўғит қўллашда ўсимликлар озиқланишининг қандай ўзига хос хусусиятларига эътибор берилади?
    
34. 
    Тупроқ эритмаси, тупроқ ҳавоси ва қаттиқ қисмининг кимёвий таркибини айтинг?.
    
35. 
    Республикамиз тупроқлари таркибидаги органик моддалар миқдори қандай?
    
36. 
    Гумус нима ва унинг тупроқ унумдорлигидаги аҳамияти қандай?
    
37. 
    Тупроқнинг минерал қисми ўсимликлар озиқланишида қандай аҳамият касб этади?
    
38. 
    Тупроқнинг сингдириш қобилияти деганда нимани тушунасиз?
    
39. 
    Тупроқнинг сингдириш сиғими ва унга таъсир этувчи омилларни айтиб беринг?.
    
40. 
    Ўзбекистонда тарқалган асосий тупроқ типларининг агрокимёвий хоссаларини айтинг?.
    
41. 
    Аминланиш ва қайта аминланиш жараёни деганда нимани тушунасиз?
    
42. 
    Ўсимликлар танасида тўпланадиган аммиак ва нитратлар уларнинг ўзига ва инсонларга қандай таъсир кўрсатади.
    
43. 
    Ўсимликларда азотли моддалар алмашинуви тўғрисида нималарни биласиз?
    
44. 
    Тупроқда азот қандай шаклларда учрайди?
    
45. 
    Аммонификация ва нитрификация жараёнларини тушунтириб беринг.
    
46. 
    Азот қандай йўллар билан тупроқдан йўқолади?
    
47. 
    Аммиакли селитра: олиниши, хоссалари ва тупроқ билан ўзаро таъсири.
    
48. 
    Аммиакли азотли ўғитлар гуруҳига кирувчи қандай ўғитларни биласиз?
    
49. 
    Суюқ азотли ўғитлар қўллашнинг ўзига хос томонларини айтинг.
    
50. 
    Натрийли ва калцийли селитралар нирма учун нордон ўғит?
    
51. 
    Мочевина тупроқ билан қандай таъсирлашади?
    
52. 
    Ўсимликлар таркибида фосфор қанақа бирикмалар шаклида учрайди?
    
53. 
    Фосфор ўсимлик танасидаги қайси жараёнларда фаол қатнашади?
    
54. 
    Фосфорни ўсимликлар қандай бирикмалар шаклида ўзлаштиради?
    
55. 
    қайси ўсимликлар тупроқдаги қийин эрийдиган фосфорли бирикмаларни ҳам ўзлаштира олади?
    
56. 
    Тупроқда фосфор қандай шаклларда учрайди?
    
57. 
    Аппатитлар ва фосфаритлар: уларнинг ўхшаш ва фарқланувчи томонлари.
    
58. 
    Фосфорли ўғитларни эрувчанлигига кўра қандай гуруҳларга бўлиш мумкин?
    
59. 
    Суперфосфатни олиш усулларини тушунтириб беринг. Оддий ва қўш суперфосфатнинг фарқи нимадп?
    
60. 
    Кучсиз кислоталарда эрийдиган фосфорли ўғитларга таъриф беринг.
    

II-ОБ

1. 
   Фосфорли ўғитларни асосий ўғитлаш жараёнида солиш ва унинг самарадорлиги.
   
2. 
   Фосфорли ўғитларни экиш билан бирга қўллашнинг ўзига хос йўлларини тушунтиринг.
   
3. 
   Турли тупроқ таркибидаги ялпи калий миқдорини айтинг.
   
4. 
   Калийнинг ўсимликлар ҳаётидаги аҳамиятини айтинг.
   
5. 
   Тупроқда калий қандай шаклларда учрайди?
   
6. 
   Республикамизда калийли ўғит муаммоларини ҳал этишнинг қандай йўлларини биласиз?
   
7. 
   Калий хлорид олишни усулларини айтиб беринг?
   
8. 
   Табиий калий тузлар тўғрисида нималарни биласиз?
   
9. 
   Хлорсиз калийли ўғитлар олишда қайси минераллардан фойдаланилади?
   
10. 
    Калийли ўғитларнинг тупроқ билан таъсирлашиш механизмини тушинтиринг?
    
11. 
    Калийли ўғитлар экинлар ҳосилдорлиги ва ҳосил сифатига қандай таъсир этади?.
    
12. 
    Микроэлементларни номланг ва микроўғитга таъриф беринг?.
    
13. 
    Борнинг ўсимликлар таркибидаги миқдори ва физиологик аҳамияти тушинтириб беринг?.
    
