Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

165 
ингредиентларни импорт қила олмайди. Натижада ишлаб чиқариш 
тўхтаб қолади. 
3. Молиялаштиришга эҳтиёж таҳлили 
 
Молиялаштиришга эҳтиёж таҳлили лойиҳани инвестициялаш 
ва уни эксплуатация қилиш учун керак бўлган барча молиявий 
эҳтиёжларни прогноз қилишни ўз ичига олади. 
Бу эса зарур ресурслар келиб тушишини таъминлайдиган 
молиявий режа тузиш имконини беради. Молиявий режани 
тайёрлашда 
хорижий 
кредиторлар 
талабларини 
бажаришни 
енгиллаштириш учун хорижий валютага бўлган эҳтиёж алоҳида 
кўрсатилади. 
Молиявий режада, шунингдек, молиялаштиришнинг маҳаллий 
манбалари, лойиҳа учун масъул бўлган ташкилотнинг 
ўз 
маблағлари ва фондлари, давлат ва тижорат ташкилотларидан 
олиниши мумкин бўлган қарзлар ҳам эътиборга олинади. 
Молиявий режада лойиҳани эксплуатация қилиш даври 
харажатлари ўз аксини топмаса, эксплуатация қилиш, жорий хизмат 
кўрсатиш ва таъмирлаш учун фондлар йўқлиги туфайли лойиҳа 
ускуналари эскириб, тезда яроқсиз ҳолга келиб қолади. 
Молиявий режа лойиҳадан манфаат кўрувчиларнинг у 
таклиф этаётган маҳсулотни сотиб олиш қобилиятини ҳисобга 
олиши зарур. 
Молиявий режа жорий баҳоларда тузилиши ҳамда йиллар 
бўйича лойиҳанинг бутун амал қилиш даврига қуйидагиларни 
кўрсатиши керак: 
•мўлжалланаётган капитал маблағлар ва эксплуатация 
харажатлари (шу жумладан, баҳо ва физик кўрсаткичларнинг 
кўзда тутилмаган ўзгаришлари ҳисобга олиб киритилган 
тузатишлар); 
•лойиҳа маҳсулотини сотиш ва бошқа манбалардан келадиган 
даромад; 
•қарзларни, 
инвестицияларни 
ва 
лойиҳанинг 
бошқа 
эҳтиёжларини қоплашнинг бошқа манбаалари. 
Лойиҳани молиялаштиришда корхонанинг ўз маблағлари 
қанча кўп бўлса, унинг инвестор томонидан баҳоланиши шунча 
енгил бўлади. 

---