14. 
    Борли ўғитларни шакллари,қўллаш миқдори,муддатлари ва усулларини айтиб беринг?.
    
15. 
    Мис етишмаса ўсимликларда қандай ташқи ўзгаришлар кузатилади? Мисли ўғитларнинг асосий вакилларини айтинг?.
    
16. 
    Марганецнинг озиқ моддаларни танлаб сингдирилиши ва реутилизация жараёнларидаги ахамиятини тушинтиринг?.
    
17. 
    Марганецли микроўғитларни қўллаш усулини айтиб беринг?.
    
18. 
    Нима учун молибден «Азот алмашинув жараёни микроэлементи» деб юритилади?.
    
19. 
    Рухнинг ўсимликлар ҳаётидаги роли.Рухли ўғитларни асосий вакилларини айтинг.
    
20. 
    Ўсимликлар таркибида кобольт қандай шаклларда учрайди?
    
21. 
    Ўзингиз биладиган маҳаллий ўғит турларини айтинг.
    
22. 
    Гўнгнинг тахминий кимёвий таркиби қандай ва унга қайси омиллар таъсир кўрсатади.
    
23. 
    Гўнг тупроқ хоссалари ва ўсимликларнинг ривожланишига қандай таъсир кўрсатади.
    
24. 
    “қайноқ” ва “совуқ” гўнг дейилишининг сабаби нимада?
    
25. 
    Тушама сифатида қандай материаллардан фойдаланиш мумкин?
    
26. 
    Сақлаш жараёнида тўшамали гўнг кимёвий таркибининг ўзгаришини айтиб беринг.
    
27. 
    Чириш даражасига кўра тўшамали гўнгларни қандай турларга ажратиш мумкин?
    
28. 
    Тўшамали гўнгни сақлаш усулларини айтинг.
    
29. 
    Чорва молларидан олинадиган гўнг миқдорини ҳисоблаб топиш усулини айтиб беринг.
    
30. 
    Гўнг таркибидаги озиқ моддаларнинг ўзлаштирилиш коэффицентига қандай омиллар таъсир кўрсатади?
    
31. 
    Тўшамали гўнгнинг тупроққа солиш миқдори ва муддатларини айтинг.
    
32. 
    Тўшамали гўнг тўшамасиз гўнгдан қандай фарқланади?
    
33. 
    Тўшамасиз гўнгни сақлаш ва қўллаш усулларини айтиб беринг.
    
34. 
    Гўнг шалтоғи нима?
    
35. 
    Парранда ахлати қимматли махаллий ўғит эканлигини қандай изохлаш мумкин?.
    
36. 
    “Ўз қадрини топмаган” махаллий ўғитлардан қайсиларини биласиз?
    
37. 
    Кўкат ўғитлар тупроқ ва ўсимликка қандай таъсир кўрсатади?
    
38. 
    Бактериал препаратларга мисоллар келтиринг?.
    
39. 
    Ўсимлик тамонидан озиқ моддаларни ўзлаштириш даврлари?.
    
40. 
    Маҳаллий ва минерал ўғитларни биргаликда қўллашни аҳамияти.
    
41. 
    Кузги буғдой ва жавдарни ўғитлаш.
    
42. 
    Бахорги донли экинларни ўғитлаш.
    
43. 
    Маккажўхорини ўғитлаш.
    
44. 
    Дуккакли донли экинларни ўғитлаш.
    
45. 
    Арпа ва сулини ўғитлаш.
    
46. 
    Шолини ўғитлаш.
    
47. 
    Ғўзани ўғитлаш.
    
48. 
    Карамни ўғитлаш.
    
49. 
    Памидорни ўғитлаш.
    
50. 
    Бодрингни ўғитлаш.
    
51. 
    Сабзини ўғитлаш.
    
52. 
    Пиёзни ўғитлаш.
    
53. 
    қанд лавлагини ўғитлаш.
    
54. 
    Минерал ўғитларни сақлаш. Ташиш усуллари нимадан иборат?
    
55. 
    Омборхоналарда минерал ўғитларни сақлаш экологиясини айтинг?
    
56. 
    Суғориладиган тупроқ шароитларда ўғит қўллаш муаммоларини айтинг?
    
57. 
    Тупроқ эрозияси ва минерал ўғитларни исроф бўлиш сабаблари.
    
58. 
    Ўғитларнинг хосса ва сифатларини-экологик муаммоларни ёзишда муҳим тадбирлари.
    
59. 
    Минерал ўғитларни атмосферага таъсири.
    
60. 
    Минерал ўғитларни тупроқ хосса – хусусиятларга таъсири.